Себеп, түрткі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Себеп, түрткі - адамның қандай да бір әрекетінің (саналы не санасыз) субьективтік себебі; адамды қандай да бір әрекетті таңдауға және оны іске асыруға итермелейтін психикалық құбылыс. Инстинктілер, құштарлықтар Себеп ретінде көрінуі мүмкін. Себеп тұлғаның әлеуметтенуі процесінде, оның қалыптасуы мен тәрбиесі негізінде пайда болады.[1]

Себептік орта[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әрекеттің мақсатына жету үшін жұмсалатын қүшке қосалқы ретінде қолданылатын қүштің бағыты мен көлемін анықтайтын шарттар жиынтығы. Сипатына қарай себептік орта қатысушыларда өзін-өзі ұстаудың бастамалық, орындаушылық, тұтынушылық, болмайтын сызықтары қалыптасады. Бұл кұбылысты мұғалім балалардың кез келген әрекетін ұйымдастырғанда есепке алып отыруы қажет.

Сәтсіздіктерден қашқақтау себебі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сәтсіздіктерден қашқақтау себебі адамдардың кез келген жағдайда, әсіресе оның әрекетін басқа адамдар бағалайтын тұстарда сәтсіздіктерді болдырмау бағытында әрекет етуге тырысулары. Бұндай ұстаным жетістікке жету себебіне қарама-қарсы. Сәтсіздіктерден қашқақтау себебі касиеті басым адамдар үшін басты мақсат - тіпті бастағы койылған мақсатты өзгертсе де, оған толық не жартылай қол жеткізбесе де, қателік жібермеу, сәтсіздіктерді айналып өту. Бұл себеп үлгерімі төмен оқушылардың, тапсырманың неге орындалмағанына не нашар орындалғанына көптеген себептер табуларын түсіндіріп береді.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Педагогика / О 74 Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: "ЭКО" ҒӨФ. 2006. - 482 б. ISBN 9965-808-85-6
  2. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0