Физиология немесе медицина саласында Нобель сыйлығының лауреаттарының тізімі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Физиология және медицина саласындағы Нобель сыйлығы (швед. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) — физиология және медицина саласындағы жетістіктері үшін берілетін аса беделді марапат, жыл сайын Нобель қорымен Стокгольм қаласында ұсынылады. Бес Нобель сыйлығының бірі.

Үміткерлерді іріктеу[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Нобель қорының жарғысына сәйкес, кандидаттарды ұсынуы мүмкін тұлғалар төмендегідей :[1][2][3]

  1. Корольдік Швед ғылым академиясының мүшелері;
  2. Медицина саласындағы А. Нобель еске алу сыйлығының комитетінің мүшелері ;
  3. Медицина саласы бойынша Нобельді еске алу сыйлығының лауреаттары;
  4. Швеция, Дания, Финляндия, Исландия және Норвегия жоғары оқу орындары мен колледждердің тиісті пәндер профессорлары болып тұрақты жұмыс істейтіндер;
  5. Ғылым академиясы арқылы таңдалған кем дегенде алты жоғары оқу орны немесе орындарында тиісті кафедралардың басшылары;
  6. Академия ұсыныстары қабылдануға тұрарлық деп есептейтiн басқа ғалымдар.

5 және 6-тармақтарында аталған оқытушылар мен ғалымдардың таңдауға қатысты шешімдер, қыркүйек айының соңына дейін жыл сайын қабылданады.

1960-шы · 1970-ші · 1980-ші · 1990-шы · 2000-шы · 2010-шы

Лауреаттар тізімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1900-шы · 1910-шы · 1920-шы · 1930-шы · 1940-шы · 1950-ші · 1960-ші · 1970-ші · 1980-ші · 1990-шы · 2000-шы · 2010-шы

1900-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1901 Эмиль Адольф фон Беринг Германия Эмиль Адольф фон Беринг Медициналық ғылымда жаңа бағыттар ашқан және ауру мен өлімге қарсы дәрігерлердің қолына жеңіс қаруын берген, іркіт терапиясы туралы жұмысы үшін, негізінен оны дифтерияны емдеуде пайдаланғаны үшін. [4]
1902 Рональд Росс Ұлыбритания Рональд Росс Безгекпен жұмысы үшін, онда ол қоздырғыштың денеге қалай кіретінін көрсетті және, осылайша, және одан әрі табысты зерттеулер жүргізуге және осы салада безгекпен күрес әдістерін әзірлеуге негіз салды. [5]
1903 Нильс Рюберг Финзен Дания Нильс Рюберг Финзен Ауруларды емдеу қосқан үлесі тану - әсіресе, қызыл жегіні концентрацияланған жарық көмегімен ашқаны үшін - медициналық ғылымда жаңа көкжиектер ашты. [6]
1904 Иван Петрович Павлов Ресей империясы Иван Петрович Павлов Ас қорыту жүйесінің физиологиясы бойынша жұмыстары үшін, және осы мәселенің өмірлік аспектілерін кеңейт3fg және түсінікті өзгерткен үшін. [7]
1905 Роберт Кох Германия Роберт Кох Туберкулезді емдеуге қатысты зерттеулері және ашылулары үшін. [8]
1906 Камилло Гольджи Италия Камилло Гольджи Жүйке жүйесінің құрылымы бойынша жұмыстарын тану белгісі ретінде. [9]
Сантьяго Рамон-и-Кахаль Испания Сантьяго Рамон-и-Кахаль
1907 Шарль Луи Альфонс Лаверан Франция Шарль Луи Альфонс Лаверан Қарапайымдылардың аурудағы рөлін зерттегені үшін. [10]
1908 Илья Ильич Мечников Ресей империясы Илья Ильич Мечников Иммунитет бойынша еңбегі үшін [11]
Пауль Эрлих Германия Пауль Эрлих
1909 Эмиль Теодор Кохер Швейцария Эмиль Теодор Кохер Қалқанша безі физиологиясы, патологиясы және хирургиясы саласындағы жұмысы үшін. [12]

