Почаев
| Қала | |||||
| Почаев | |||||
| укр. Почаїв | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Облыс | |||||
| Аудан | |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
50°00′29″ с. е. 25°29′53″ ш. б. / 50.00806° с. е. 25.49806° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°00′29″ с. е. 25°29′53″ ш. б. / 50.00806° с. е. 25.49806° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты |
1450 | ||||
| Қала статусы |
1978 | ||||
| Жер аумағы |
24,04 км² | ||||
| Орталығының биiктігі |
356 м | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
8 037 адам (2025) | ||||
| Тығыздығы |
318 адам/км² | ||||
| Ұлттық құрамы | |||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+380 3546 | ||||
| Пошта индекстері |
47025 — 47027 | ||||
Почаев шекарасы
| |||||
 Ортаққордағы санаты: Почаев | |||||
Почаев (укр. Почаїв) — Украинаның Тернополь облысындағы қала. Кременец ауданының құрамында. 2020 жылға дейін Затишие ауылымен бірге Почаев қалалық кеңесін құрады.[1] 2025 жылы Почаев қаласының тұрғындарының саны 8 037 адамды құрады.[2]
Географиялық орналасуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Почаев қаласы Иква өзенінің сол жағалауынан 5 км жерде Ескі Почаев ауылымен іргелес орналасқан. Облыс орталығы Тернополь қаласынан солтүстікке қарай 70 км.[3][4]
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Почаев - шағын қала. Ол өз елінде халық саны бойынша 295-ші орында (Украина), облыста 11-ші орында (Тернополь облысы). Әлемдегі барлық қалалар арасындағы орны: шамамен 27689 орын.
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық: Кременец (18 км), Радивилов (23 км), Броды (27 км), Збараж (42 км), Лановцы (44 км), Шумск (44 км), Зборов (45 км), Дубно (48 км), Берестечко (48 км), Золочев (49 км), Тернополь (50 км), Буск (64 км), Радехов (69 км), Волочиск (72 км), Скалат (72 км), Глиняны (73 км), Бережаны (74 км), Горохов (76 км), Здолбунов (77 км), Перемышляны (77 км).[5]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Почаев қаласының тарихы өте ежелгі дәуірден бастау алады. Мұнда соңғы палеолит дәуірінде қоныстардың болғанын көптеген табылған қазындылар дәлелдейді: тастан және шақпақтан жасалған құралдар, сүйектер, қару-жарақ сынықтары, ыдыс-аяқ қалдықтары және т.б. Почаев туралы алғашқы жазбаша дерек (1450) Кременец қамалынан табылды.
1527 жылдан бастап Почаев бай гой дворяндарына тиесілі болды. ХVII ғасырдың басында Почаевта баспахана салынды және 1618 жылы К.Т.Ставровецкийдің "Теология айнасы" атты алғашқы кітабы жарық көрді.
1795 жылы Польша үшінші рет бөлінгеннен кейін Почаев Волынск губерниясының Кременец уезінің құрамында Ресей империясының құрамына енді. XVIII ғасырда мұнда баспахана, кірпіш және балауыз зауыттары, оннан астам шағын дүкендер жұмыс істеді. Крепостнойлық жойылғаннан кейін (1861), Почаев волость орталығына айналды (ол кезде 350-ге жуық аула және 1200-ден астам тұрғын болған).
Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында Почаев бірнеше рет қолдан-қолға ауысты. 1915-1919 жылдардағы соғыс кезінде Аустрия-Венгрия, неміс және Ресей әскерлері жергілікті халық пен экономикаға айтарлықтай зиян келтірді, барлық жерде қирау болды.
1920 жылдың қыркүйек айының басында Почаев Волынский воеводствосының құрамында қайтадан Поляк-Литва Одағының бақылауына өтті.
1939 жылы тамызда Батыс Украина КСРО-ға қосылды, ал желтоқсанда Почаев Тернополь облысының құрамындағы қалалық типтегі елді мекенге айналды.
1941 жылы 30 маусымда қаланы неміс фашистері басып алды. Оккупация жылдарында немістер Почаевтың 3 мыңнан астам тұрғынын өлтіріп, Германияға жер аударды. Ал 1944 жылдың көктемінде қаланы кеңес әскерлері азат етті.
1952-1970 жж. мұнда өнеркәсіп комбинаты, электр станциясы, жеміс-көкөніс өңдеу комбинаты, тұрмыстық бұйымдар фабрикасы, аяқ киім фабрикасы, жөндеу-құрылыс алаңдары іске қосылды, кәсіптік-техникалық училище ашылды. Сондай-ақ олар мектеп, әмбебап дүкен, кинотеатр, мәдениет үйі және 400-ге жуық тұрғын үй салды.
1963 жылы наурызда Кременец, Почаев, Шумский және Великодедеркал аудандарын бір жерге біріктіру нәтижесінде Почаев аудандық бағынысты қала болды.
1978 жылы 8 мамырда қала мәртебесі берілді.[6]
Әлеуметтік жағдайы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазіргі уақытта Почаев қаласында «Фабрика «Иква» ЖШС, «Пластик» ЖШС ішінара жұмыс істейді.
І-ІІІ деңгейлі жалпы білім беретін мектептер, ВПУ-21 мектепке дейінгі мекеме, балалар шығармашылығы және спорт үйі, мектепке дейінгі мекеме, музыкалық мектеп, аудандық коммуналдық ауруханасы, облыстық психоневрологиялық ауруханасы, психоневрологиялық мектеп-интернаты, тарих және өнер мұражайы, мәдениет үйі, пошта, банктер т.б.бар.
Көрікті жерлері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қаланың символы, басты көрікті және туристік орны - Почаев Лаврасының сәулет ансамблі: Успен соборы (1771 - 1783, сәулетші Готфрид Хоффманның жобасы), қоңырау мұнарасы (1861 - 1871), баспахана, Троица соборы (1910 - 1913), монастырлық келиялар (1771 - 1780), архиерей үйі (1825), қақпа ғимараты (1835), 46 метрлік құдық үстіндегі часовня (XVIII ғ. соңы - XIX ғ.), Почаев Құдай Анасының иконасының көшірмесі бар часовня (XIX ғасыр - XX ғасыр), Қасиетті Варбара мен Ольга ханшайымының шіркеуі (асхана, 1888), Похвалы Пресвятой Богородицы шіркеуі (1862), Антони және Феодосий шіркеуі (1858 - 1860).
Қалада Лаврадан басқа, барлық әулиелер шіркеуін (1773-1775 жж. зират часовнясы ретінде салынған), Покровск шіркеуін (1643, ағаш), Николая Чудотворца шіркеуін (XVIII ғ. - XIX ғ.) қоңырау мұнарасымен бірге көруге болады.
Почаев тарихи-өнер мұражайынан Лавраның тарихы мен аймақтың өзі туралы көптеген қызықты нәрселерді білуге болады.[7][8]
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]-
Қала орталығы -
Мәдениет үйі -
Тарих және өнер мұражайы -
Николаев шіркеуі -
Стадион
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Почаев. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев халқы. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев - Pochaiv. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев қаласының тарихы. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Почаев қаласы: көше картасы, фотосуреттер, сипаттама. Тексерілді, 17 наурыз 2025.
- ↑ Украина. Тернополь облысы. Почаев. Тексерілді, 17 наурыз 2025.