Узеир Абдул-Гусейн оглы Гаджибеков

Узеир Гаджибеков Üzeyir Hacıbəyov
Негізгі ақпарат
Толық аты	Узеир Абдул-Гусейнұлы Гаджибеков
Туған күні	6 (18) қыркүйек 1885 (1885-09-18)
Туған жері	Шушинск уезі, Агджабеди поселкесі, Ресей империясы
Қайтыс болған күні	23 қараша 1948 (1948-11-23) (63 жас)
Қайтыс болған жері	Баку, Әзірбайжан КСР, КСРО
Мемлекет	КСРО
Мамандықтары	композитор, дирижёр, музыкалық оқытушы, драматург
Жанрлары	классикалық музыка, мугам

Узеир Абдул-Гусейнұлы Гаджибеков (әз. Üzeyir bəy Əbdülhüseyn bəy oğlu Hacıbəyov; 1885 — 1948), Əзірбайжан кеңестік сазгер, дирижер, публицист, фельетоншы, драмашы және педагог, КСРО халық әртісі 1938, Сталин сыйлығының ll дәрежелі екі дүркін лауреаты (1941, 1946). Ленин орденінің кавалері (1938).

Биографиясы

Гаджибеков тұрған Бакудегі үйі.

Узеир Гаджибеков 1885 жылы 6 (18) қыркүйекте Шушинск уезінің Агджабеди поселкесінде Абдул-Гусейн Гаджибеков және Аливердибековтер отбасынан шыққан Ширинбейим-ханымның жанұясында дүниеге келді. Кейін ол дүниеге келген соң, отбасы Гаджибеков өсіп жетілген әзірбайжан ірі мәдени орталықтарының біріне айналған Шуша қаласына көшіп келеді.

Болашақ сазгердің әкесі карабах ханының қызы әзірбайжанның танымал ақыны, қоғам қайраткері, кейін оның тәрбиесінде үлкен із қалдырған - Хуршидбану Натаванның ұзақ жылдар бойында жеке хатшысы болды. Бұл таныстық Узеирге тамаша музыка қоғамдастығының - Шуши "мәжілісіне"- айқара есігін ашты.

Түпнұсқасы  (ағыл.)  

Natavan, the most notable figure among female poets and musicians, is recognized as one of the greatest poets of Azerbaijan by both men and women. She had a significant influence on the life of the originator of the Azerbaijanian composing school, musical theorist Uzeyir Hajibeyov. Since Hajibeyov's father was Natavan's secretary for many years and his mother grew up in the house of Natavan, it is believed that young Uzeyir was of- ten present at musical/poetic gatherings where he listened to Natavan re- citing her poetry (Istoria azerbaijanskoi muziki 1992:185-86). Given Hajibeyov's crucial role in the genealogy of modern Azerbaijanian music, his family ties with Natavan are intriguing.

Жас кезінде Узеир гаджибеков мугамды ән салуды және әзірбайжан халық аспаптарында ойнауды үйренді . 1897 жылы «Меджнун на могиле Лейли» театрлық қойылымында Абдуррагима Ахв ердиева және Джаббара Каръягдыоглы, 13 жасар Узеир хор құрамында ән салды. Медресе мен орыс-татар мектебін аяқтағаннан кейін Гаджибеков 1899-1904 жылдар аралығында Гори қаласында мұғалімдік семинирияда білім алды.

Узеир Гаджибеков (сол жақта) ағасы Джейхунмен.

Шығармашылығы

Гаджибеков Әзірбайжан маркасында.

Узеир Гаджибеков 1913 жыл.

«Ләлі мен Мәжнүн» операсы

Ләйлі мен Мәжнүннің бірінші жарнамасы. Баку, 1908 жыл

«Аршын мал алан» опереттасы

Аршин мал алан қойылымының жарнамасы. Тифлис, 1919 жыл

«Ол емес, бұл осылай» опереттасы

Спектакльдердің бірінің бағдарламасы. Қоғамдық жиылыстың жазғы ғимараты.Шуша, 1914 жыл

«Кёроглы» операсы

«Кёроглы» операсы бірінші спектаклінің бағдарламасы.

