Роза Аманғалиқызы Бердіғалиева

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Роза Аманғалиқызы Бердіғалиева
Туған күні

5 мамыр 1945 (1945-05-05)

Туған жері

Астрахан облысы, Володар ауданы, Кара - Бирюк ауылы

Қайтыс болған күні

24 наурыз 2015 (2015-03-24) (69 жас)

Азаматтығы

КСРО - Қазақстан

Әкесі

Аманғали Бердіғалиев (1912-1947)

Анасы

Хайсын Абиевна Бекмұхамбетова (1922-2006)

Жұбайы

Марат Рахимберлұлы Жұмабаев

Балалары

Қыздары Құралай, Қорлан және Қаламқас

Марапаттары мен сыйлықтары

Қазақстан Республикасының білім беру ісінің үздігі, Ресей муниципалды академиясының "М.А.Шолоховқа 100 жыл" естелік медалі, Даля медалі

Роза Аманғалиқызы Бердіғалиева (5 мамыр 1945 ж. РКФСР Астрахан облысы, Володар ауданы, Кара-Бирюк ауылында туған) — Қазақстан Республикасына еңбек сіңірген қайраткер. 33 жасында Қазақстан Республикасының мәдениет және ақпарат министрлігінің ұлттық және республикалық мекемелерін басқарды. Қазақстан Республикасының кітапханалар қауымдастығының президенті, Қазақстан кітапхана қоғамының әлемге белгілі көшбасшысы.

Білімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1963 ж. Алматыдағы №66 орта мектепті бітірген. 1967 ж. Москвадағы Мемлекеттік мәдениет институтының кітапхана факультетін бітірген.

Ғылыми атағы мен дәрежесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Тарих ғылымдарының докторы. 1997 жылы «Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының құрылуы және 1931-1945 жж. Тарихи зерттеулердің дамуы» тақырыбында диссертация қорғады[1].
  • 1995-2008 жылдар аралығында «Халықаралық ақпараттандыру академиясы» қоғамдық ұйымының «Кітапхана ісі» филиалының корреспондент мүшесі.
  • 2008 жылы академик болып сайланды - Халықаралық ақпараттандыру академиясының қоғамдық ұйымы «Кітапхана ісі бөлімі» филиалының толық мүшесі[2].
  • 1998 жылдан Еуразия халықаралық экономикалық академиясының корреспондент-мүшесі
  • 2003 жылдан М.О. Әуезов атындағы Оңтүстік-Қазақстан университетінің құрметті профессоры (Шымкент).

Мансабы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • 2003-2009 жылдары - Қазақстан Республикасының Ұлттық академиялық кітапханасының ұйымдастырушысы және бірінші бас директоры.
  • 1987-2003 жылдары - Қазақстан Республикасының Ұлттық Кітапханасының директоры, бас директоры.
  • 1984-1987 жылдары - Республикалық ғылыми-әдістемелік орталықтың халықтық шығармашылық және мәдени ағартушылық жұмысының директоры.
  • 1976-1984 жылдары - Мемлекеттік Республикалық Жастар кітапханасының ұйымдастырушысы және бірінші директоры
  • Қазақстанның Фрунзе райкомының ЛКСМ-ның 2-хатшысы
  • 1967-1972 жылдары - Ғылыми-әдістемелік бөлімнің меңгерушісі, Мемлекеттік Республикалық балалар кітапханасының библиографы (1967-1972)

Халықаралық қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Азия және Мұхит елдерінің кітапханалық қауымдастықтары мен мекемелерінің халықаралық федерациясы тұрақты аймақтық комитетінің мүшесі. 2007-2011 және 2011-2015 жылдарына сайланған[3].
  • 2003 жылдан ақпаратқа еркін қол жеткізу және сөз бостандығы жөніндегі комитеттің мүшесі Член Комитета по свободному доступу к информации и свободе выражения (FAIFE / IFLA)[4].
  • 2007 жылы FAIFE / IFLA комитетіне кезекті сайланды[5].
  • Ақпараттық қоғам бойынша Бүкіләлемдік саммит жұмысына қатысты, ол екі кезеңде өтті: 2003 жылғы 10-12 желтоқсанда Женевада және 2005 жылғы 16-18 қарашада Тунисте[6].
  • Түркітілдес елдер кітапханалары бірлестігінің вице-президент[7].
  • «Еуразиялық кітапханалар ассамблеясының» сайланған президенті. Мәскеудегі - бас кеңсе 2001-2003 ж.ж. сайланды. Вице-президент (2003-2005)[8].
  • «Қазіргі ғылым, мәдениет, білім және бизнес әлеміндегі кітапханалар мен ақпараттық ресурстар» халықаралық конференциясының ұйымдастыру комитетінің мүшесі.
  • «Қазіргі ғылым, мәдениет, білім және бизнес әлеміндегі кітапханалар мен ақпараттық ресурстар» халықаралық конференциясының ұйымдастыру комитетінің мүшесі.
  • «Қырым 2011» халықаралық конференциясының Қадағалау кеңесінің мүшесі[9].
  • «Қырым 2012» халықаралық конференциясының Қадағалау кеңесінің мүшесі[10].
  • Мәскеу, 2007 ж. Еуразиялық ақпараттық-кітапханалық конгрессті ұйымдастыру комитетінің мүшесі.
  • ТМД-ға қатысушы мемлекеттер үшін жаңа үлгідегі кітапханалық кодекстің әзірлеушілер тобының мүшесі. Кодекс ТМД-ға мүше мемлекеттердің Парламентаралық Ассамблеясының (ТМД ПАА) ХХІІ пленарлық отырысында 2003 жылғы 15 қарашадағы № 22-12 қаулысымен қабылданды[11].

