Созақ мешіті
Созақ мешіті, Қанаи Хақ мешіті, Қанаһа мешіті (19 ғ-дың соңы – 20 ғ-дың басы) – сәулет өнері ескерткіші. Түркістан облысы Созақ ауданындағы Созақ ауылында орналасқан.
Созақ мешіті – тік төртбұрышты ғимарат. Ескерткіш күйдірілген кірпіштен тұрғызылған, сонымен қатар ағаш конструкциялы бөлшектер кеңінен пайдаланылған, шатыры қаңылтырмен жабылған. Мешіт негізінен айуанмен жалғасатын шаршы намаз залдан тұрады. Ғимараттың маңызды композиц. өзегі жоғары бөлігінде витражы (түрлі түсті әйнек) және бұрыш-бұрышында үйлесімді мұнаралары бар биік порталды дарбаза мен алдыңғы беті болып табылады. Айуанның қаңылтырлы шатырын оймышты сәнді бағаналар тіреп тұр. Алдыңғы бетіне қалақтар мен қауғалардың суреті салынған, намаз залдарының ішкі төбесі әшекейленіп безендірілген, портал витражының сәндік темір торы нақышталған. Созақ мешітінің композициясына Орталық Азия мен орыс архитектурасының элементтері қатар қолданылған.[1][2]
Ұлама, ақылды әрі қайырымды ишанды халық қадірлеп, жұрт құрметтейді. Өзінің көзі тірісінде мешіт салдырады. Ишан өлгеннен кейін оның балаларының ұйымдастыруымен, ел-жұртының қолдауымен Шайһы Ахметтің құрметіне үлкен мешіт салынады.[3]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ Энциклопедиясы, 7 том
- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
- ↑ "Созақ өңірі". Сүлеймен Тәбірізұлы. 96-бет. - Алматы: "Дәуір" баспасы, 2007 ж. ISBN 9965-749-84-1.