Тамилдер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тамилдер
Бүкіл халықтың саны

60,8 млн.

Ең көп таралған аймақтар
 Үндістан

55,8 млн.

 Шри-Ланка

2,3 млн.

 Малайзия

2 млн.

 Сингапур

188 600

 Канада

131 300

 Ұлыбритания

25 100

Тілдері

тамиль тілі

Діні

индуизм, ислам

ТамилдерОңтүстік Азиядағы халық.[1] Саны 60,8 млн адам, оның ішінде Үндістанда 55,8 млн адам. (89,4% Тамилнад штатында 2001 жылғы халық санағы). Сондай-ақ Шри-Ланкада 2,3 миллион (2012, санақ), Малайзияда 2 миллионнан астам адам (2015), Сингапурда 188,6 мың адам (2010, санақ), Канадада 131 ,3 мың адам (2011, санақ), Ұлыбританияда 25,1 мың адам (2011 ж.) т.б.[2]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тамиль тілінде сөйлейді.[3] Диалектілері: Шри-Ланка диалектісі, солтүстік, солтүстік-батыс, батыс, сонымен қатар әртүрлі әлеуметтік-касталық диалектілер.

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Діни нанымдары біркелкі емес. Басым көпшілігі индуистер, біраз бөлігі ислам дінін ұстайды.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Б.з.б. 3 ғасырда тамильдің Чола, Чера, Пандья деген мемлекеттері белгілі болды. 14 ғасырда Тамилнад («тамильдер мекені») Виджаянагар империясының бөлігі болды. 17 ғасырда бұл бірнеше княздыққа бөлінеді. 18-19 ғасырдың аяғында. Мұнда еуропалықтар маңызды рөл атқара бастады, француз (Пондичерри) және британдық елді мекендер пайда болды, Мадрас (Ченнайда) ірі сауда және өнеркәсіп орталығы пайда болды. Үндістан тәуелсіздік алғаннан кейін Тамил территориясы Мадрас штатына айналды, кейінірек Тамил Наду (Тамилнад) деп аталды.[4]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тамилдер егіншілікпен айналысады (олар күріш, тары, майлы дақылдар өсіреді), шай және мақта плантацияларында жұмыс істейді, оларда жоғары дамыған қолөнер - тоқу (жібек, баспа, боялған каламкари маталары), ұсталық (мыс, қола өңдеу), зергерлік бұйымдар, сәндік мүсін жасау, қоржын мен төсеніш тоқу, киім-кешек бұйымдары, көркем ыдыстар; музыкалық аспаптар өндірісі. Қызмет көрсету саласы, өнеркәсіп, көлік, құрылыс, ғылым, өнер дамыған.[5]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ауыл касталық бөлінуіне қарай қоныстанған кварталдарға бөлінген. Әртүрлі касталардың тұрғын үйлері әртүрлі. Тұрғын үйлер әдетте жер үстінде, балшықтан немесе кірпіштен тұрады, шатыры бар. Әдетте үйде тұрмыстық қажеттіліктер мен демалыс үшін пайдаланылатын веранда бар.

Жалпы үнділік үлгідегі киімдер кең таралған: ерлерг - лунги, әйелдерге - сарилер. Аяқ киім негізінен қалаларда таралған. Әйелдер әртүрлі зергерлік бұйымдарды тағады.

Негізгі тағамдары – күріш, бұршақ дақылдары мен көкөністерден жасалған бұқтырылған тағамдар, тұздықтар мен ащы дәмдеуіштер (карри), өсімдік майлары (күнжіт және жержаңғақ), шөптер, жемістер кеңінен қолданылады.[6]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Тамилы https://megabook.ru/article/%D0%A2%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D1%8B
  2. Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/5097327 Мұрағатталған 5 желтоқсанның 2022 жылы.
  3. Большая советская энциклопедия https://gufo.me/dict/bse/%D0%A2%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D1%8B
  4. Тамилы https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/253324
  5. ТАМИЛЫ http://www.endia.ru/tamily.php
  6. народы мира / Тамилы http://www.etnolog.ru/people.php?id=TAMI