Тобыл-Обаған артезиан алабы

Тобыл-обаған артезиан алабы, Қостанай облысының солтүстігінде, Тобыл ойысында орналасқан. Оңтүстігінде Қостанай құрылымдық белдемімен, батысы Орал тауымен, шығысы Орталық Қазақстан қыраттарымен, солтүстік бөлігі Ресей жерімен шектеседі. Қалыңдығы 30 – 40 м негізгі сулы горизонттар палеогеннің және жоғарғы бордың құмды шөгінділерінде шоғырланған. Грунт сулары олигоценнің қалыңдығы 5 – 35 м құмды қабаттарында кездеседі. Минералдылығы 1 г/л-ден аспайтын тұщы грунт сулары Тобыл, Тоғызақ, Әйет, Үй өзендерінің аңғарларындағы қалыңдығы 10 – 20 м құмды шөгінділердің қабаттарында тараған. Обаған өзен аңғарында құмайт, саздақ қабаттарындағы судың минералдылығы 3 – 10 г/л. Нақты артезиандық арынды сулар бор қабаттарында қалыңдығы 50 – 130 м құм, құмтас, құмайт шөгінділерінде қалыптасқан. Олардың қойнауындағы тұщы сулар Рудный қаласының оңтүстік-батысында, Әйет, Тоғызақ, Тобыл өзендерінің аңғарларында, Әулиекөл көлі мен Қостанай қаласы аралығында, ұзындығы 60 – 80 км, ені 3 – 12 км-ге жететін кең жолақта таралған. Тереңде жатқан юра, триас сулы кешендерінде жер асты суларының тұздылығы 5 – 10 г/л-ден 60 г/л-ге дейін жетеді. Палеоген горизонттарындағы ұңғымалардың өнімділігі 8 – 10 л/с, бор горизонттарында 1 л/с-қа жетеді. Тұщы және шамалы тұзды сулардың пайдаланылатын қоры 10 м³/с. Алап Оңтүстік Орал бөктерлерінен қоректенеді.