Телекоммуникация саласының терминдері

Қазақстан Республикасы Өкіметінің жанындағы Мемлекеттік терминологиялық комиссияның мәжілісінде бекітілген терминдер. 2004 жылғы 31 наурыздағы мәжiлiсiнде бекiтiлген терминдер.

Терминдер

Қазақша	Русский
абоненттi ағыту	разъединение абонента
абоненттi шақыру	вызов абонента
абоненттiк байланыс	абонентская связь
абоненттiк берешек	абонентская задолженность
абоненттiк пункт	абонентский пункт
абоненттiк телеграф	абонентский телеграф
абоненттiк төлем	абонентская плата
абоненттiк қондырғы	абонентская установка
абоненттiк қорап	абонентская коробка
абоненттiң жауабы	ответ абонента
абоненттер қатынасын шектеу	ограничение доступа абонентов
автомат-телефон	Телефон-автомат
автоматтандырылған басқару жүйесi (АБЖ)	автоматизированная система управления
автоматтандырылған жобалау жүйесi	автоматизированная система проектирования
автоматты ажыратқыш	автоматический выключатель
автоматты жауапбергiш	автоматический ответчик
автоматты нөмiр анықтағыш	автоматический определитель номера
автоматты радиотұтқыш	автоматический радиопеленгатор
автоматты телефон желiсi	автоматическая телефонная сеть
автоматты телефон стансасы	автоматическая телефонная станция (АТС)
автоматтық iздестiру	автоматический поиск
автоматтық бақылау жүйесi	автоматическая система контроля
автоматтық ыңғайластыру	автоматическая подстройка
автоқұрсау сигналы	сигнал автоблокировки
ажыратқы кiлт	размыкающий ключ
алыс байланыс	дальняя связь
алыс байланыс арнасы	канал дальней связи
алыс байланыс жолы	линия дальней связи
алыс байланыс тiзбегi	цепь дальней связи
алыс байланыскәбiлi	кабель дальней связи
аналоговая величина	аналоговая величина
арна	канал
ауыл байланысы	сельская связь
ағыс	поток
ағыстарды үйлестiру	организация потоков
ағытпа	разъем
ағыту	разъединение
ағытқы	разъединитель
ақау iздеуiш	искатель повреждений
ақаудың табылуы	обнаружение неисправности
ақаулардың пайда болуы	образование дефектов
ақаулықты iздеу уақыты	время поиска неисправности
әрекет ұзақтығы	длительность действия
әуездiлiктi реттеу	регулировка тембра
бiрiншi желi	первичная сеть
бiрдейлендiру коды	код идентификации
бiржолғы талон	разовый талон
байланыс арналарының мультиплексоры	мультиплексор каналов связи
байланыс арнасының сыйымдылығы	емкость канала связи
байланыс буыны	звено связи
байланыс бөлiмшесi	отделение связи
байланыс дәрежесi	степень связи
байланыс желiсi	линия связи
байланыс желiсiнiң тармағы	ветвь сети связи
байланыс жиiлiгi	частота связи
байланыс жүйесi	система связи
байланыс нобайы	контур связи
байланыс операторы	оператор связи
байланыс орамы	виток связи
байланыс орнату	устоновление связи
байланыс сапасы	качество связи
байланыс сенiмдiлiгi	надежность связи
байланыс телефон	контактный телефон
байланыс торабы	узел связи
байланыс хаттамасы	протокол связи
байланыс қашықтығы	дальность связи
байланыс құралы	средство связи
байланысты жабу	закрытие связи
байланысты заряд	связанный заряд
байланысты нобай	связанные контуры
байланыстыратын процессор	связной процессор
байланыстың бұзылуы	нарушение связи
байланыстың бөлектелген желiлерi	выделение сети связи
бастиек	головка
басқарушы кешендi қайта қосу	перезапуск управляющего комплекса