Қоғамдық қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • 2007 жылдан бастап Нұр Отан Халықтық демократиялық партиясының мүшесі .
  • 1998 жылдан бастап Қазақстан Республикасының Кітапханалар ассоциациясының президенті.
  • 1993 жылдан бастап «Кітапхана »журналының бас редакторы.
  • 2000-2003 жылдар аралығында Қазақстан Республикасының Президентінің Құрметті дипломын қайырымдылық және гуманитарлық саласының комиссия мүшесі [12].
  • 2000-2004 жылдар аралығында Қазақстан Республикасының ЮНЕСКО және ИСЕСКО жұмысының ұлттық комиссия мүшесі[13].
  • Мәдениетті қолдау жылын өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссияның Комиссия мүшелері Бердіғалиева Роза Аманғалиқызы - Қазақстан Республикасының Кітапханашылары ассоциациясының президенті, Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының бас директоры[14]
  • 1973-1975 және 1977-1979 жылдар аралығында Алматы қаласының Фрунзе, Ленин аудандарының депутаты.
  • 1995-1997 жылдары Алматы қалалық кеңесінің депутаты.

Басылымдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Библиотечное поле Казахстана: События и факты /Бердіғалиева Р.А. – Астана: Фолиант, 2009. - 336 б. — ISBN 9965-35-703-X
  • Дареному коню в зубы не смотрят /Бердіғалиева Р.А. World Library and Information Congress: 69th IFLA General Conference and Council. 1- 9 тамыз 2003, Berlin. http://webdoc.sub.gwdg.de/ebook/aw/2003/ifla/vortraege/iv/ifla69/papers/016r-Berddigaliyeva.pdf(қолжетпейтін сілтеме)
  • Информационное поле Казахстана /Бердіғалиева Р.А. //Кітапхана әлемі/ Мир библиотеки.-2010.-№2- 8-12 б. http://89.218.44.250/downloads/Журналы/2010/Zhurnal(қолжетпейтін сілтеме) _2-2010.pdf
  • Концепция Национальный академической библиотеки Республики Казахстан /Бердіғалиева Р.А. . – Астана :КазПолиграфИздат,2004.- 62 б.- Мәтін қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде .- ISBN 9965-9883-0-7
  • Компакт диск «Музыкальное наследие Казахстана»: Проект Бюро ЮНЕСКО «Сеть-Наследие» /Руководитель проекта Р.А.Бердигалиева. – Алматы,1999. - 350 МБ –Текст на казахском, русском,английском языках. Сайт Кластерного бюро ЮНЕСКО по Казахстану, Кыргызстану, Таджикистану и Узбекистану (Алматы) http://www.unesco.kz/new/ru/unesco/news/860 Мұрағатталған 3 сәуірдің 2015 жылы.
  • Компакт диск «Хроника Казахстана»: по материалам и статьям первых казахстанских газет, напечатанных арабским шрифтом с 1913 по 1932 годы: Проект ЮНЕСКО «Сеть-Наследие» /Руководитель проекта Р.А.Бердигалиева. – Алматы, 2000. – Сопроводительные тексты на русском и английском языках. 400 МБ.
  • Роль библиотеки в современной культуре /Бердигалиева Р.А. (соавтор). – Алматы, 2001. – 95 c. – ISBN 9965-03-020-0.
  • Қазақстанның тарихи библиографиясы 30- жылдардың және 40-жылдардың бірінші жартысын /Бердигалиева Р.А. – Алматы, 1996. – 128 с. – Рукопись депонирована в КазНИИНТИ 18.11.1996 ж. №7272 КА96.
  • Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының қалыптасуы және 1931-1945 жылдардағы дамуы, тарихи зерттелуі. /Бердіғалиева Р.А. – Алматы,1998ж. - 127 б. - ISBN 9965-03-006-5
  • Урок мужества /Бердигалиева Р.А.(авторлас). - Алматы, 1980ж.
  • Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасының ғылыми-техникалық ақпаратты ұлттық қорының қалыптасуы: Ғылыми-зерттеу жұмысы жөніндегі есебі /Басқарушысы Бердіғалиева Р.А., жауапты орындаушылар Тасыбаева С.А., Сапарғалиев Е.Б.- Алматы. 1997. - 186 б. - Мемлекеттік тіркеу №019РКОО125, Инвентарлы №0297РК00950

