Сүлей

Сүлей — зат е.,этнографизм, тынысы кең, суырып салма т.б. өнері жоғары деңгейде қалыптасқан ақын-жыраулар. Олар, әсіресе, Сыр бойынан көп шыққан. Оларды «Сыр сүлейлері» деп атаған (Нысанбай Жаманқұлұлы, Базар Оңдасұлы, Тұрмағамбет Ізтілеуұлы, Ешнияз Жөнелдікұлы, Әзілкеш Шымырұлы, Омар Жүсіп, Қаңлы Жүсіп,Шораяқ т.б.). Жалпы, Сыр бойындағы қисса айту дәстүрінің өкілдері болып есептелетін ақын-жыраулар халық арасында «сүлей» атымен танылған. Сыр сүлейлерінің бір ерекшелігі, олар негізінен Құрандағы адамға психологиялық-интуициялық тұрғыдан әсер ететін, ішкі әлемдегі өте нәзік сезімдерді қозғайтын, бірақ сол арқылы сарқылмас күш-қуат беріп, қажыр-қайратын жанитын қиссаларды жырларына арқау еткен. «Қиссаларды жырлаушы адам» деген мағынаны да білдіреді.

Сыр бойынан мен келдім, Сүлейлердің мекені (М.Көкенов). Сыр бойындағы небір сүлейлерді есімізге түсірдік («Қаз.әдеб.»). Сүйінбай, Жамбыл,Өмірзақ, Үмбетәлі, Әбдіғали... дәл осылай саралай берсе, жыр сүлейлері бұл елде тым көп («Лен.жас»). Үлкен баласын өңкей бірөң сүлік сұлу ат мінген мың қаралы сүлей жігітпен қадірлі мейманның алдынан жіберетін күнді асыға тосқан (Ә.Кекілбаев, Үркер).