Таксим алаңы

	Таксим алаңы
	; Қайта жаңғыртудан кейінгі Таксим алаңы
Ел	Түркия
Орналасуы	Ыстамбұл, Түркия
Жақын маңдағы маңызды орындар	Ататүрік мәдениет орталығы, Таксим мешіті
Координаттары	41°02′13″ с. е. 28°59′09″ ш. б. / 41.03694° с. е. 28.98583° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 41°02′13″ с. е. 28°59′09″ ш. б. / 41.03694° с. е. 28.98583° ш. б. (G) (O) (Я)

Таксим алаңы (түр. Taksim Meydanı) — Ыстамбұлдың орталық бөлігіндегі (Бейоғлы ауданының Таксим ықшамауданы) алаң. Бұл алаңда беделді қонақүйлер, көптеген дүкендер орналасқан. Алаң жергілікті халық пен туристер үшін көпшілік серуендер өтетін орын болып табылады. Атауы араб тіліндегі تقسيم («бөлу») сөзінен шыққан.

Тарихы

Таксим алаңы XVI ғасырда І Сүлеймен сұлтанның дәуірінде салынған «Сурб Акоп»(әулие Жақып) армян зиратының орнында тұрғызылған.^[1] Таксим алаңындағы құрылыс жұмыстары барысында XIX ғасырдың ғимараттарының қабырғаларының қалдықтары мен 16 армян зираты табылған.^[2]

1977 жылғы 1 мамырда көпшілікті қамтыған Еңбек күнін атап өту демонстрациясы кезінде ұйымдастырылған атыс болып, кейін халық полиция тарапынан күшпен таратылды.

2013 жылғы мамыр айының соңында алаңда Таксим-Гези саябағындағы ағаштарды кесуге және алаңды қайта құру жобасына қарсы шыққан демонстранттар мен түрік полициясы арасында қақтығыстар болды.

Көрнекті орындар

Таксим алаңының орталығында орналасқан Ататүрік мүсінінің оң жағында Климент Ворошилов пен Семен Аралов мүсінделген.

Алаңның дәл ортасында биіктігі 12 метрді құрайтын «Республика» (Cumhuriyet Anıtı) монументі орналасқан. Бұл монумент 1928 жылы итальяндық сәулетші Пьетро Канониканың жобасы бойынша тұрғызылған. Монумент түрік армиясының азат етуі мен республиканың құрылуын бейнелейді. Таксим алаңындағы ескерткіште маршалдар Мұстафа Кемал Ататүрік, Мұстафа Исмет Инөню және Февзи Чакмактың мүсіндері, сондай-ақ қарапайым халықтың бейнелері бар.

Монументтің оңтүстік бөлігінде, Ататүріктің орталық мүсінінің сол жағында Климент Ворошилов пен Семен Араловтың бейнелері орналасқан.^[3] Бұл тұлғаларды композицияға енгізу Ататүріктің нұсқауымен жүзеге асырылған, 1923 жылы Түркияның тәуелсіздік алуына саяси, әскери және қаржылық көмек көрсеткені үшін Кеңестік Ресейге алғыс ретінде жасалған.

Таксим алаңының басқа көрнекті жерлері

1950-1969 жылдары салынған үлкен ғимарат – Ататүрік атындағы Мәдениет орталығы (Atatürk Kültür Merkezi). Мәдениет орталығының жанынан Гүмүшсую көшесі басталады, ол Долмабахче сарайына апарады. Оң жағында Германия мен Жапония консулдықтары, ал сол жағында әскери аурухана мен техникалық университет орналасқан. Бұл ғимараттардың барлығы XIX ғасырда салынған.

Алаңда «Де Мармара» атты бесжұлдызды қонақүй бар. Алаңның екінші жағында «Таксим-Гези» саябағы орналасқан. Бұрын бұл саябақтың орнында үлкен казарма болған.

Таксим алаңына жақын жерде, 1880 жылы ашылған Қасиетті Үштік православ шіркеуі орналасқан. Екі қоңырау мұнарасы бар бұл ғимарат – Ыстамбұлдағы ең үлкен грек шіркеуі және Османлы Константинополінде күмбезі бар шіркеуді салуға рұқсат етілген алғашқы ғибадатхана.

Дереккөздер

[1] Таксим алаңының армяндық тарихы

[2] Таксимде армян бейіттері табылды

[3] ttps://web.archive.org/web/20161223043016/http://www.turkey.mid.ru/20-30gg.html

[1]

[2]

[3]