бағдарлы трафик	маршрутный трафик
болжамдық деректер	прогнозные данные
бумақ	жгут
бұзылысты тұйықтау	локализация неисправности
бұғаттан шығару	разблокировать
бөгеуiл амплитудасы	амплетуда помехи
бөгеуiл басқы	подавитель помех
бөгеуiл көзi	источник помех
бөгеуiл тосқы	заградитель помех
бөгеуiл шектеуiш	ограничитель помех
бөгеуiл шығару	излучение помех
бөгеуiл қабылдағыштық	восприимчивость к помехам
бөгеуiлге берiктiк	помехоустойчивость
бөгеуiлден қорғалған қабылдағыш	помехозащищенный приемник
бөгеуiлден қорғалған қабылдағыш	помехозащищенный модем
бөгеуiлден қорғалғандық	помехозащищенность
бөгеуiлдердi жою	устранение помех
бөгеуiлдердi сүзгiден өткiзу	фильтрация помех
бөлшектенетiн жабдық	демонтируемое оборудование
ведомстволық байланыс желiлерi	ведомственные сети связи
ғарыштық байланыс желiсi	линия космической связи
дауыстық трафик	голосовой трафик
деректердi автоматты енгiзу	автоматический ввод данных
деректердi дайындау	подготовка данных
дыбыс жиiлгi сүзгiсi	фильтр звуковой частоты
дыбыс шығару аппаратурасы	звукопроизводящая аппаратура
дәнекерлеу технологиясы	технология пайки
екi жақты түйiсу	двусторонняя встреча
естiлетiн дыбыс	слышимый звук
естiлу аймағы	зона слышимости
естiлу деңгейi	порог слышимости
естiлу қашықтығы	дальность слышимости
есту аппараты	слуховой аппарат
есу қадамы	шаг скрутки
ең үлкен ауытқу	максимальное отклонение
жалпы қолжетiмдi қызметтер	общедоступные услуги
жалғанатын желiлер	соединительные линии
жалғанатын фишка	соединительная фишка
жалғанатын фланец	соединительный фланец
жаңалау жоспары	план модернизации
желiаралық әрекеттестiк	взаимодействие между сетями
желiнi оңтайландыру	оптимизация сети
жергiлiктi абонент	местный абонент
жергiлiктi байланыс желiсi	местная линия связи
жергiлiктi бөгеуiл	местные помехи
жергiлiктi шақыру	местный вызов
жердегi байланыс желiсi	наземная линия связи
жерсерiктiк байланыс	спутниковая связь
жеткiзгiштiң бұрмалануы	искажение передатчика
жиiлiк ауқымы	диапазон частот
жоғары жиiлiктi қондырғы	высокочастотная установка
жүйеге рұқсатсыз қосу	несанкционированное подключение
жүктеме реттегiшi	регулятор нагрузки
жүктеме өткiзу	пропуск нагрузки
жүктемелiк резистор	нагрузочный резистор
жүктеменi теңестiру	выравнивание нагрузки -
жүктеменiң үйлесiмсiздiгi	рассогласование нагрузки
жүктеу желiсi	нагрузочная линия
заряд алмасу	обмен зарядами
заряд жеткiзушi	носитель заряда
заряд тығыздығы	плотность заряда
зарядтар таратылуы	распределение зарядов
зақымдалған жердi iздеу	отыскание места повреждения
зақымдалған жердi анықтау	определение места повреждения
кiдiрiс ұзақтығы	длительность задержки
кiдiрту жолы	линия задержки
кiрiс ұясы	входное гнездо
кабелдiк желi	кабельная сеть
кабель құдығы	кабельный колодец
кадр жаймалау генераторы	генератор кадровой развертки
керi арна	обратный канал
керi ағыс	обратный поток
керi байланыс	обратная связь
керi байланыс арнасы	канал обратной связи
керi байланыс коэффициентi	коэффициент обратной связи
керi байланыс нобайы	контур обратной связи
керi байланыс орауышы	катушка обратной связи
керi байланыс тiзбегi	цепь обратной связи
керi байланыс тұзағы	петля обратной связи
керi байланысты басу	подавление обратной связи
