Регенирация

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Регенерация - (лат. regeniratio - қайта даму, бұрынғы қалпына келу) - жануарларда түгелдей не жарым-жартылай алып тасталынған, зақымдалған не жойылған органның немесе оның бөлігінің жаңадан қайта қалпына келуі. Регенерация физиологиялық және репаративтік деп бөлінеді.

  • Физиологиялық регенерация организмде әдеттегі тіршілік процесінде көптеген органдарда болады. Мысалы, қан құрамы элементтерінде, ішек-қарынның, тыныс органдары жолының кілегей қабығында эпидермисте өтіп жатады.
  • Реперативті регенерацияда жануар түрлеріне қарай әртүрлі болады. Омыртқасыздардың көпшілігінде регенерация нәтижесінде дене бөлігінен тұтас организм дамуы мүмкін. Жоғарғы сатыдағы жануарларда бұндай регенерация болмайды, жеке орган немесе оның бөлігі ғана регенерацияланыды. Регенерация нәтижесінде пайда болған орган бұрынғыдай да, немесе одан айырмашылығы болуы да мүмкін. Регенерация әртүрлі жағдайларда, нерв жүйесі қызметіне байланысты қартайған организмде баяу өтеді.

Өсімдіктердегі регенерация[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Өсімдіктерде - жойылған не зақымданған дене бөлігінің жаңадан түзілуі, сондай-ақ организм бөлігінен тұтас организм құрылуы. Өсімдік регенерациясы да оладың системалық топтарына қарай әртүрлі, ол өсімдік құрылысына, оның даму фазасына, тіршілік ортасы жағдайына байланысты. Өсімдік регенерациясын өсімдікті вегетативтік жолмен көбейтуге пайдаланылады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы қаласы, 1974