Салли Райд
Салли Райд | |
Sally Kristen Ride | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері |
Ла-Холья, Сан-Диего, Калифорния, АҚШ |
Азаматтығы | |
Қызметі |
ғарышкер |
Салли Кристен Райд (ағылш. Sally Kristen Ride; 26 мамыр 1951 жыл – 23 шілде 2012 жыл) — АҚШ ғарышкері, Америкада 1983 жылы ғарышқа шыққан алғашқы әйел (оған дейін - Валентина Терешкова[1] 1963 жылы және Светлана Савицкая 1982 жылы). Райд сонымен қатар ең жас (32 жаста) американдық әйел-ғарышкер.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1951 жылы 26 мамырда Лос-Анджелесте дүниеге келген. 1973 жылы физика бакалавры дәрежесінде Стэнфорд университетін бітірді, 1975 жылы магистр дәрежесін алды, ал 1978 жылы астрофизика PhD-докторы (Ph.D.) болып атанды.
Райд ғарыш бағдарламасы туралы газет жарнамасына жауап берген 8000 адамның бірі болды. 1978 жылы оны НАСА таңдады.
1983 жылы 18 маусымда Салли Райд STS-7 Challenger миссиясындағы ғарыштағы алғашқы американдық әйел болды. Миссия екі байланыс жерсерігін ұшыру және фармацевтикалық эксперименттер жүргізу болды.
Екінші рейс 1984 жылы, сондай-ақ STS-41G Challenger бортында өтті. Салли Райд 343 сағаттан астам ғарышта болды.
Райд үшінші рейске сегіз айлық дайындық бағдарламасын аяқтап жатқан кезде «Shuttle Challenger» апатқа ұшырады және Президенттің «Челленджер» апатына байланысты тергеу комиссиясының құрамына тағайындалды, Салли Райд операциялар жөніндегі кіші комитетті басқарды. Райд қатты отынды үдеткіштің құрылымындағы кемшіліктер туралы комиссар генерал Кутинаға ақпарат берді және Кутина бұл ақпаратты физик Ричард Фейнманға берді, бұл апаттың себептерін анықтауға көмектесті.Тергеуден кейін Райд Вашингтондағы НАСА-ның штаб-пәтеріне шақырылды, Салли Райд «Американың ғарыштағы көшбасшылығы және болашағы» атты стратегиялық жоспарлау жұмысын басқарды.
Салли Райд - ғарыш туралы балаларға арналған бірқатар кітаптардың авторы.
Ғарышкерлер Даңқ залына енгізілген.
Салли Райд 2012 жылы 23 шілдеде Сан-Диего маңындағы өзінің үйінде (Калифорния) 62 жасында асқазан безінің қатерлі ісігінен қайтыс болды[1][2].
АҚШ президенті Барак Обама Салли Райдтың қайтыс болуына байланысты көңіл айта отырып, оны ұлттық қаһарман және жас қыздардың ұрпаққа жұлдыздарға жетуге талпындырған әсерлі үлгісі деп атады.
2013 жылы 20 мамырда Вашингтондағы Кеннеди атындағы Өнер Орталығында өткен Салли Райдтың ұлттық еске алу салтанаты кезінде, Обама АҚШ-тағы ең жоғары азаматтық құрмет - АҚШ Президентінің Азаттық медалімен марапатталатынын мәлімдеді. Медаль Тэм О’Шоннессиге 2013 жылғы 20 қарашада Ақ үйде өткен салтанатты рәсімде табысталды.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ a b Бірінші американдық әйел-ғарышкер қайтыс болды (24 шілде 2012). Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 тамыз 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 тамыз 2012.
- ↑ Американдық алғашқы әйел-ғарышкер Салли Райд қайтыс болды. top.rbc.ru. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 қыркүйек 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 24 шілде 2012.