керi байланысты бейтараптау	нейтрализация обратной связи
керi жүрiс уақыты	время обратного входа
керi шақырып алу, қайтарып алу	отзыв
кең жолақты арна	широкополосный канал
кең жолақты дауысзорайтқыш	широкополосный громкоговоритель
кең жолақты күшейткi	широкополосный усилитель
кең жолақты күшейту	широкополосное усиление
кең жолақты кәбiл	широкополосный кабель
күшейткiш бағаны	колонка усилителя
күшейткiш шуылы	шум усилителя
күшейту коэффициентi	коэфициент усиления
күшейту сызымы	линейность усиления
күшейтудi автоматты реттеу	автоматическая регулировка усиления
күшейтудi реттеу	регулировка усиления
күшейтудi теңестiру	выравнение усиления
кәбiл	кабель
кәбiл аралықтарын ауыстыру	замена пролетов кабеля
кәбiл жолының дренажы	дренаж кабельной линии
кәбiл жөндеу	ремонт кабеля
кәбiл талшығы	жила кабеля
кәбiл талшықтарының естiлуi	скрутка кабельных жил
кәбiл тармақтау	разводка кабеля
кәбiл тарту	прокладка кабеля
кәбiл тарту	укладка кабеля
кәбiл шығару	выноска кабеля
кәбiл қабығы	оболочка кабеля
кәбiл қабығының тоттануы	коррозия кабельной оболочки
кәбiл өлшемi	измерение кабеля
кәбiл өтетiн арнажол	трасса прохождения кабеля
кәбiлдiк байланыс жолдары	кабельные линии связи
кәбiлдiк жүйелер	кабельные системы
кәбiлдiк магистраль	кабельная магистраль
кәбiлдiк талшық экраны	экран кабельной жилы
кәбiлдiк шахта	кабельная шахта
кәбiлтартушы	кабелеукладчик
көлденең орын алмасу	горизантальное перемещение
көпарналы жүйе	многоканальная система
көпбайланысты эндовибратор	многосвязный эндовибратор
көпбуынды желi	многосвязная линия
көпталшықты кәбiл	многожильный кабель
көпталшықты кәбiл	многожильный провод
көпқабатты орама	многослойная обмотка
көпқадауышты түпше	многоштырьковый разъем
қадамдық АТС	шаговая АТС
қайта iске қосу	перезапуск
қайта шақыру	повторный вызов
қайталама желi	вторичная сеть
қалааралық байланыс желi	междугородая линия связи
қалааралық, халықаралық байланыс	междугородная, международная связь
қалаарлық шақыру	междугородный вызов
қалалық байланыс	городская связь
қалалық желi	городская сеть
қашықтан ажыратқы	дистационный выключатель
қашықтан ағытқы	дистанционный разъединитель
қашықтан басқару	дистанционное управление
қашықтан бақылау	дистанционный контроль
қашықтан есептеу	дистанционный отсчет
қашықтан жеткiзгiш	дистанционный датчик
қашықтан реттеу	дистанционное регулирование
қашықтан теңшеу	дистанционная настройка
қашықтан шақыру	дистанционный вызов
қосымша уақыт ағысы	дополнительный временный поток
қызметтiк байланыс арнасы	канал служебной связи
қысқа мерзiмдiк тыншу	кратковременное замирание
қысқа толқынды таратқыш	коротковолновый передатчик
қысқа тұйықталу	короткое замыкание
қысқа тұйықталған орам	короткозамкнутый виток
қысқа тұйықталған орама	короткозамкнутая обмотка
қысқа тұйықталған толқын-өткiзгi	короткозамкнутый волновод
құрастыру беттақтасы	монтажная панель
құрастыру сыйымдылығы	емкость монтажа
құрастыру сұлбасы	монтажная схема
құрастырылған сыйымдылық	монтированная емкость
магистральды байланыс	магистральная связь
магистральды желi	магистральная сеть
магистральды кәбiл	магистральный кабель
магистральдық байланыс жолы	магистральная линия связи
материалдық активтердi бiрдейлендiру	идентификация материальных активов
