Төлен Әбдік
Көрініс
Төлен Әбдікұлы | ||||
Лақап аты |
Т. Тоқмағамбетов[1] | |||
---|---|---|---|---|
Туған күні |
4 қыркүйек 1942 (82 жас) | |||
Туған жері | ||||
Азаматтығы | ||||
Ұлты |
Қазақ | |||
Мансабы |
жазушы, драматург, қоғам қайраткері, композитор | |||
Жанры | ||||
Шығармалардың тілі |
қазақ тілі | |||
Марапаттары |
| |||
Сыйлықтары |
Төлен Әбдікұлы Әбдік (4 қыркүйек 1942 жыл, "Еңбек" ауылы, Жангелді ауданы, Қостанай облысы) — қазақ жазушысы, драматург, қоғам қайраткері. Қазақстанның халық жазушысы (2023),Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2002), Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының иегері (2004).
Толығырақ
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Төлен Әбдікұлы 1942 жылы 4 қыркүйекте Қостанай облысы Жангелді ауданы "Еңбек" ауылында дүниеге келген.
- 1965 жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті (бұрынғы Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті)нің филология факултетін бітірген.
- 1965 - 1970 жылдары "Қазақстан пионері" (қазіргі "Ұлан") газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі болып жұмыс істеген.
- 1970 - 1977 жылдары "Жалын" альманағында бөлім меңгерушісі, бас редактордың орынбасары.
- 1977 - 1979 жылдары "Қазақфильм" киностудиясында бас редактор.
- 1979 - 1990 жылдары Қазақстан Коммунистік партиясының орталық комитетінде жауапты қызметте болды.
- 1990 - 1992 жылдары "Қазақ әдебиеті" газетінің бас редакторы, Қазақстан Жазушылар одағының екінші хатшысы болды.
- 1993 жылдан Қазақстан Республикасы Президенті әкімшілігінде сектор меңгерушісі.
- 1997 жылдан бастап Қазақстан Республикасы Президенті аппаратының ішкі саясат бөлімі меңгерушісінің бірінші орынбасары.
Шығармалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Төлен Әбдіковтің "Райхан" атты тұңғыш әңгімесі жас жазушылардың “Таңғы шық” әңгімелер жинағында (1964) жарияланды.[2]
Сонан бергі кезеңде
- “Көкжиек” (1969)
- “Күзгі жапырақтар” (1971)
- “Ақиқат” (1974)
- “Айтылмаған ақиқат” (1980) атты әңгімелер мен повестер жинақтары
- Қазақстандағы ұжымдастыру науқанының қасіретін суреттеуге арналған “Өліара” (1985)
- “Ақшоқыда қыс қатты” (1987) романдары, таңдамалы шығармаларының бір томдығы жарық көрді.
- “Біз үшеу едік” атты драма шығармасы Ғ.Мүсірепов атындағы Жастар және жасөспірімдер театрында қойылды.
- “Ақиқат” атты кітабы орыс тіліне (1981), жекелеген әңгіме, повестері украин, өзбек, қырғыз тілдеріне тәржімаланды. Әбдіков шығармалары адам мінезінің құпия сырларына үңілуі, өмірдің мән-мағынасына философия тұрғыдан қарауымен ерекшеленеді.[3]
Жеке қасиеттері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Жастық шағында еркін күрестен спорт шеберлігін орындаған.
- Сондай-ақ, домбырашылар оркестрінде күйші болған.
Марапаттары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- 2002 жылы президент жарлығымен "Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері" құрметті атағымен марапатталды.
- 2003 жылы Франц Кафка атындағы халықаралық сыйлығы және алтын медалі.
- 2004 жылы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының иегері атанды.
- Қазақстанның ПЕН клубы сыйлығының иегері.
- 2013 жылы президент жарлығымен жоғарғы мемлекеттік марапат Парасат ордені берілді.
- 2023 жылы Қазақстанның халық жазушысы атанды.[4]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстан жазушылары. Анықтамалық. Алматы, «Жазушы» баспасы, 1982, 4-ші бет
- ↑ “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
- ↑ Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса — Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
- ↑ https://egemen.kz/article/351396-qazaqstannynh-khalyq-dgazushysy-ataghy-6-qalamgerge-berildi
Санаттар:
- 4 қыркүйекте туғандар
- 1942 жылы туғандар
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Жангелді ауданында туғандар
- Парасат орденінің иегерлері
- Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткерлері
- Қазақстан мемлекеттік сыйлығының иегерлері
- Алфавит бойынша жазушылар
- Қазақстан жазушылары
- Қазақстан драматургтері
- Қазақстан қоғам қайраткерлері
- Қазақстан балуандары
- Қазақстан спорт шеберлері
- Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері