Он екінші түн
| Он екінші түн | |
| Twelfth Night, or What You Will | |
 Ф. Р. Пикерсгилл. «Орсино және Виола» | |
| Авторы | |
|---|---|
| Түпнұсқа тілі | |
| Жазылған жыл | |
| Жариялануы | |
«Он екінші түн» (ағыл. Twelfth Night, or What You Will) — бес бөлімнен тұратын Уильям Шекспирдің пьесасы.
Ең бірінші қойылым 1602 жылы 2 ақпанда Мидл-Темплда, Лондонда өтті.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шекспир бұл комедияны шамамен 1600 не 1601 жылдары бітірген. Басты ер рөлді – Орсиноны 1600-1601 жылдары аралығында Лондонда тұрған итальяндық ақсүйек ұсынған деген ойлар бар.
Кейіпкерлер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Виола, Себастьянның егізі. Сондай-ақ – Цезарио.
- Орсино, Иллирияның герцогы.
- Оливия, графиня.
- Себастьян, Виоланың ағасы.
- Мария, Оливияның қызметшісі.
- Сэр Тоби Белч, Оливияның туысы.
- Сэр Эндрю Эгьюйчик, Сэр Тобидың досы, Оливияның жанкүйері.
- Мальволио, Оливияның қызметшісі.
- Фесте, әзілқой.
- Фабиан, Оливияның қызметшісі.
- Антонио, капитан, Себастьянның досы.
- Кеме капитаны, Виоланың досы.
- Валентин және Курио, ақсүйектер.
- Дін қызметкері.
- Музыканттар, лордтар және тағы басқалар.
Сюжет[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Пьеса ойдан шығарылған елде – Иллирияда басталады. Иллирияның басшысы Орсино герцогы Оливия графинясына ғашық, ал графиня әкесі мен ағасының өлімінен мұңлы.
Егіздер – Себастьян және Виола, теңізде апатқа ұшырап, Иллирияға жетіп, бір-бірін жоғалтып алады. Виола ердің киімін киіп Орсиноның сарайына барады. Герцогтың Цезарио (бұл есімді Виола алады) атты жас жігіт көңілінен шығып, ол оны жұмысқа алады. Виола басшысына ғашық болып қалады, ал Орсино бұны білмей өзінің жаңа қызметшісіне Оливияға барып, оның атынан сезімін білдіруге бұйрық береді.
Оливияның сарайында оның әкесінің ағасы – сэр Тоби, маскүнем тұрады. Ол өзінің уақытын досы сэр Эндрюмен ішімдік ішумен өткізеді. Оның жолдасы бұрыннан бері Оливияның көңілін іздейді. Цезарио графиняға барып, онымен кездеседі де, Орсиноның жолдауын айтады. Бірақ бұл кездесуден кейін Оливия Цезариоға ғашық болады.
Осы уақытта қалада әпкесі қайтыс болды деген оймен Себастьян келеді. Бұдан кейін оқыс оқиғалар басталады. Аға мен әпкені бір-бірімен шатастырып алады. Оливия Себастьянды Виоламен шатастырып, оған үйленгенін қалайтыны туралы айтады. Себастьян келісім беріп, олар некелеседі. Орсино Оливияның шешімін қабыл алып, Виоланы әйел көйлегін киюді сұрайды. Бұдан бері Оливия мен Себастян және Орсино мен Виола бақытты ғұмыр кешеді.
Экранизация[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Жыл | Ел | Атауы | Режиссёр | Виола / Себастьян | Орсино | Оливия |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1955 | КСРО | Он екінші түн | Ян Фрид | Клара Лучко | Вадим Медведев | Алла Ларионова |
| 1978 | КСРО | Он екінші түн | Питер Джеймс
Олег Табаков Виктор Храмов |
Марина Неёлова | Юрий Богатырёв | Анастасия Вертинская |
| 1996 | Ұлыбритания Ирландия |
Он екінші түн | Тревор Нанн | Имоджен Стаббс / Стивен Макинтош | Тоби Стивенс | Хелена Бонэм Картер |
| 2006 | АҚШ | Ол - ер адам (ағыл. «She's the Man») | Энди Фикмен | Аманда Байнс | Ченнинг Тейтум (Дюк Орсино) | Лаура Рэмси |
| ||||||||||||||||||||||