нығыздалған арна	уплотненный канал
ондық қадамдық АТС	декадно-шаговая АТС
ондық-қадамдық iздеуiш	декадно-шаговый искатель
операция нақтылығы	реальность операций
оптикалық байланыс	оптическая связь
оптикалық жады	оптическая память
оптикалық жазба бастиегi	головка оптической записи
оптикалық үнжазба	оптическая звукозапись
орталықтандырылған байланыс жүйесi	ценрализованная система связи
орталықтандырылған желi	ценрализованная сеть
өзара әрекеттесу нөмiрi	номер по взаимодействию
пайдаланымдағы сыйымдылық	задействованная емкость
радиобайланыс арнасы	канал радиосвязи
радиотолқын шығару	излучение радиоволн
радиотолқынның тынуы	замирание радиоволн
серiппелi түйiспе	пружинный контакт
сигнал айрмашылығы	разность сигналов
сигнал жиiлiгi	частота сигнала
сигнал жүйесi	система сигнализации
сигнал кiдiрiсi	задержка сигнала
сигнал пунктi	пункт сигнализации
сигнал түрi	тип сигнализации
сигнал өңдеу уақыты	время обработки сигнала
сигналдар детекторы	детектор сигналов
сигналдарды сүзгiден өткiзу	фильтрация сигналов
сигналдарды тану	распознавание сигналов
сигналдардың бұрмалануы	искажение сигналов
сигналды хабарлау бағдары	маршрут сигнального сообщения
сигналдық хабарлама	сигнальное сообщение
сигналдың бәсеңдеуi	ослабление сигнала
сигналдың кешiгуi	запаздывание сигнала
симметриялы кәбiл	кабель симметричный
соңғы (аралық) радиорелейлiк жол стансасы	оконечная (промежуточная) станция РРЛ
сыйымдылық қорабы	магазин емкости
сыйымдылық өткiзгiштiк	емкостная проводимость
сыйыстыру тығыздығы	плотность компановки
сым талшығы	жила провода
сымдар транспозициясы	транспозиция проводов
сымның үзiлуi	обрывы провода
сымсыз байланыс	беспроводная связь
сынақ шкабы	испытательный шкаф
сынақтық сигнал генераторы	генератор испытательного сигнала
сүзгi қақпан	фильтр-ловушка
сөйлесу ұзақтығы	продолжительность разговора
тiгiнен орын алмасу	вертикальное перемещение
тiркелген активтер шегерiмi	вычеты по фиксированным активам
талшықты-оптикалық байланыс желiсiнiң кәбiлi	кабель ВОЛС
талшықты-оптикалық желі	волоконно-оптическая линия связи
талшықты-оптикалық кәбiл	волоконно-оптический кабель
талшықтық оптика	волоконная оптика
тар аймақты жартылай өткiзгiш	узкозонный полупроводник
тар жолақты арна	узкополосный канал
тар жолақты нобай	узкополосный контур
тарату жылдамдығы	скорость передачи
тарату жүйесi	система передач
тарату шкабы	распределительный шкаф
тауардың таңбалануы	маркировка товара
таңдамалы байланыс арнасы	канал избирательной связи
телеграф абонентi	телеграфный абонент
телеграф азбукасы	телеграфная азбука
телеграф аппараты	телеграфный аппарат
телеграф арнасы	телеграфный канал
телеграф кiлтi	телеграфный ключ
телеграф кәбiлi	телеграфный кабель
телеграф торабы	телеграфный узел
телеграф қондырғы	телеграфная установка
телеграфтау	телеграфирование
телеграфтық байланыс	телеграфная связь
телеграфтық реле	телеграфное реле
телеграфтық тiзбек	телеграфное уравнение
телеграфтық тiзбек	телеграфная цепь
телеграфтық тарату	телеграфная трансляция
телеграфтық хабар	телеграфное сообщение
телекстiк станса	телексная станция
телемәтiн бейiмдеуiш	адаптер телетекста
телетайп	телетайп
телетаратқыш	телепередатчик
телефакс	телефакс
