Тарих (гр.Ιστορία, «зерттеу») — гуманитарлық білім саласы болып табылады, адамның өткенін зерттеумен (оның қызметі мен жағдайы, өмірге деген көзқарасы; әлеуметтік байланыстары мен ұйымдасуымен және т.б.) айналысады. Осы сала ішінде жұмыс істейтін ғалымдарды — тарихшылар дейді. Жазба және археологиялық деректерді зерттей отыра, болған тарихи оқиғалардың реттілігін анықтап, объективті болған фактылар мен оқиғалардың пайда болу себептерін анықтайды. Мектептерде тарих пәнінің оқытылуы өте маңызды. Тарих — өте қызық пән.
Алғашқыда «тарих» сөзінің мәні Ежелгі Грек терминінен — «тергеу, білу, анықтау» деген мағынаға саяды. Оқиға немесе фактілердің шындығын, нақтылығын анықтау тарихтын міндеті деп қарастырылады. Ежелгі Римтарихнамасы — тарих ғылымының саласы. Тарихты білудің әдісі емес, ол жайында жалпы әңгіме айту. Уақыт өте келе «тарих» деп, жалпы оқиғалар жайлы айтыла бастады.
XI-XV ғасырларда ИталияЕуропаның басқа елдері сияқты бытыраңқы ел болып қала берді. Бірақ онда бұрынғы қалалар ұлғайып, жаңа қалалар қатары өсті. Италия қалаларының одан әрі дамып, жетіле түсуіне кресшілер жорығы себеп болды. Кресшілерді Таяу Шығысқа тасудан, оларды азық-түлік, киім-кешек, қару-жарақпен қамтамасыз етуден Италия қалалары көп табыс тауып отырды. Қалаларда қолөнер мен сауда жоғары дәрежеде дамыды. Шұға, зығыр, жібек маталары тоқылды, шыныдан әсем бұйымдар жасалды, металл өндіріліп, кемелер құрастырылды. Қала қолөнершілері цехтарға бірікті.
Қалалар алғаш ірі феодалдардың жерінде орналасқандықтан, оларға тәуелді болды. Феодал-мырза пополандар деп аталған қала тұрғындарынан алым-салық жинап, қолөнер мен сауданың дамуына кедергі келтіріп отырды. Қалалардың феодал-мырзаға қарсы күресіне көмектесетін король өкіметі болмады, сондықтан пополандар ұсақ феодалдар - вальвассорлармен одақтасты.
Әулие Марк Соборы, дождар мен Пьяцеттер сарайы. Карло Грубача суреті, 1845
Ол ғылым мен парасаттың көптеген тақырыптарын жүйелі әрі жан-жақтылы зерделеп, жаратылыс пен өмірдің түрлі құбылыстарына нақты ғылыми зерттеулер жасап, артына сүбелі еңбектер жазып қалдырды. Аристотель ғылымның көптеген саласының алғашқы негізін қалады, олардың арасында физика, метафизика, поэтика, театр, музыка, логика, риторика (шешендік өнері), саясат, этика, эстетика, биология, зоология және экономика қатарлылар айрықша аталады. Ол қалдырған философиялық пайым жүйесі мен ғылыми зерттеу дәстүрі кейінгі мұсылмандық және христиандық мәдениетке, шығыс-батыс өркениетіне айрықша ықпал етті.
(толығырақ ...)
XIII мен XIV ғасырларда христиандар мен моңғолдар бірнеше рет одақтық келісімдер жасасқан болатын.
Азамат соғысы АҚШ тарихындағы ең қантөгісті соғыс болды: өлгендер саны 616 мыңнан асты. Салыстырма ретінде, Екінші дүниежүзілік соғыста бұл елдің адам шығыны 200 мыңнан кем болды.
Франциядағы Бастилия түрмелік қамалдың құлауынан төңкеріс басталып, монархияның орнына республика орнатылды.
,_by_John_Trumbull.jpg)
