Уран слюдасы

Уран слюдалары (ағылшынша uranites, autunites; неміс. Uranglimmer; француз. micas d'uranium;) - сулы фосфаттар, арсенаттар, вандаттар класына жататын уран минералдарынынң тобы. Уран слюдалары — U ×106+ мен екі валентті металдардың қос тұздары. Бұлардың кристалдық құрылымы қабыршақтана біткен, жымдастығы слюда тәрізді бір бағытта, мүлтіксіз; сондықтан да «уран слюдасы» деп аталған. Бұл топқа жататын минералдар қасиеттері мен жаралу жағдайларының бір-біріне жақындығымен сипатталады. Уран слюдасының кристалдық құрылымдарының негізі [UO2 (XO4)]×102 — түріндегі жиырылмалы тетрагондық тор, мұндағы X=V, As,P.
Түстері:
- ашық сары,
- сарғыш,
- ашық жасыл,
- жылтырлығы шынадай.
Жұқа жапырақшалары мөлдір, қалың жапырақтары күңгірт болады. Тығыздығы 3000-6230 кг/м³, радиактивтілігі күшті. Гидротермальдық жәнее шөгінді кендердің тотығу зоналарында тараған.
Басты минералдары:
- трергерит,
- торбенит,
- цейнерит,
- метаторбернит,
- метацейнерит,
- ураноцирцит,
- фосфуранилит,
- карнотит,
- сенгеиерит. Мол шоғырларынан уран, радий, кейде ванадий өндіріледі.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақ Энциклопедиясы: Алматы.