Саяси кеңістік

Саяси кеңістік - қоғамның саяси ұйымы ретіндегі саяси институттар мен мекемелер жиынтығы. Мемлекеттің маңызды элементтерінің бірі - оның алып жатқан жері, аумағы. Шекарасы белгіленбеген жағдайда түтас мемлекеттің болуы мүмкін. Алғашқы қауымдық құрылыста рулардың өздерінің аумақтары болды, бірақ олар айқын белгіленбеген еді, әрі жиі өзгеріп түрған. Рулық құрылыстың ыдырауымен және саяси институт ретінде мемлекеттің пайда болуы сол аумақта түратын адамдар ру, тайпа өкілдері ретінде емес осы жерде, аумақта түруына байланысты азамат деп жарияланды. Енді бұл жай аумақ емес, қатаң белгіленген және қорғалған саяси және құқықтық кеңістік. Аумақ - бұл нақты мемлекеттің барлық азаматтары үшін ортақ үй. Мемлекет өз билігі тарайтын аумағын қорғауға міндетті. Мемлекет өз аумағында түратын адамдардан жалпы ережелер мен заңдарды орындауды талап ете алады. Ал бағынбаған адамдарды осы ережелер мен заңдарға сәйкес жазалай алады. Сонымен бірге, олардың барлығына қажетті жағдайларды жасауы керек.

Мемлекет өз аумағын көркейту және материалдық, рухани құндылықтармен толтыра алады. Бүл үшін өнеркәсіп, зауыт, фабрикалар салып, жоғары сапалы тауарлар шығаруы керек. Мемлекет өзінің тауарларын ішкі де, сыртқы да нарықта қорғауы тиіс. Сонымен қатар мемлекет рухани кеңістікке де қамқорлық жасауы керек. Осы мақсатта мемлекет өз азаматтарының білім алуын, тек өз елінің ғана емес, сонымен бірге әлемдік өркениеттің рухани құндылықтарын игеруі үшін база құруы керек.

Мемлекет өзінің аумағында жеке ақпараттық кеңістікті қалыптастыруы керек. Ол өз азаматтарын отан сүйгіштікке тәрбиелеуі тиіс, онсыз ұлттық сана мен өзіндік сананың қалыптасуы да мүмкін емес.

Саяси кеңістік ұғымы халықаралық саяси институттар мен ұйымдар жиынтығын қамтиды. Бұл мағынада саяси кеңістіктің шекарасы жоқ. Халықаралық саяси кеңістік мемлекеттің экономикалық және әскери күшіне байланысты бөлінеді. Экономикалық және әскери күші бар мемлекеттің саяси кеңестігі де кеңірек. Бүл халықаралық істерге зор ықпал етеді әрі оған әлемдегі түрақтылық та тәуелді. Бірақ саяси түрақтылықты қамтамасыз ете алмайды. Сондықтан, жалпы қабылданған қағидаттар негізінде барлық мемлекеттердің халықаралық әлемдік ынтымақтастығының тактикасы мен стратегиясын қалыптастыратын әр түрлі халықаралық саяси институттар мен ұйымдар қызмет жасайды.