Сокаль
| Қала | |||||
| Сокаль | |||||
| укр. Сока́ль | |||||
 | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Облыс | |||||
| Аудан | |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
50°29′00″ с. е. 24°17′00″ ш. б. / 50.48333° с. е. 24.28333° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°29′00″ с. е. 24°17′00″ ш. б. / 50.48333° с. е. 24.28333° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты |
1424 | ||||
| Алғашқы дерек | |||||
| Жер аумағы |
8,47 км² | ||||
| Орталығының биiктігі |
198 м | ||||
| Климаты |
қоңыржай континенттік | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
21 526 адам (2025) | ||||
| Тығыздығы |
2405,31 адам/км² | ||||
| Ұлттық құрамы | |||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+380 3257 | ||||
| Пошта индекстері |
80000—80005 | ||||
Сокаль шекарасы
| |||||
 Ортаққордағы санаты: Сокаль | |||||
Сокаль (укр. Сока́ль) — Украинаның Львов облысы, Червоноград ауданындағы қала. Сокал қалалық қоғамдастығының әкімшілік орталығы.[1] 2025 жылы Сокаль қаласының тұрғындарының саны 21 526 адамды құрады.[2]
Географиялық орналасуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сокаль қаласы Бугтың оң жағалауында, Львовтан солтүстікке қарай 90 км жерде және Львов-Ковел желісіндегі Сокаль теміржол стансасынан 2 км жерде орналасқан. Қала арқылы Львов-Ковель тас жолы өтеді.[3][4]
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сокаль - шағын қала. Ол өз елінде халық саны бойынша 132-ші орында (Украина), облыста 12-ші орында (Львов облысы). Әлемдегі барлық қалалар арасындағы орны: шамамен 16948 орын.
Ең жақын қалалар және оларға дейінгі қашықтық: Червоноград (11 км), Сосновка (21 км), Белз (22 км), Великие Мосты (28 км), Нововолынск (29 км), Радехов (33 км), Горохов (33 км), Владимир-Волынский (40 км), Угнев (40 км), Каменка-Бугская (41 км), Устилуг (43 км), Грубешов (45 км, Польша), Жовква (52 км), Рава-Русская (54 км), Берестечко (60 км), Буск (61 км), Томашув-Любельский (61 км, Польша), Дубляны (66 км), Нароль (69 км, Польша), Львов (73 км).[5]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сокал қаласы атауының шығу тегі туралы бірнеше нұсқалар бар, бірінші нұсқасы, қала атауы көптеген сұңқарлар өсірілетін шатқалдар атауынан шыққан. Екінші нұсқа бойынша, қала атауы Буг жағасында орналасқан жолаушылар асханасы атауынан шыққан (батыс орыс тілінде «сокал» «ас үй» немесе «асхана» деген мағынада қолданылған). Үшінші нұсқасы бойынша, қаланы Половец князі Сокалдың атымен байланыстырады.
Сокаль алғаш рет құжаттарда 1377 жылы Белз княздігінің қаласы ретінде аталды. 1424 жылы Магдебург құқықтарын алды. 1462 жылдан бастап Сокаль Польшаның Белз воеводствосының уездік қаласы болды.
1702 жылы швед әскері Сокалды басып алды, 1772-1918 жылдары Аустрияға қарады.
1939 жылға дейін Львов воеводствосының уездік қаласы болды. 1918 жылы Украина Галисия армиясының 5-сокал бригадасы Батыс Украина Халық Республикасының тағдыры үшін шайқастарға белсене қатысты.
1919 жылдың жазында Сокалды поляк әскерлері басып алды.
1920 жылдың 23 желтоқсанынан 1939 жылдың 28 қыркүйегіне дейін Польша Республикасының Львов воеводствосында. Сокал округінің орталығы.
1939 жылы 1 қыркүйекте неміс әскерлері Польша Республикасының шекарасын кесіп өтіп, 1939 жылғы неміс-поляк соғысы басталды. 1939 жылы 17 қыркүйекте Кеңес Одағының Қызыл Армиясы Польшаның шығыс аудандарына – Батыс Украинаға кірді. Нәтижесі 1939 жылы 28 қыркүйекте КСРО мен Германия арасындағы достық және шекара туралы шартқа қол қоюмен аяқталды.
1939 жылы 27 қазанда Кеңес өкіметі орнады. 1939 жылдың 14 қарашасынан бастап Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының Украина Кеңестік Социалистік Республикасының құрамында. 1939 жылы 4 желтоқсанда Львов облысы Сокал уезінің орталығы болды (КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1939 жылғы 4 желтоқсандағы Жарлығы).
1940 жылы 17 қаңтарда Львов облысы Сокал ауданының орталығы болды (КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1940 жылғы 17 қаңтардағы Жарлығы).
1941 жылы 22 маусымда неміс әскерлері КСРО-ға шабуыл жасап, қаланы неміс фашистік әскерлері басып алды.
1944 жылы 19 шілдеде 1-ші Украина майданының кеңес әскерлері 1944 жылдың 13 шілдесі мен 29 тамызы аралығындағы Львов-Сандомиер шабуыл операциясы кезінде қаланы азат етті.
1991 жылдың 24 тамызынан бастап Украинаның құрамында.[6]
Өндіріс орындары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қала экономикасы сауда-әкімшілік-өнеркәсіптік сипатқа ие. Қазір Соколда темірбетон бұйымдарының зауыттары, 2 кірпіш, шұлық фабрикасы, тамақ комбинаты бар. Химиялық кәсіптік-техникалық мектеп бар. Химиялық талшық шығаратын зауыт Украина тәуелсіздік алған кезде жойылды.[7]
Көрікті жерлері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Мария ғибадатханасы бар Бернардин монастыры (XVII ғ.).
Қазір монастырь аумағында Сокаль түзету колониясы орналасқан (республикалық маңызы бар ескерткіш 2012 жылы 27 наурызда болған ірі өрт кезінде іс жүзінде жойылған).
- Қасиетті апостолдар Петр мен Павел соборы (1904-1909),
- Әулие Николай шіркеуі (1694 жылы қалпына келтірілген),
- Әулие Николай часовнясы (XV ғ.),
- Михаил Архангел шіркеуі,
- Сокал синагогасы (1762, қазір қираған күйде),
- Сокал қалалық ратушасы,
- Қыздар гимназиясы.[8][9]
Галерея
[өңдеу | қайнарын өңдеу]-
Тұрғын үй -
Қалалық Ратуша -
Петр мен Павел шіркеуі -
Қыздар гимназиясы -
Қала орталығындағы алаң
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Сокаль. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль халқы. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль, Сокаль ауданы. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Сокаль, Украина. Тексерілді, 19 наурыз 2025.
- ↑ Львов маңы жолдары: Сокал. Тексерілді, 19 наурыз 2025.