Орда баспаханасының үйі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Орда баспаханасының үйіБатыс Қазақстан облысындағы 19 ғ-да салынған ғимарат.

Бұл үйге 1918 жылы тұнғыш қазақ кеңес баспаханасы орналасқан. Онда газет-журнал, кітапшалар, үкіметтің қаулы-қарарлары қазақ, орыс тілдерінде басылды. Аударма бөлімін С.Меңдешев басқарды. «Известия» («Хабар»), «Қазақ дұрыстығы» («Киргизская правда»), «Дұрыстық жолы», «Дала дабылы», «Қазақ жарлысы», «Лениншіл жас» («Ленинская молодежь»), «Сәуле» газеттері, сондай-ақ «Мұғалім» журналы (бас редакторы Ғ.Қараш) шығып тұрды. Қазір мұнда тұрғын үй және дәріхана орналасқан.[1]

Үйдің жоспарлық құрылымы: тік төртбұрышты, жалғыз қабаттан тұрады. Кіре берістегі ұзынша дәліздің босағасы жоғары жағы өрнектелген ағаш арқалықтармен қосылған екі шығыңқы бағанмен сәулеттенген. Қабырғалары бөренелерден тұрғызылған: сырты - біртегіс тақтайшалармен қапталып, іші - сыланып әктелген. Ішкі, сыртқы бұрыштары жартылай шығыңқы бағаналармен толықтырылған. Олардың үй төбесімен шектесетін жері ағаш оймышпен нақышталған. Жақтаулары аздап өрнектелген терезелердің пішіні қарапайым. Үйдің төбесі қос қапталды қоңылтыр шатырмен жабылған. Бұл үй алғашқы кезде дәріхана және тұрғын үй есебінде пайдаланылған. 1918 жылы жазда мұнда тұңғыш Қазақ ұлт баспаханасы ашылды. Кейін қайтадан дәріхана және екі бөлмелі тұрғын жай орналасқан. 1980 жылы республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне енгізілді.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
  2. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8