Роджер Сперри
Роджер Уолкотт Сперри | |
ағылш. Roger Wolcott Sperry | |
![]() Роджер Уолкотт Сперри | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ғылыми аясы | |
Альма-матер | |
Марапаттары |
|
Ро́джер Уо́лкотт Спе́рри (ағылш. Roger Wolcott Sperry; 20 тамыз 1913, Хартфорд, Коннектикут, АҚШ — 17 сәуір 1994, Пасадина, Калифорния, АҚШ) — нейропсихолог, психобиология профессоры, 1981 жылы Дэвид Хьюбелмен және Торстен Визелмен бірге «ми жартышарларының функционалдық мамандануына қатысты жаңалықтары үшін» Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығын алған.
Өмірбаян
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сперри, Хартфордта Фрэнцис Бушнел және Флоренс Кремер Сперридің отбасында дүниеге келген. Оның ағасы болған (Руссел Лумис). Әкесі Сперри 11 жасқа келгенде қайтыс болды. Сперри Оберлин колледжінде ағылшынша жоғары білім алды (1935), магистр дәрежесін де сол психология мамандығы бойынга алды (1937). Доткторлықты болса Чикаго университетінде 1941 жылы алды. Кейінірек Сперри, постдокторлық зерттеулеріне Карл Лешлимен бірге Гарвард университетінде жалғастырды.
1949 жылы, Норма Гей Дюпреге үйленді. Бір ұлы (Гленн Майкл) және бір қыздары (Джанет Хоуп) болған.
Зерттеулері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сперридің 10 жылдары өз заманының бірінші ірі ғылыми зерттеулері, Чикаго университетінде замандасы Пауль Уаистің жасаған кеңінен танымал теориясын жоққа шығару болды. Бұл теория бойынша, сезу мүшелері мен бұлшықеттер арасындағы байланысты қамтамасыз ететін жүйке желісі, кездейсоқ бір-бірімен қосылған жүйке талшықтары қалыптасқан, әсіресе кездейсоқ бір-бірімен қосылған, жаңартылмаған және мамандандырылмаған үлкен оқыту тәжірибесі мен жоғары дәрежелі үйлестіру әсері арнайы мақсаттағы қызмет жүйесін қайта құрды. Адаптация (ing. plasticity) және әрбір фунцияның болуы бұл теорияның шешуші идеялары болды. Вайс бұл теорияға барынша ықтияттылықпен тәжірибе жасады, бірақ ол жағынан деректерді дұрыс түсіндіре алмады. Содан кейін Сперри эксперименттер сериясында әйгілі болған, дәлірек айтқанда Уайс теориясын керісінше көрсетті, не болып жатқанын шын елестетіп көрсетті.
Қайнар көзі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Roger W. Сперри - Otobiyografi
- Yabancı El Sendromu Мұрағатталған 14 маусымның 2006 жылы.
- Нобельдік комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.)
- Nobelprize.org
|
![]() |
Бұл — ғалым-биолог туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Алфавит бойынша ғалымдар
- 20 тамызда туғандар
- 1913 жылы туғандар
- 17 сәуірде қайтыс болғандар
- 1994 жылы қайтыс болғандар
- Медицина саласындағы Нобель сыйлығының иегерлері
- АҚШ психологтары
- АҚШ нейробиологтары
- XX ғасыр биологтары
- Нейропсихологтар
- Медицина бойынша Вольф сыйлығының иегерлері
- АҚШ Ұлттық ғылым медалімен марапатталғандар
- АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшелері
- Лондон корольдік қоғамының мүшелері
- КСРО Ғылым Академиясының шетелдік мүшелері
- Ресей ҒА Шетелдік мүшелері