Сандуғаштар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Сандуғаштар
Eurasian blackcap (Sylvia atricapilla)
Eurasian blackcap (Sylvia atricapilla)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Торғайтәрізділер
Ықшам сабы: Passerida
Ұлы тұқымдасы: Sylvioidea
Тұқымдасы: Сандуғаштар
Vigors, 1825
Genera

See text

Синонимдері

Paradoxornithidae

Сандуғаштар (лат. Sylviidae) - торғайтәрізділер отрядының 73 тұқымдастарының біреуі. Кішкене өте кішкене денелі (6-40 г) бунақденежегіш, ағаш бұталарда көбірек өмір сүретін құстар. Сыртқы кейпі сандуғашқа, шырылдаққа және айқабаққа тән; денесі сымбатты, басы онша үлкен емес және тұмсығы жіңішке, екі жағынан қысыңқы болып келеді. Қауырсын жабыны - жұмсақ, тегіс. Реңінде қарапайым, онша ашық емес - сүр, қоңырқай, қоңырлау, ақшыл, жасылдау және сарғыш реңктер басымырақ болады. Аталығы мен аналығының өңдері бірдей, сондай-ақ тіпті жас сандуғаштардың реңі ересектерінен ажырату оңай емес.

Өмір сүру дағдысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Көбінесе бұталарда, сирек те болса ормандарда, биік өскен шөптесін қалың шалғындарда мекендейтін жылпос, ширақ құстар. Кейбіреулері тропиктік қалың жыныста өмір сүруге бейімделген. Моногамиялы, әдетте бір маусымға жеке-дара жүп түзіп, орын тебеді. Тіпті жылыстау кезеңінде үлкен топқа жиналмайды. Жыл құстары және тек қана нағыз оңтүстікте таралған - көшпенді немесе отырықшы құстар.

Жалпы таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әр түрлі маман-жіктеушілердің пікірі бойынша сандуғаш тұқымдастарда 83-93 туысқа жататын 400-425 түр бар. Бұлар өз кезегінде үш тұқымдас тармағына: Ескі Дүние сандуғаштары (55-65 туыстан 330- 332 түр), австралиялық сандуғаштар (25 туыстан 80-82 түр) және комарольдық сандуғаш (Оңтүстік және Орталық Америкада мекендейтін 10-11 түр) тұқымдастар тармағына жатады.Қазақстанда сандуғаш тұқымдастардың 8 туыстан 41 түрінің өкілдері (сандуғаштар, сарықастар, айқабақтар, жалпаққұйрық бұлбұлшалар, шырылдақтар, әжуандар, шитұмсық айқабақтар) кездеседі.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010