Рокер Парк
| Рокер Парк | |
 | |
| Толық атауы |
Roker Park |
|---|---|
| Орналасуы | |
| Салынған |
1898 |
| Ашылған |
10 қыркүйек 1898 |
| Қиратылды |
1998 |
| Сәулетші | |
| Сыйымдылығы |
22 500 |
| Рекордтық келушілер саны |
75 118 |
| Команда |
Сандерленд (1898–1997) |
|
| |
Рокер Парк (ағылш. Roker Park) — Англияның Сандерленд қаласындағы Рокер ауданында орналасқан футбол алаңы, 1898 жылдан 1997 жылға дейін Сандерленд футбол клубының стадионы болды. Кейін клуб Стэдиум оф Лайтқа көшті. Стадионның соңғы сыйымдылығы шамамен 22 500 адамды құрады, оның тек шағын бөлігі ғана отырғызылатын орындардан тұрған. Бұрын бұл көрсеткіш әлдеқайда жоғары болған — көрермендердің рекордтық саны 75 118 адамға жеткен[1].
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1890-жылдары Сандерленд клубының сол кездегі төрағасы және оның ағасы клубқа жаңа, кеңірек стадион салуды шешті. Бұл стадион ол кезде клуб пайдаланған Ньюкасл Роуд алаңының орнына салынуы керек болатын. Клуб Теннант мырзаға тиесілі ауыл шаруашылық жерін сатып алуға келіссөз жүргізді, ал келісім шарттарының бірі – бұл жерге жаңа стадионмен қатар үй де салынуы тиіс еді. Бұл үй салынбайынша, Сандерленд жер үшін жалдау ақысын төлеуді жалғастыруы керек болды.
Жер сатып алынғаннан кейін бір жылдың ішінде Рокер Парк салынып бітті, ағаштан жасалған трибуналар небәрі үш айда тұрғызылды. Clock Stand трибунасында 32 саты болды, орындықтар қойылмады, бірақ қауіпсіздік үшін арнайы тосқауыл орнатылды. Алаңның шөбі Ирландиядан әкелінді және ол 38 жылға дейін қызмет етті. Дренаж мәселесін шешу үшін алаң ортасынан бұрыштарға қарай бір футтай еңіс жасалған. Алаңдағы алғашқы шара 1898 жылғы 12 тамызда өткен "Олимпиада ойындары мен оркестр сайысы" болды. Ал 1898 жылы 10 қыркүйекте Рокер Парк ресми түрде 6-шы Лондондерри маркизы Чарльз Вейн-Темпест-Стьюарттың қатысуымен ашылды. Алғашқы ойын Ливерпуль клубына қарсы жолдастық кездесу болды. Ойын 1:0 есебімен Сандерлендтің жеңісімен аяқталды, ал бұл стадионда соғылған ең алғашқы голдың авторы Джим Лесли болды[2].
Стадион көп ұзамай әйгілі "Рокердің күркіреуімен" танымал болды. Сол кездегі Тоттенхэм мен Англия құрамасының капитаны Дэнни Бланчфлауэр: «Рокер Парктағы сол жойқын күркіреудің қарқындылығына ештеңе тең келмейді», – деп жазған[3].
1912 жылы Рокер трибунасы бетонмен жабылды, ал 1913 жылға қарай стадион сыйымдылығы 50 000 адамға жетті. 1929 жылы ескі ағаштан жасалған бас трибуна бұзылып, оның орнына жаңа Бас трибуна салынды. Бұл жобаны атақты сәулетші Арчибальд Литч әзірледі. Оның танымал айқыш-ұйқыш үлгідегі торлы сәндік конструкциясы бүгінде Айброкс (Рейнджерс), Хоум Парк (Плимут Аргайл) және Гудисон Парк (Эвертон) стадиондарынан да көрінеді. Бұл торлы конструкцияның кей бөліктері кейінірек Стэдиум оф Лайт автотұрағында бөлгіш ретінде қолданылды. Жаңа Бас трибунаны салу клубты банкрот болудың аз-ақ алдында қалдырды. Сол уақытта Рокер Парктың ресми сыйымдылығы 60 000 адам болғанымен, кей матчтарда көрермен саны 75 000-ға дейін жететін. 1930-жылдары құрылыс жұмыстары жалғасты және 1936 жылы Clock Stand трибунасы қайта салынды. 114 метр ұзындықтағы бұл құрылым ресми түрде сол кездегі Сандерленд клубының төрағасы сэр Уолтер Рейннің жұбайы Леди Рейннің қатысуымен ашылды.
1943 жылы, Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде, бір бомба алаңның дәл ортасына түсті, ал тағы бір бомба жақын маңда жарылып, бір полицейді өлтірді[4]. 1952 жылы Рокер Парк Англияда Арсеналдың Хайбери стадионынан кейін жарықтандыру шамдары орнатылған екінші алаң болды. Бұл шамдар бастапқыда уақытша орнатылғанымен, маусым соңында сәттілік әкелгені анықталып, орнына тұрақты құрылымдар қойылды.
