Полис (құжат)

Полис (итал. polіzza — қолхат, түбіртек) — сақтандырушы сақтандыру шартын куәландыру ретінде беретін және оның шарттары баяндалған құжат, куәлік. Қолданылу мерзіміне, жауапкершіліктің ауқымы мен шегіне, арнаулы шарттарына, т.б. қарай Полистің бірнеше түрлері болады. Атап айтқанда, валюталандырылған сақтандыру Полисінде сақтандыру сыйлықақысының нақты сомасы көрсетіледі, валюталандырылмаған сақтандыру Полисінде тек оның ең жоғары шегі ғана көрсетіледі. Сондай-ақ бас Полис және бір жолғы сақтандыру Полисі түрлеріне де бөлінеді. Бас Полис (Полис-абонемент) — сақтанушының бірқатар кезең бойына шартқа сай келетін объектілерді уағдаласылған шарттар негізінде сақтандырушыға беретіні, ал сақтандырушының оларды қабылдайтыны туралы сақтандырушы мен сақтанушы арасындағы шарт. Мыс., жүк жөніндегі бас Полис бойынша сақтанушы алатын және жөнелтетін жүктің бәрі белгілі бір уақыт кезеңі бойына сақтандырылған деп есептеледі. Мүлікті сақтандыру Полисі кесімді бағасы белгіленген болуы (егер онда сақтандыру объектісінің сақтандыру операциясына қатысушылар арасында біржолата келісілген бағасы көрсетілген болса) және кесімді бағасы белгіленбеген болуы (егер онда сақтандыру объектісінің келісілген бағасы көрсетілмеген болса немесе ол шамамен көрсетілсе) мүмкін. Өмірді сақтандыру Полисінде сақтанушы қайтыс болған жағдайда (өзін-өзі өлтірмеген болса) сақтандыру сомасын төлеу көзделеді. Бұл Полис бойынша сақтандыру сыйлықақысы дүркін-дүркін (ай сайын, тоқсан сайын, т.б.) төленіп тұрады. Көптеген елдерде мед. сақтандыру Полистері (міндетті және ерікті) де кеңінен қолданылады, олар бойынша сақтандыру компаниялары сақтанушыға мед. мекемелер көрсететін қызметтердің ақысын төлеуге міндеттенеді (қара Медициналық сақтандыру). Кейбір сақтандыру компаниялары сақтанушыларды Полис кепілдігімен несие беру мүмкіндігімен тартады. Кейбір елдерде заңнама бойынша сақтандыру құжаттарының бүкіл жиынынан тек Полис қана сот құжаты ретінде танылады. Отандық тәжірибеде Полиспен қатар сақтандыру куәлігі деген термин де қолданылады.

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том