телефон абонентi	телефонный абонент
телефон анықтамалығы	телефонный справочник
телефон аппараты	телефонный аппарат
телефон байланысы	телефонная связь
телефон бауы	телефонный шнур
телефон бауының ашасы	штепсель телефонного шнура
телефон желiсi	телефонная сеть
телефон кабинасы	телефонная кабина
телефон кәбiлi	телефонный кабель
телефон модемi	телефонный модем
телефон сигналы	телефонный сигнал
телефон стансасы	телефонная станция
телефон торабы	телефонный узел
телефон трафигi	телефонный трафик
телефон тұтқасы	телефонная трубка
телефон ызылы	телефонный зуммер
телефон қондырғысы	телефонная установка
телефондық жүктеме	телефонная нагрузка
телефондық күшейткiш	телефонный усилитель
телефондық нөмiртергi	телефонный номеронабиратель
телефондық тiзбек	телефонная цепь
телефондық шақыру	телефонный вызов
телефондық қосылыс	телефонное соединение
телефонограмма	телефонограмма
тораптық басқару бекетi	узловой пункт управления
тосу генераторы	ждущий генератор
транзиттiк трафик	транзитный трафик
трафикке рұқсатнама ашу	открыть пропуск трафика
түзеткi	выпрямитель
түзу сым	прямые провода
тұйықталу	замыкание
тұйықтау	шунтирование
тұйықтауыш сыйымдылық	шунтирующая емкость
тұйықтауыш әрекет	шунтирующее действие
тұйықтағыш	перемычка, шунт
тұйықтағыш конденсатор	шунтирующий конденсатор
тұрақты ағыс	постоянный поток
тұрақты ендiрменi құрастыру	монтаж постоянной вставки
тұтандырушы анод	поджигающий анод
тәсiм данасы	экземпляр схемы
тәсiм индуктивтiгi	индуктивность схемы
тәсiм сыйымдылығы	емкость схемы
тәсiм төсенiшi	подложка схемы
тәсiм элементi	элемент схемы
уақытша тығыздау арнасы	канал временного уплотнения
үдеме	градация
үнтұншықтырғы	звукоглушитель
ұшқынөшiргi	искрогаситель
ұялы байланыс	сотовая связь
ұқсас арналар	аналоговые каналы
ұқсас деректер	аналоговые данные
ұңғы жүктеу	загрузка стволов
факсимильдi аппарат	факсимильный аппарат
факсимильдiк тарату	факсимильная передача
факсимльдiк байланыс	факсимильная связь
хабар тарату кестесi	сетка вещания
халықаралық арна	международный канал
халықаралық бағыт	международное направление
халықаралық желi	международная сеть
Халықаралық Телекоммуникация Одағы	Международный Союз Телекоммуникаций
Халықаралық Электр Байланыс Одағы	Международный Союз Электросвязи
шалғай терминал	удаленный терминал
шартты нөмiр	условный номер
шақыру ысырабы	потери вызовов
шыныталшықты бумақ	стекловолоконный жгут
шығасылы жүктеме	исходящая нагрузка
iрiктемелi арна	селективный канал
iрiктемелi байланыс желiсi	селекторная линия связи
iрiктемелi шақыру	селективный вызов
iске қосылатын объект	объект пусковой
iстiкшелi ағыпта	штеккерный разъем
iстiкшелi қосылыс	штеккерное соединение
iстiкшелi қосқыш	штеккерный содинитель
экрандалған кәбiл	экранированный кабель
электр қорегiнiң қосылуы	подключение электропитания
электр қоректендiру құрылғысы (ЭКҚ)	электропитающее устройство (ЭПУ)
электрон алмасу	обмен электронами
электрон тежеуiлi	торможение электронов
электрон шығару	испускание электронов
электрондар қозғалысы	движение электронов
электрондарды үдету	ускорение электронов
электрондардың ығуы	дрейф электронов

Сыртқы сілтемелер

Телекоммуникация саласының терминдері Мұрағатталған 25 шілденің 2011 жылы.