Мазмұнға өту

Тұрғыт Өзал

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Тұрғыт Өзал
Turgut Özal
Тұрғыт Өзал
Лауазымы
Ту
Ту
Түркия президенті
Ту
Ту
9 қараша 1989 жылы — 17 сəуір 1993 жылы
Премьер-Министр Йылдырым Акбулут
Месут Йылмаз
Сүлейман Демирел
Ізашары Кенан Еврен
Ізбасары Сүлейман Демирел
Ту
Ту
Түркия Премьер-министрі
13 желтоқсан 1983 жылы — 31 қазан 1989 жылы
Президент Кенан Эврен
Ізашары Бүлент Улусу
Ізбасары Йылдырым Акбулут
Өмірбаяны
Партиясы Отан партиясы
Білімі Ыстамбұл техникалық университет
Мамандығы Инженер-электротехник
Діні Ислам суннизм
Дүниеге келуі 13 қазан 1927 (1927-10-13)
Малатия, Түркия
Қайтыс болуы 17 сәуір 1993 (1993-04-17) (65 жас)
Анкара, Түркия
Жұбайы Айхан Иналла (1952); (1954 жылдан) Семра Өзал (1934)
Балалары ұлы Ахмет (1955), қыздары Зейнеп (1956) жəне Эфе (1967)
Қолтаңбасы Қолтаңбасы
Марапаттары Үлгі:Австралия орденінің компаньоны

Тұрғыт Өзал (13 қазан 1927, Малатия қаласы, Түркия17 сәуір 1993, Ыстамбұл) – Түркияның саяси қайраткері.

1950 жылы Ыстамбұл техникалық университетін бітірген. 1952 жылы АҚШ-қа оқуға жіберіліп, онда экономика саласы бойынша білім алды. 1953 жылы Түркияға оралған соң Электр жүйелері басқармасы төрағасының орынбасары болып қызмет атқарды. 1961 – 1962 жылы әскери борышын Ұлттық қорғаныс министрлігінің ғылым анықтама кеңесінің мүшесі ретінде өтеді.

Саяси қызметінің басталуы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1962 – 1982 жылы премьер-министр кеңсесіндегі техника мамандар құрылымының мүшесі, премьер-министрдің кеңесшісі, Мемлекеттік жоспарлау мекемесінде кеңесші, Экономика үйлестіру мекемесінің төрағасы, Дүниежүзілік банкте кеңесші, премьер-министрдің экономикалық істерге жауапты көмекшісі болды. 1982 жылы “Анаватан” атты саяси партия құрып, сол жылы өткен парламент сайлауында осы партияның жеңіске ие болуына қол жеткізді. Соның нәтижесінде Түркияның 19-премьер-министрі болып сайланып, ел экономикасына шетел инвестициясын тарту және туризм саласын дамыту бағытындағы іс-шараларды жүзеге асыра бастады. Ол өз кезегінде ел экономикасының артуына игі ықпалын тигізді. 1987 жылғы сайлауда “Анаватан” партиясы тағы да жеңіске жетіп, Тұрғыт Өзал премьер-министр болып қайта сайланды.

Президенттік

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1989 жылы Түркия парламенті Тұрғыт Өзалды президент етіп сайлады. Осылайша ол Түркияның 8-президенті болды. Тұрғыт Өзал Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін жаңа құрылған тәуелсіз түркі мемлекеттерінің әлемдік қауымдастықта танылуына өзіндік үлес қосты.

Қазақстанмен қатынастары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялағанда Тұрғыт Өзал оны алғаш таныған қайраткер болды. Ол 1993 жылы Қазақстанға арнайы сапармен келіп, Қожа Ахмет Ясауи кесенесіне зиярат етті. Түркістан қаласындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің ашылуына қолдау жасады. Алматы қаласындағы көшелердің біріне оның есімі берілген.

Өзалдың нақыл сөздері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Менiң шенеулiгiм өз iсiн бiледi.[1]

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Turgut Özal

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том