Тағай Жұмашұлы
| Тағай Жұмашұлы | ||
 Тағай Жұмашұлы | ||
| Туған күні | ||
|---|---|---|
| Туған жері |
Манаш ауылы, Новобогат ауданы, Атырау облысы | |
| Қайтыс болған күні | ||
| Қайтыс болған жері | ||
| Азаматтығы | ||
| Марапаттары мен сыйлықтары |
| |
Тағай Жұмашұлы (1911 Манаш аулы Новобогат ауданы Гурьев облысы – 29 мамыр 1975 Қызыл балық (ауыл), Атырау ауылдық округі, Атырау облысы) — балық өндіру қызметкері.
Өмірбаян
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тағай Жұмашұлы 1911 жылы Манаш ауылында, Исатай ауданы, Гурьев облысы қарапайым отбасында дүниеге келген. Руы Есенғұл Беріш, бөлімі Барақбай, Кіші жүз.
1920 жылы әкесі Жұмаш өмірден өткеннен кейін Тағай 1925 жылға дейін анасының тәрбиесін көріп, кішкентай кезінен өте білімді және еңбекқор болып өседі.
1925 жылдан 1930 жылға дейін өмірдің қиын тауқыметін жастайынан арқалаған 14 жастағы жас бала балықшы ағайындардың қасында жүріп, қайыққа мініп, кәсіп жасап, отбасын асыраған.
Өз еңбекқорлығының арқасында Тағай 1930 жылдан бастап «Қызыл балық» колхозына мүше болып қабылданып, қатардағы балықшы болып еңбек жолын бастайды.
1935 жылдан бастап балықшылардың звено жетекшісі болып жақсы қызмет атқарып, жыл сайынғы міндетті жоспарын үздіксіз орындап келген.
1940 жылы балық шаруашылығы саласының майталманы бола білген Тағай Жұмашұлы, «Қызыл балық» колхозы бойынша Большевиктердің Бүкілодақтық Коммунистік (ВКП(б)) партиясына үміткер болып тіркеліп, кейін 1941 жылы алғашқы партиялық ұйымдардың жалпы отырысының шешімімен осы партияның мүшесі болып қабылданады.
1956 жылы балықшы колхоздарын жаппай Жайық өзені бойындағы Дамба ауылдық Кеңесіне қарасты жерлерге қоныстандыру кезінде Тағай Жұмашұлы да қазіргі «Қызыл балық» ауылына қоныс аударады. Балықшылық кәсіппен бірге жастайынан ағаш шебері болған Тағай Жұмашұлы, өз шеберлігі мен еңбекқорлығының арқасында, шағын үйді жыл сайын жалғастыра салып, бала шағаның қамы үшін үлкен шатырлы үй тұрғызған. Бұдан Тағай Жұмашұлының сол кездегі жоқшылық заманда, жоқтан бар жасап, өз шеберлігінің арқасында үлкен мақсатқа қол жеткізгенін көруге болады. Еңбекқорлығы мен ауылына деген шын жанашырлығы соншалық, ауылдағы сол кездегі көптеген үйлердің салынуына қол ұшын созып, халқына және барша ағайынға көп еңбегі сіңген жан болатын.
Отбасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Әкесі Жұмаш, анасы Жамилә және екі інісі Қадим, Ығаш. Әкесі Жұмаш қарапайым балықшы болған.
Тағай Жұмашұлынан 11 ұрпақ тараған. Тұңғыш қызы Марқама 1936 жылы, қызы Сапура 1940 жылы, ұлы Нағим 1943 жылы, ұлы Фауеден 1946 жылы, қызы Ағила 1949 жылы, ұлы Ұзақбай 1956 жылы, қызы Балғаным 1959 жылы, қызы Бибігүл 1962 жылы, ұлы Ұзаққали 1964 жылы, қызы Рая 1966 жылы, қызы Райса 1969 жылы дүниеге келген. Ұрпақтарын кішкентай кездерінен адамның бар бақыты жақсы білім мен тату отбасында екендігіне үйретті. Қарапайым ауыл мектебінен білім алса да үлкен қызы Марқаманың Алматы қыздар педагогикалық институтына, ұлы Нағимның Алматы ауылшаруашылық институтына, ұлы Фауеденнің Алматы Политехникалық институтына оқуға түсуі отбасындағы терең білім мен тағылымды тәрбиесі екендігін білдіреді. Одан кейінгі ұл қыздары да сол кездегі Гурьев каласындағы жоғары және арнаулы оқу орындарында оқып, бүгінде қоғамның әр саласында абыройлы еңбек етуде. Қазақта «Әке көрген оқ жонар, ана көрген тон пішер» деген сөз бар. Бүгінде Тағай атадан тараған ұрпақтар Тәуелсіз еліміздің әр саласында еселі еңбек етуде.
Марапаттары мен атақтары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1939 жылы Наркомның «Мақтау грамотасымен» марапатталған.
1963 жылы КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен балық өндіру мен балық өнімдерінің өндірісі бойынша мемлекеттік жоспарлар мен социалистік міндеттемелерді орындауда қол жеткізген табыстары үшін колхоздағы алғашқылардың бірі болып «Еңбек Қызыл Ту» орденімен марапатталған.[1]
Атырау облысы Атырау қаласы Атырау ауылдық округі әкімінің 2023 жылғы 6 сәуірдегі шешімімен Қызыл балық ауылында көшеге "Тағай Жұмашұлы көшесі" есімі берілді.[2]