Жетістіктері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • «Құрмет» орденінің кавалері
  • Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, почетное звание РК
  • Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл медалімен марапатталған
  • Қазақстан Республикасының Парламентіне 10 жыл медалімен марапатталған
  • Астананың 10 жылдығы медалімен марапатталған
  • Еңбек ері медалімен марапатталған - Ветеран труда, медаль СССР
  • ХШЖК -ның күміс медалімен марапатталған - Серебряная медаль ВДНХ - 1976, СССР
  • Қазақстан Республикасының білім озаты, Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрлiгiнiң төске тағатын белгiсi
  • Памятная медаль «К 100-летию М.А.Шолохова» Российской муниципальной академии
  • Памятная Медаль Даля, РФ

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ Скончалась Роза Бердигалиева | Номад | 27.03.2015
  2. ↑ Академический отчет (15 лет Отделению «Библиотековедение» Международной академии информатизации) /Клюев В. К. http://www.cnshb.ru/MAI/Kluev09_MAI.doc
  3. ↑ В заседании приняли участие члены FAIFE В. Р. Фирсов (РФ), Р. А. Бердигалиева (Казахстан) на 72-й Генеральной конференции ИФЛА: Всемирный информационный и библиотечный конгресс: Библиотеки: активные двигатели информационного общества и общества знаний" (Южная Корея, город Сеул, 20-24 августа 2006 года) http://www.nlr.ru/tus/200806/?print=1 Мұрағатталған 2 сәуірдің 2015 жылы.
  4. ↑ Бердигалиева Р. А. Даруй мне тишь твоих библиотек //Казахстанская правда. — 2007. — 12 декабря. — Информация http://www.kazpravda.kz/c/1192134798(қолжетпейтін сілтеме)
  5. ↑ Информация http://www.komsomol-100.narod.ru/kniga/kniga7
  6. ↑ Игумнова Н. Хозяйка книжных сокровищ //Казахстанская правда. — Алматы, 2005. — 5 мая. http://www.kazpravda.kz/print/1115243047(қолжетпейтін сілтеме)
  7. ↑ Крым 2007 г. http://www.gpntb.ru/win/inter-events/crimea2007/cd/organizers.html
  8. ↑ Крым 2008 г. http://www.gpntb.ru/win/inter-events/crimea2008/disk/organizers.html
  9. ↑ Крым 2011 http://www.gpntb.ru/win/inter-events/crimea2011/disk/organizers.html
  10. ↑ Крым 2012 http://www.gpntb.ru/win/inter-events/crimea2012/disk/organizers.html
  11. ↑ Модельный библиотечный кодекс для государств — участников СНГ (новая редакция). — М.: Пашков дом, 2004. — Члены рабочей группы, с. 63. — ISBN 5-7510-0304-7 http://rsl.ru/upload/mod_kom.pdf Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы. Архивная копия от 4 марта 2016 на Wayback Machine
  12. ↑ Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулысы 21 қазан 2000ж. №1577 http://www.kazakhstan.news-city.info/docs/sistemsn/dok_oeraao.htm
  13. ↑ Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулысы 7 тамызда 2000ж. №1210 http://www.kazakhstan.news-city.info/docs/sistemsn/dok_iegypo.htm
  14. ↑ Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы 2000 жылғы 31 қаңтар N 142 http://adilet.zan.kz/rus/docs/P000000142_/compare

Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002. — ISBN 9965-607-02-8
  • Библиотекарь с большой буквы /Исмаилов Е.И. //Вестник БАЕ. — Москва, 2012. — №1.— С. 33-34. http://www.rsl.ru/ru/s3/s17/s232/2012n1 Мұрағатталған 8 қыркүйектің 2013 жылы.
  • Кто есть кто в библиотечно-информационном мире России и СНГ.— 5-е изд. -— М.,2001. — Т.1. — I SBN 978-5-85638-019-3
  • Кто есть кто в Казахстане: Биографическая энциклопедия /Ашимбаев Д. — Алматы, 2012. — С. 231. — ISBN 978-601-06-1906-77
  • Научное сообщество расширяется [Текст] /Игумнова,Н.П. //Мир библиографии. — 2009.— № 1. — С.87: фото. — ISSN 1560-7968
  • Қазақстанның 101 кітапхана менеджері = 101 библиотечный менеджер Казахстана: Анытамалық /Национальная библиотека Республики Казахстан. — Алматы,1998. — 209 с. — Қазақ, орыс тілдерінде.
  • Хозяйка книжных сокровищ /Игумнова Н. //Казахстанская правда. — Алматы, 2005.— 5 мамыр. http://www.kazpravda.kz/print/1115243047(қолжетпейтін сілтеме)
  • Элита Казахстана /Институт развития Казахстана. — Алматы,1997. — С.91. — ISBN 5-7667-2038-б.

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]


Тұлға Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Роза_Аманғалиқызы_Бердіғалиева&oldid=3303180» бетінен алынған