Орнықты жағдай

Орнықты жағдай, бұл аэробтың тұрақты қуаттылықтығы дене жаттығуларына байланысты жағдай, ол бұлшық еттердің жұмысқа қосылуының басында организмдегі жылдам өзгерістерден (төселгеннен) кейін қалыптастырады. Орнықты жаттығудың дамуының негізгі керсеткіші оттегіні пайдаланудың тұрақтануы болады. Қажығандық жұмыс қабілетінің төмендегендігінен көрініс беретін ағзаның ұзақ немесе қиналысты функционалды белсенділігінің нәтижесінде туындайтын жагдайы. Ауыр жұмысты адамның сезінуі "шаршау" атауымен белгіленеді. Ақыл-ойдың шаршауы және дененің шаршауы деп айыру қабылданған, бірақ бұлардың арасында айқын байқалатындай шек жоқ. Шаршау тіршілікпен сыйыспайтын функционалдық және биохимиялық өзгерістер туындайтын шектен оның шығып кетуіне жол бермейтін ағзаның езіндік қорғаныс реакциясы болып табылады. Бүл реакцияның жай, жұмысты алда да жалғастыруды қиындататын және жұмыс қабілетін шектеуге әкеп соғатын функциялардың үйлесім- ділігінің бұзылуынан тұрады.Жұмыстағы шаршағандықты азайтудың тиімді құрапы - функционалдық бірліктердің жұмысын ауыстырып отырып, жұмыс пен демалуды дұрыс кезектестіру.

Спортпен шұғылдануда шаршаудың басталуын жаттығудың түрліше құралдарын, әдістері мен түрлерін пайдалана, сондай-ақ олар өткізілетін жағдайды өзгерте отырып қашықтауға болады, бірақ демалу арқылы ғана демалуға болады, оның жаттығулар арасындағы ұзақтығын спортшының жаттыққандық дәрежесінде, жүктемесінің сипаты мен шамасына байланысты белгілейді. Шаршамау болдырмау мен жұмыс қабілетін қалыпқа келтіруге кейбір азықтық стимуляторлар, атап айтқанда витаминдер көмектеседі. Дегенмен де осы мақсатта фармакологиялық заттарды пайдалану адам денсаулығына жағымсыз әсер етуі де мүмкін.