1910-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1910 Альбрехт Коссель Германия Альбрехт Коссель Нуклеиндік заттарды қоса алғанда, ақуыздар бойынша зерттеулер енгізіген жасушалық химияны зерттеуге қосқан үлесі үшін. [13]
1911 Альвар Гульстранд Швеция Альвар Гульстранд Көздің диоптрикасымен жұмысы үшін. [14]
1912 Алексис Каррель Франция Алексис Каррель Тамыр тігісі және қан тамырлары мен мүшелердің трансплантациясы бойынша өз жұмысының тану үшін. [15]
1913 Шарль Рише Франция Шарль Рише Анафилаксия бойынша жұмысын тану белгісі ретінде. [16]
1914 Роберт Барани Аустро-Венгрия Роберт Барани
(1915 ж. берілді) 		Вестибулярлық аппараттың физиологиясы мен патологиясымен жұмысы үшін. [17]
1915 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [18]
1916 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [19]
1917 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [20]
1918 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [21]
1919 Жюль Борде Бельгия Жюль Борде
(1920 ж. берілді) 		Иммунитетке қатысты ашылулары үшін. [22]

1920-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1920 Август Крог Дания Август Крог Капиллярлардың саңылауды реттеу механизмін ашқаны үшін. [23]
1921 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [24]
1922 Арчибалд Хилл Ұлыбритания Арчибалд Хилл Бұлшықеттегі дене құрау саласындағы ашылулары үшін. [25]
Отто Мейергоф Германия Отто Мейергоф
(1923 ж. берілді) 		Бұлшықеттегі оттегіні сіңіру процесі мен сүт қышқылының метаболизмі арасындағы тығыз қарым-қатынас ашқаны үшін.
1923 Фредерик Бантинг Канада Фредерик Бантинг Инсулинді ашқаны үшін. [26]
Джон Маклеод Канада Джон Маклеод
1924 Виллем Эйнтховен Нидерланд Виллем Эйнтховен Электрлік кардиограмма механизмін ашқаны үшін. [27]
1925 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол қаражаттар арнайы қор бөліміне енгізілген. [28]
1926 Йоханнес Фибигер Дания Йоханнес Фибигер
(1927 ж. берілді) 		Spiroptera туындататын карциноманы ашқаны үшін. [29]
1927 Юлиус Вагнер-Яурегг Аустрия Юлиус Вагнер-Яурегг Прогрессивті салды емдеуде безгекті жұқтырудың терапевтік әсерін ашқаны үшін. [30]
1928 Шарль Николь Франция Шарль Николь Сүзек безгегін таратқыш - дене масаларын бекіткені үшін. [31]
1929 Христиан Эйкман Нидерланд Христиан Эйкман Дәрумендердің ашылуына қосқан үлесі үшін. [32]
Фредерик Гоуленд Хопкинс Ұлыбритания Фредерик Гоуленд Хопкинс Өсу процестерін ынталандыратын дәрумендерді ашқаны үшін.

1930-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1930 Карл Ландштейнер Аустрия Карл Ландштейнер Адамның қан тобын ашқаны үшін. [33]
1931 Отто Генрих Варбург Германия Отто Генрих Варбург Тыныс алу ферментін Іс-қимыл сипаты мен механизмін ашу үшін. [34]
1932 Чарльз Скотт Шеррингтон Ұлыбритания Чарльз Скотт Шеррингтон Нейрондардың функциясына қатысты ашылулары үшін. [35]
Эдгар Дуглас Эдриан Ұлыбритания Эдгар Дуглас Эдриан
1933 Томас Хант Морган АҚШ Томас Хант Морган Тұқым қуалаудағы хромосоманың рөліне қатысты ашылулары үшін. [36]
1934 Джордж Уиппл АҚШ Джордж Уиппл Бауырды қолдану арқылы пернициоздық анемияны емдеуге қатысты ашылулары үшін. [37]
Джордж Майнот АҚШ Джордж Майнот
Уильям Мерфи АҚШ Уильям Мерфи
1935 Ханс Шпеман Германия Ханс Шпеман Эмбриональдық даму ұйымдастырылу әсерлерін ашқаны үшін. [38]
1936 Генри Дейл Ұлыбритания Генри Дейл Жүйке импульстерінің химиялық берілуіне қатысты ашылулары үшін. [39]
Отто Леви Аустрия Отто Леви
1937 Альберт Сент-Дьёрди Мажарстан Альберт Сент-Дьерди Биологиялық тотығу процестері саласындағы ашылулары үшін, атап айтқанда C дәрумені және фумар қышқылының катализіне байланысты зерттеулері үшін. [40]
1938 Корней Хейманс Бельгия Корней Хейманс
(1939 ж. берілді) 		Тыныстың реттеулуінде синусты және қолқа тетіктерінің рөлін ашқаны үшін. [41]
1939 Герхард Домагк Германия Герхард Домагк[42] Пронтозилдың бактерияға қарсы әсерін ашқаны үшін [43]

