Оңтүстік Қазақстан территориялық геология басқармасы

Оңтүстік Қазақстан территориялық геология басқармасы – Алматы, Қызылорда, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан және ішінара Шығыс Қазақстан, бұрынғы Жезқазған облыстары жерінде геологиялық жұмыстар жүргізген өндірістік мекеме. Оңтүстік Қазақстан территориялық геология басқармасы (бұрынғы Қазақ геологиялық басқармасы) 1938 ж. «Қазақ гология Тресі» негізінде ұйымдасты және сол кезде бүкіл Қазақстанда геологиялық жұмыстар жүргізді. Геологиялық, гидрогеологиялық, геофизикалық жұмыстар ауқымының артуына байланысты бұл мекемеден 1940-1958ж. Бірнеше мекеме өз алдына бөлініп шықты. 1975 жылы 1 қаңтарда Оңтүстік Қазақстан территориялық гелогия басқармасы құрамында 10 экспедиция, 3 партия, орталық лаборатория, геологиялық техниканы жөнду зауыты, құрылыс учаскесі болды. Оңтүстік Қазақстан территориялық геология басқармасы жұмыс жүргізген жер аумағы герцен тектогенезінен біржола нығайған полеозойлық құрылымдар, Альпі тектогенезі нәтижесінде пайда болған жақпарлы көтерілімдер, тау аралық ойпаңдармен (Іле, Бал.аш маңы, Шу-Сарысу, Сырдария, т.б.) сипатталады. Тау аралық ойпаңдардан қоңыр көмір, мұнай, жанғыш газ, азот-гелий газы, т.б. палеозойлық құрылымдардан түрлі металдар мен бейруда шикізат кендері табылды. Басқарма түрлі масштабты карталар жасап, іздеу жұмыстарын жүргізді. Солардың нәтижесінде бірнеше металдың, бейрудалық шикізаттардың, құрылыс материалдарының ірі кен орындары ашылып, барланды, игерілді, көптеген өндіріс орны ашылды.