Пеленгтегіш

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Пеленгтегіш (Пелеигатор) объектінің (нысананың) бұрыштық бағытын (пеленгін) анықтауға арналган аспап (техникалық құрылғы); дыбыспен шамалау, гидроакустикалық (шулыпеленгатор, жылу-радиопеленгатор) станцияларының құрамды бөлігі. Пеленпеудін қолданатын өдістеріне (тәсілдеріне) байланысты пеленгтегіш визуалдык, акустикалық (гидроакустикалық), жылулық және радиопеленгатәрлық бәлып бөлінеді. Визуалды пеленгтегіш ретінде оитикалык аспаптар қолданылады. Акустикалық пеленгтегіш (дыбыс аулағыш) әуе кеңістігінде өздерінің жеке акустикалық сөулесінің тарауы бойынша өр түрлі объектілерді (нысаналарды) анықтауга арналады. Дыбыс қабылдағыштарга келетін дыбыс толкындарының немесе сәулелену карқынының келу уақытының айырмашылықтарын анықтайды. Жылжымалы объектінің пеленгін анықтаудың орташа қателігі 1 градус шамасын құрайды. Жылжымалы объектінің акустикалық сөулесін қабылдау қашықтыгы олардың сәулелену қарқынына, метеорологиялык жағдайларға, қабылдағыш аппаратураның сезгіштігіне байланысты және 12 километрден аспайды. Гидроакустикалык пеленгтегіш өздерінің акустикалык белгілері бойынша объектінің (жүзіп келе жаткан кеменің, белсенді өрекеттегі гидроакустикалык станцняның) бағыттарын іздеп аныктайды. Жылулык пеленгтегіш жылу сәулеленулері қоршаған фонның сәулеленуінен аспайтын объектіге қарайғы бағытты табады және аныктайды. Жылулық пеленгтегіш өр түрлі әскери объектілерді (ұшақтарды, кемелерді, танкілерді, артиллерияның атыс позицияларын), сондай-ак теңіз және ғарыш навигацияларын табуда қолданылады. Радиопеленгтегіш сәулеленуші негіздерге бағытталған синаттағы белгілерді, антенна арқылы қабылданатын багыттарды анықтауға мүмкіндік береді. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл