Сейтмұрат Сейтжанұлы Ембергенов
| Сейтмұрат Сейтжанұлы Ембергенов | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні |
24 желтоқсан 2008 (77 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Ұлты | |
| Қызметі |
ақын, жазушы |
| Әкесі |
Сейтжан |
| Жұбайы |
Сыздыққызы Балсары |
| Балалары |
Қалдыгүл, Шахмұрат, Алма, Гаухар, Еркебұлан, Алтынай, Ләззат, Гүлзат, Гүлмира, Ғалия |
| Марапаттары мен сыйлықтары | |
Сейтмұрат Сейтжанұлы Ембергенов — ақын, мәдениеттанушы, ҚР Журналистер одағының мүшесі, мəдениет саласының ардагері, Сырдария ауданының Құрметті азаматы. 1931 жылы 7 сәуірде А. Тоқмағанбетов аулында дүниеге келген. 1949 жылы Қызылордадағы педагогикалық училищесін, 1959 жылы пединституттың химия-биология факультетін бітірген. Ол облыстағы озат оқытушылардың бірі ретінде 1960 жылы Қазақстан мұғалімдерінің ІІІ съезіне делегат болып қатысқан, «Құрмет белгісі» орденімен марапатталады.[1]
Қысқаша шолу[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1964-1969 жылдары аудандық партия комитетінде саяси ағарту кабинетінің меңгерушісі, 1969-1981 жылдары аудандық мәдениет бөлімінің меңгерушісі, 1982-1990 жылдары осы саланың жетекші маманы ретінде еңбек етіп, 1990 жылы аудандық тарихи-өлкетану мұражайын ұйымдастыруға шақырылып, онда 1997 жылға дейін істеді. В. И. Лениннің туғанына 100 жыл толуына байланысты шыққан «Еңбектегі ерлігі үшін», «Қазақстанның 10 жылдығы», «Жеңістің 60 жылдығы»[2] медальдарымен, Президенттің облыс әкімінің Алғыс хаттарымен марапатталған. Сырдария ауданының Құрметті азаматы(қолжетпейтін сілтеме), Қазақстан Журналисттер одағының мүшесі, Тереңөзек аудандық тарихи-өлкетану музейінің негізін қалаушы. «Үлкеннен ұлағат» (2000), «Өмір өрнектері» (2001), «Мен Асқар ауылынанмын» (2003), «Қалдырған ізін мәңгілік» (2003), «Тағылым» (2004), «Имандылық иірімдері» (2004), «Ізгілік иірімдері» (2005) атты еңбектері жарық көрді.
Ақынның «Ақ бөпем», «Қызылорда жастарының әні» тексттеріне белгілі жерлес композитор Рамазан Тайманов, «Ақ мамам», «Наурыз тойы», «Өз үйім», «Сырдария – Жырдария» тексттеріне Серік Байдаулетов ән жазды.
2008 жылдың желтоқсан айында дүние салды.[3]
2020 жылдың 6 мамырында YouTube бейнематериалдар хостингінде ақын Сейтмұрат Ембергеновтың "Ана жүрегі" атты спектакль қойылымы жарияланды.
Кітаптары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Үлкеннен ұлағат: Өлеңдер, толғаулар (Шымкент: Жебе, 2000 ж., -118 бет)
- Өмір өрнектері: өлеңдер, толғаулар (Шымкент: ЖШК "Кітап", 2001 ж., -129 бет)
- Мен Асқар ауылынанмын (Қызылорда: Қызылордаполиграфия, 2003 ж., -227 бет, ISBN: 9965-634-03-3)
- Мәңгілік ізін қалдырған (Алматы: "Бастау" ЖШС, 2003 ж.)
- Тағлым (Қызылорда: Байқадам, 2004 ж., -200 бет, ISBN: 9965-457-84-0)
- Имандылық иірімдері (Қызылорда: "Аңса и К" ЖШС, 2004 ж., -86 бет)
- Ізгілік иірімдері: (жырлар, толғаулар, арнаулар) (Алматы: Дала, 2006 ж., -144 бет, ISBN: 9965-9873-2-7)
- Ембергенов С. Шығармалары (Жауапты ред. Б. Кəрібозұлы. Астана: Фолиант, 2009 ж., -392 бет)
- Көзкөргендер (Шымкент: "Нұрлы Бейне" баспасы, 2011 ж., -272 бет, ISBN: 9965-888-93-0)
- Шашыранды шабыттар қалам ұшында... (Шымкент: "Нұрлы Бейне" баспасы, 2011 ж., -256 бет, ISBN: 9965-677-26-3)
- Қарттық киял туындылары. II кітап. (Шымкент: "Нұрлы Бейне" баспасы, 2011 ж., -302 бет, ISBN: 978-9965-19-217-0)
Баспасөз бетіндегі сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Оянған рух. "Әлімсақ" журналы. Мұрағатталған 9 маусымның 2020 жылы.
- Өте көпшіл, бауырмал болатын. BAQ.KZ(қолжетпейтін сілтеме)
- Іскер басшыға тәнті болатынбыз. "Тіршілік тынысы" Сырдария аудандық қоғамдық-саяси газеті.
- Шөңірек батыр кім? Алаш айнасы
Әдебиеттер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Ерімбет С. Қарттар құрметтеліп, ақын есімі ұлықталды: 1 қазан Қарттар күні аудандық мəдениет үйінде Сейтмұрат Ембергеновтың екі кітабының тұсаукесер рəсімі болды // Тіршілік тынысы - 2011ж., 5 қазан, 1 бет
- Жанаев А. Соңына өлмейтұғын сөз қалдырған: Ақын Сеймұрат Ембергенов жайлы / А. Жанаев // Ел тілегі - 2011 ж., 30 наурыз, 5 бет
- Жанəлі Б. Ақын Сейтмұрат Ембергенов - 75 жаста / Б. Жанəлі // Тіршілік тынысы - 2006 ж., 7 қазан
- Маханбет А. Өшпес өлеңді өрнектеген еді: Ақын Сейітмұрат Ембергенов жайлы / А. Маханбет // Сыр ардагері - 2011 ж., 1 қазан, 3 бет
- Оразəулеті Ш. Құс қанатындағы қауырсын-ғұмыр: Ақын Сейітмұрат Ембергенов 75 жаста / Ш. Оразəулеті // Тіршілік тынысы - 2006 ж., 4 қараша
- Хожбанов Ə. Қазақтың қазанаттай азаматы: Ардақты ақын аға, Сырдария аудынының мəдениет саласында қызмет атқарған Сейтмұрат Ембергенов туралы / Ə. Хожбанов // Сыр бойы - 2011 ж., 23 шілде, 5 бет
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Ембергенов Сейітмұрат Сейітжанұлы // Сырдария (Тереңөзек) ауданы: Шежіре / Құрастырған Т. Дайрабай. – Алматы: Арыс, 2009 ж., 116 бет
- ↑ «Жеңістің 60 жылдығы» медалі
- ↑ “Сырдария аудандық орталықтандырылған кітапхана жүйесі” коммуналдық мемлекеттік мекемесі Мұрағатталған 17 сәуірдің 2021 жылы.