1966 жылғы Әлем біріншілігін Англия қабылдаған кезде, Рокер Парктағы Clock Stand трибунасы жаңартылды: жаңа орындықтар орнатылып, Фулвелл трибунасына шатыр салынды. Уақытша орындықтар да Фулвелл трибунасына қойылды. Әлем біріншілігі кезінде Рокер Парктың сыйымдылығы 40 310 адамды құрады.
1955 жылы Рокер Парк Англия Кубогының жартылай финалының қайталау кездесуіне алаң болды. Ол ойында Йорк Сити мен кейін жеңімпаз атанған Ньюкасл Юнайтед кездесті. Ньюкасл 55 239 көрерменнің алдында 2–0 есебімен жеңіске жетті[5]. Сол маусымда Сандерленд те жартылай финалға шыққан болатын, бірақ Манчестер Ситиге 1–0 есебімен есе жіберді.
1970-жылдары Рокер Паркта тағы да бірқатар жақсартулар жүргізілді. Олар: жерасты суғарғыш жүйесін орнату, жарықтандыруды еуропалық стандартқа сәйкестендіру, электронды көрермен бақылау жүйесін енгізу және шатыр жабындысын жаңарту. Алайда 1980-жылдары клубтың нәтижелері нашарлап, (үшінші дивизионда ойнаған маусым да болды), стадион тозып, жағдайы нашарлай бастады. 1989 жылғы Хиллсборо апатының тергеуінен кейін сыйымдылық қатты қысқартылып, ең көп зиянды Рокер трибунасы көрді.
1990-жылдардың басында Тейлор баяндамасынан кейін Ағылшын футбол қауымдастығы барлық стадиондарды тек отырғыштармен жабдықтауды талап етті. Бұл Рокер Парктың сыйымдылығын қатты азайтар еді, ал Сандерленд Премьер-лига құрылуына дейінгі соңғы Бірінші дивизион маусымына (1990–91) қатысып, жоғарғы лигаға қайта оралуды мақсат тұтқан болатын (дегенмен, бұл тек 1995–96 маусымында жүзеге асты). Бірақ стадион орналасқан жер өте тар болғандықтан, оны кеңейту мүмкін болмады. Осы себепті төраға Боб Мюррей жаңа стадион салуға орын іздей бастады. 1992 жылы Nissan автозауытын маңындағы Вашингтон қаласында 48 000 орындық жаңа стадион салу жоспары жарияланды. Бұл стадион ойын-сауық кешенімен бірге салынуы тиіс еді. Алайда Nissan өз зауыты маңында мұндай кешен салынуына қарсы шығып, жоба іске аспай қалды. Ақыры бес жылдан кейін, 1997 жылы Сандерленд Монквиермуттағы жабылған шахта орнына салынған Стэдиум оф Лайтқа көшті.
1996–97 маусымы Рокер Парктағы соңғы маусым болды. Бұл Сандерлендтің Премьер-лигадағы алғашқы маусымы еді, бірақ клуб маусым соңында төменгі дивизионға түсіп қалды. Стадиондағы соңғы ресми ойын Эвертонға қарсы 3–0 есебіндегі жеңіс болды.
Рокер Парк Премьер-лигада көрермендердің тұрып тамашалауына рұқсат етілген ең соңғы стадиондардың бірі болды. Одан кейін мұндай мүмкіндік тек Фулхэмге ғана бұйырды, олар 2001 жылы Премьер-лигаға шыққан соң бір маусым бойы Крейвен Коттеджде тұрып тамашалау трибунасын сақтап қалды. Кейін екі маусым бойы Куинз Парк Рейнджерс клубымен Лофтус Роуд стадионын бөлісіп ойнап, қайтадан толық отырғыштармен жабдықталған Крейвен Коттеджге оралды.
Рокер Парк стадионындағы қоштасу ойыны аяқталғаннан кейін, арнайы рәсім ұйымдастырылды. Сол кезде "ғасыр ойыншысы" атағына ие болған Чарли Хёрли алаң ортасындағы белгіні қазып алып, оны жаңа стадионға отырғызды. Кейін Рокер Парк бұзылып, оның орнына тұрғын үйлер кешені салынды. Рокер Паркті есте сақтау үшін көше атаулары былайша қойылды: Promotion Close, Clockstand Close, Goalmouth Close, Midfield Drive, Turnstile Mews және Roker Park Close[6].
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Roker Park (ағыл.). The Stadium Guide.
- ↑ Mason, Rob. Sunderland's Roker Park remembered - the roar, the stars, the big games 120 years after first match (13 September 2018).
- ↑ McPheat's feat (ағыл.) (1 June 2019).
- ↑ Rippon Anton Gas Masks for Goal Posts: Football in Britain during the Second World War — Stroud: Sutton, 2007. — ISBN 9780750940313.
- ↑ Newcastle United v York City, 30 March 1955 (ағыл.). 11v11.com.
- ↑ Brett Alan The Red Book of Varieties and Schemes — The people's history, 2000. — Vol. 1358. — P. 10. — ISBN 1-902527-07-0.
|
Бұл — спорт құрылысы туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |