Постконструктивизм

Мектеп 518, Москва, 1932–1936, арх. И. А. Звездин

Постконструктивизм — 1932-1936 жылдарындағы архитектурадағы өтпелі совет стилінің бір түрі. Саяси және идеологиялық факторлардың әсерінен конструктивизмнен сталиндік ампир стиліне көшкен кездегі, Селим Омарович Хан-Магомедов қосқан үлесінен пайда болған.

Пайда болу тарихы

1932 жылы 28 ақпанда «Кеңестер сарайының жобасын аяқтау» жөнінде жарлық шығарылады. Конкурс сый-сияпаттарын үйлестіру барысында өнертапқыштар мен конструктивистер еш нәрсеге үміттенбеуін түсінді, себебі Сталиннің қызығушылығы 1920 жылдардағы орындылық пен пролетарлық үнемділікке қарағанда классикалық архитектураға ауды. Сонымен қатар постконструктивизм стилінің пайда болуына европалық бағыттағы, арт-деко стилінің элементтері қосылған әкімшілік сәулет те зор әсерін тигізді.

Ерекшеліктері

Сәулетшілер өнеріндегі постконструктивизм үрдісі — ғимараттардың келбетін байыту, артық аскетизмді еңсеру, авангард стилін шектеу. Постконструктивті ғимараттарда конструктивті стильдің кейбір элементтері сақталады: шатырдағы тіктөртбұрышты парапеттер; Баспалдақ торларының тік және жаппай әйнекпен жабдықталуы; Ғимараттың бұрыштарын айқындау — акцентуация, cонымен қатар бұл сәулет образының өзіне тән ерекшеліктеріне кессонирленген арка күмбезі; Жоғарғы жағында аттигі бар қосымша карниздер; Жоғарғы қабатында колоннасы бар ашық айналмалы лоджилер; шаршы тәріздес ордерсіз колонналар; иммитационды рустиканы қолдану; сграффито техникасындағы жар суреттері және ақпен қоса ашық түстердің қолданысы. Ар деконың айқындағыш түзулерінен қарағанда постконструктивизмге көлдееңдік жақын.

Әсері

Постконструктивизм сталиндік сәулеттің неоклассицизм мен арт-деко секілді бір түрі.Оның ғимараттың пішіндеріне әсері 1950 жылдарға дейін бақыланады.

Көрме

Мәскеу

• 
  Энтузиасттар көшесіндег тұрғын үй (1935–1936), арх. Гурьев-Гуревич, Зальцман
• 
  Энтузиасттар көшесіндег тұрғын үй (1935–1936), арх. Гурьев-Гуревич, Зальцман
• 
  Тұрғын үй (Яузский пер., 2, 1936-1941), арх. И. А. Голосов

Ленинград

• 
  Мамандар үйі (Санкт-Петербург) (1934–1937), арх. Г. А. Симонов, Б. Р. Рубаненко, Л. К. Абрамов, Т. Д. Каценеленбоген

Екатеринбург және Самара

• 
  Тұрғын үй (Куйбышев, 1936), арх. Матвеев, Босин
• 
  Әскери аурухана(Свердловск, 1936-1939), арх. Югов
• 
  Тұрғын үй-мұнара (Свердловск, 1932)
• 
  Тұрғын үй (Свердловск, 1932), арх. Ораvнский