Париж шарты (1952)
Париж шарты (1952), «Еуропалық қорғаныс бірлестігі» - Батыс Еуропа елдерінің империалистік соғыс блогын құру туралы жасаған жобасы. 1952 жылы 24 маусым айында Парижде, Францияда, Италия, Бельгия, Нидерланд, Люксембург және Герман Федеративтік Республикасының Сыртқы істер министрлері қол қойған шарт. Бұл жоба социалдық елдерге, Батыс еуропалық демократиялық күштерге, отарлардағы ұлт- азаттық күреске қарсы бағытталғанәскери топ құруды көздеді. Париж шарты 132 статьядан, бірнеше протоколдар мен құпия келісімдерден құрастырылды да, барлық мүше елдердің мойындауынан соң іске асырылуы белгіленді. НАТО- мен тығыз байланысты болатын бұл ұйымның «еуропалық армиясы»: 14 француз, 12 итальян, 12 батыс- герман т.б. елдердің дивизияларынан құралуы жоспарланып, оны НАТО- ның жоғары қолбасшысы басқаруы келісілді. Париж шарты Потсдам конференциясының (1945) шешімдеріне қарама- қарсы әрекет болды. Париж шартына қарсы Еуропа халықтары наразылық білдірді күреске шықты. Бұл жағдайда Францияның Ұлттық жиналысы 1954 жылы 30 тамыз айында париж шартынан бас тартуға мәжбүр болды. Сондықтан «Еуропалық қорғаныс бірлестігін» құру жоспары тиісті нәтиже бермеді. Бірақ Париж келісімі (1954) жоғарыда аталған елдер мен Ұлыбританияны қамтыған Батыс Еуропалық одақтың құрылуына себеп болды.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақ совет энцклопедиясы