Узеира Гаджибеков шығармашылығының сыны

Сурет:Подражание Репину На оперном тракте.jpg

Репинге елiктеу жолдастық әзiл: кеңестік сазгерлерді Узеир Гаджибековпен алдыңғы қатарда бейнелеген және М.Алексичтің орындауындағы опералық тракт.

Мәдениет пен білімге қосқан үлесі

1907 жылғы Гаджибековтің орыс-татар сөздігі.

Фотогалерея

• Фото из семейного архива
• 
  Узеир-бек Гаджибеков с отцом в Шуше, 1890 ж.
• 
  Узеир-бек Гаджибеков с женой, 1910 ж.
• 
  Узеир-бек Гаджибеков (крайний справа) с семьей, Шуша, 1910 ж.
• 
  Узеир-бек Гаджибеков с семьей в Шуше, 1915 ж.

• Дом-музей Узеира Гаджибекова
• Түпнұсқасы  (орыс.)   Ковёр сотканный в честь 60-летия композитора и подаренный ему в 1945 ж.. При создании ковра использованы орнаменты всех ковроткаческих школ Әзірбайжана. Слева и справа - иллюстрации из первой и последней его опер, внизу привлекают внимание национальные музыкальные инструменты востока и запада
  Түпнұсқасы  (орыс.)  

  Ковёр сотканный в честь 60-летия композитора и подаренный ему в 1945 ж.. При создании ковра использованы орнаменты всех ковроткаческих школ Әзірбайжана. Слева и справа - иллюстрации из первой и последней его опер, внизу привлекают внимание национальные музыкальные инструменты востока и запада

• 
  Рояль Узеира Гаджибекова
• 
  Дом-музей Узеира Гаджибекова
• 
  Дом-музей Узеира Гаджибекова
• Түпнұсқасы  (орыс.)   Похороны Узеира Гаджибекова в Баку. На переднем плане Мир Джафар Багиров
  Түпнұсқасы  (орыс.)  

  Похороны Узеира Гаджибекова в Баку. На переднем плане Мир Джафар Багиров

• Түпнұсқасы  (орыс.)   Первые члены Президиума Национальной академии наук Әзірбайжана (НАНА) - 1945 ж. Нижний ряд:в центре, пятый слева - Президент академии М. Миркасимов (известный хирург, ученый), первый слева - поэт Самед Вургун, третий слева Узеир Гаджибеков, шестой слева - И. Есьман, седьмой слева - А. Гроссгейм, восьмой слева - М. Топчибашев (учёный, хирург). Верхний ряд: первый слева - Ю. Мамедалиев, второй слева - М. Ибрагимов
  Түпнұсқасы  (орыс.)  

  Первые члены Президиума Национальной академии наук Әзірбайжана (НАНА) - 1945 ж. Нижний ряд:в центре, пятый слева - Президент академии М. Миркасимов (известный хирург, ученый), первый слева - поэт Самед Вургун, третий слева Узеир Гаджибеков, шестой слева - И. Есьман, седьмой слева - А. Гроссгейм, восьмой слева - М. Топчибашев (учёный, хирург). Верхний ряд: первый слева - Ю. Мамедалиев, второй слева - М. Ибрагимов

• 
  Түпнұсқасы  (орыс.)  

  Первый оркестр Әзірбайжана под руководством Узеира Гаджибекова, 1932 ж.

• Рукописи композитора
• 
  Партитура "Лезгинки"
• 
  Рукопись "Аршин мал алан", 1917 ж.

Сілтемелер

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Uzeyir Hajibeyov

• Готовится документальный фильм о жизни Узеира Гаджибекова Мұрағатталған 23 шілденің 2010 жылы.