Түркістан примуласы
Түркістан примуласы (лат. Primula turkestanica) – наурызшешек тұқымдасына жататын, Қазақстандық 12 түрдің ішіндегі ең мықтысы, ең әдемісі. Жоңғар Алатауы және Солтүстік Тянь-Шань тауларының альпі белдеуіндегі кішкене көлдердің және бұлақтар мен өзендердің жағалауында өседі. Шөптесін көпжылдық, сабақ түбіндегі жапырақтары сопақ-созыңқы, ірі (ұз. 15 см, ені 5 см) шоғырланған. Гүл садақшалары барынша жуан, жапырақтарынан ұзын, (биік. 40 см) жапырақтары мен гүл садақшаларын ақ өңез басып тұрады, осы түрдің ерекше белгілерінің бірі. Гүлдері 5 мүшелі, кең (7 см) шар тәрізді таспа гүлжапырақтарымен қамтылған. Тостағаншасы түтікті, күңгірт күлгін немесе қаралау, үшкір қалақшаларға терең тілімделген. Күлтесі ірі (диаметрі 2 см) қошқыл күлгін, жоғарғы жағы кеңейген. Ұзын түтікті және воронка тәрізді желбірі бар. Желбірі дөңгеленген бөліктерге бөлінген. Маусым-шілдеде гүлдейді, ұзындау цилиндр тәрізді, қорапшалары сабан түстес жемістері шілде-тамызда піседі.Тұқым саны көп, ұсақ.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
«Қазақстанның өсімдіктер әлемі» А.А. Иващенко, Алматыкітап баспасы 2012ж.