Мазмұнға өту

Санжар Оразұлы Жандосов

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Санжар Жандосов

Санжар Оразұлы Жандосов (29 қаңтар 1930, Алматы – 12 тамыз 1992, Алматы) – қазақтың қоғам және мемлекеттік қайраткері, ғалым, экономика ғылымдарының кандидаты (1967), Қазақстанның еңбек сіңірген экономисті. Белгілі революционер Ораз Жандосовтың екінші ұлы.

1947 жылы Өзбекстандағы Қоқан мұнай техникумын, 1963 жылы ҚазҰУ-ның экономика факультетін, 1967 жылы КОКП ОК жанындағы Қоғамдық Ғылым Академиясын бітірген.

Әкесі Ораз Жандосов қуғындалған соң, Жандосовтар жанұясы Өскемен, Ташкент, Қоқан қалаларына (1937-1947) жер аударылған.

1947-1957 жылдары Атырау облысындағы Қосшағыл, Құлсары мұнай өндіру кәсіпорындарында ЖЭС электроцех бастығы және инженері болып жұмыс істеген.

1957 жылы "Халық жауы" атанған әкесі ақталған соң, Алматыға оралды. Мұнда 1957–1963 жылдары Қазақ КСР мемлекеттік жоспарлау комитетінде автоматизация мен электрификация бөлімінің инженері болып еңбек етті.

1968–1971 жылдары Алматы қалалық партия комитетінің хатшысы;

1971–1975 жылдары Қазақ КСР мемлекеттік жоспарлау комитеті жанындағы экономика ғылыми зерттеу институтының директоры;

1975–1979 жылдары Қазақстан КП ОК Ғылым мен оқу орындары жөніндегі бөлім меңгерушісі;

1979–1983 жылдары Қазақ КСР кәсіби-техникалық білім беру жөніндегі мемлекеттік комитет төрағасы;

1983–1986 жылдары Шымкент облыстық атқару комитетінің төрағасы;

1986–1989 жылдары Қазақ КСР Еңбек және әлеуметтік мәселелер жөніндегі мемлекеттік комитет төрағасы;

1990–1992 жылдары Қазақстанның "Интертренинг" ұйымын басқарып, Шаруа қожалығы қауымдастығының төрағасы, сондай-ақ Қазақстан кәсіпкерлері конгресінің тұңғыш президенті болды. Жандосов қоғамдық тұрмыстың қай саласында еңбек етсе де кәсіби біліктілік пен тәжірибеліктің, азаматтық табандылық пен алғырлықтың үлгісін көрсете білді. Ол тарихи шындық пен саяси-әлеуметтік әділдікті қалпына келтіру бейресми мақсатында құрылған "Әділет" тарихи-ағартушылық қоғамын басқарып, "Алматы қаласының еңбек потенциалының тиімділігі үшін" атты халық университетін ұйымдастырды.

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің үш рет депутаты болған.

Марапаттары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

40-қа жуық ғылыми еңбегі жарияланған.[1][2]

Әкесі – Ораз Қыйқымұлы Жандосов. Әкесі – кеңестік мемлекет және партия қайраткері, революционер, Қазақстандағы коммунизм құрушыларының бірі, Қазақ КСР Халық ағарту комиссары. Анасы – Фатима Асқарқызы Жандосова (1901-1973). 1901 жылы Ташкент қаласында татар саудагерінің отбасында туған. Ташкент қыздар гимназиясында оқыған.

Жұбайы – Жансүгірова Ильфа Ілиясқызы (Ілияс Жансүгіров пен Фатима Ғабитованың қызы). Санжар мен Ильфаның 4 қызы мен 1 ұлы болды.

  • Қызы Ажар Жандосова – Алматыдағы (Көкжайлау) экологиялық қозғалыс белсендісі Еркін Қалиевтің әйелі.
  • Қызы Дина Алдабергенова-Жандосова – бард музыкант.
  • Қызы Жанар Жандосова психология ғылымдарының кандидаты, «Сандж» ғылыми-зерттеу орталығының негізін қалаған. Алматы қаласында тұрады.
    • Немересі Әсия Төлесова – белсенді және Алматыдағы «Оян, Қазақстан» оппозициялық жастар қозғалысының негізін қалаушысы.
  • Қызы Фатима Жандосова – оппозициялық қозғалыс белсендісі, 2021 жылғы 10 қаңтарда өтетін Парламенттік сайлауды бақылау жүйесін Қазақстанның Азаматтық қоғам коалициясындағы (ХҚКО) ірі ұйымдастырушыларының бірі. Испанияда тұрады.
  • Ұлы - Кенен Жандосов (АҚШ-та тұрады).

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Санжар Джандосов: Воспоминания, документы, очерки, стихи (сост. Илыра Джандосова-Джансугирова), ауылы, 2000
  2. Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3