Сабақтау

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Сабақтау. Бүгінгі күнгі түсінігімізде — жіпті иненің көзінен өткізу.

«Қарлығаш әкесінің қолынан инені алып, дереу сабақтап берді» (С. Омаров, Өмір).

Қазірдің өзінде «сабақты ине» тіркесін естісек, жібі бар инені үғынамыз. Бірақ осы күндері тілімізде «жіп» мағынасын беретін «сабақ» сөзін кездестірмейміз де, қолданбаймыз. Соған қарамастан өткен дәуірде сөздік қорымызда осы іспеттес сөз болғандығына туыстас түркі тілдерінің кейбір деректері куә. Алтай төңірегіндегі шор, лебеді татарлары тілінде «сабақ» дыбыс құрамындағы сөз қазіргі тіліміздегі «жіп» мағынасында қолданылған. «Сабақ» сөзінің алғашқы түбірі «сап» болып, «жіп» мағынасын бергендігін якут тілі анықтай түседі. Осындай тіл деректеріне сүйеніп, қазіргі қолданылып жүрген «ине сабақтау», «сабақты ине сәтімен» сияқты сөз тіркестерінің «ине жіптеу», «жіпті ине сәтімен» деген мағыналар орнына жүретінін білеміз.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6