1940-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1940 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол ақша қаражаттар арнайы қор бөліміне (2/3) және Нобель қорына (1/3) енгізілген [44]
1941 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол ақша қаражаттар арнайы қор бөліміне (2/3) және Нобель қорына (1/3) енгізілген [45]
1942 Сыйлық берілмеді. Қолма-қол ақша қаражаттар арнайы қор бөліміне (2/3) және Нобель қорына (1/3) енгізілген [46]
1943 Хенрик Карл Петер Дам Дания Хенрик Карл Петер Дам К дәруменін ашқаны үшін. [47]
Эдуард Адальберт Дойзи АҚШ Эдуард Адальберт Дойзи
(1944 ж. берілді) 		К дәруменінің химиялық құрылымын ашқаны үшін.
1944 Джозеф Эрлангер АҚШ Джозеф Эрлангер Жеке жүйке талшықтарының жоғары сараланған функцияларына қатысты ашылулары үшін. [48]
Герберт Спенсер Гассер АҚШ Герберт Спенсер Гассер
1945 Александр Флеминг Ұлыбритания Александр Флеминг Пенициллинді ашқаны үшін және әр түрлі жұқпалы ауруларға емдік әсері үшін. [49]
Эрнст Борис Чейн Ұлыбритания Эрнст Борис Чейн
Говард Уолтер Флори Аустралия Говард Уолтер Флори
1946 АҚШ Герман Джозеф Меллер Х-сәулелерден әсерінен болатын мутация болуын ашқаны үшін. [50]
1947 Карл Фердинанд Кори АҚШ Карл Фердинанд Кори
(сыйлықтың 1⁄4-і) 		Гликогеннің каталитикалық түрленуін ашқаны үшін. [51]
Герти Тереза Кори АҚШ Герти Тереза Кори
(сыйлықтың 1⁄4-і)
Бернардо Альберто Усай Аргентина Бернардо Альберто Усай
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Глюкоза метаболизміндегі гипофиздердің алдыңғы бөлігіндегі гормондардың рөлін ашқаны үшін.
1948 Пауль Герман Мюллер Швейцария Пауль Герман Мюллер Байланыс уы ретінде ДДТ-ның жоғары тиімділігін ашқаны үшін. [52]
1949 Уолтер Гесс Швейцария Уолтер Гесс
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Ішкі органдардың қызметін үйлестіруші ретінде аралық мидың функционалдық ұйымдастырылуын ашқаны үшін. [53]
Антониу Эгаш Мониш Португалия Антониу Эгаш Мониш
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Лоботомиялардың кейбір психикалық аурулардағы терапиялық әсерлерін ашқаны үшін.

1950-ші[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1950 Nobel prize medal grey.png АҚШ Эдуард Кендалл Бүйрек үсті қыртысының гормондар қатысты ашылулары, олардың құрылымы және биологиялық әсерлері үшін. [54]
Тадеуш Рейхштейн Швейцария Тадеуш Рейхштейн
Nobel prize medal grey.png АҚШ Филип Хенч
1951 Макс Тейлер АҚШ Макс Тейлер Сары безгекке және оған қарсы күреске байланысты ашылулары үшін. [55]
1952 Зельман Ваксман АҚШ Зельман Ваксман Туберкулезді емдеуде бірінші тиімді антибиотик стрептомицинді ашқаны үшін. [56]
1953 Ханс Адольф Кребс Ұлыбритания Ханс Адольф Кребс
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Лимон қышқылының циклын ашқаны үшін. [57]
Фриц Альберт Липман АҚШ Фриц Альберт Липман
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		А коферменті ашқаны үшін және оның метаболизмнің аралық кезеңдерінде мәні үшін.
1954 Джон Эндерс АҚШ Джон Эндерс Әр түрлі ұлпалардың мәдениеттерінде полиомиелит вирусының өсе алу қабілетін ашқаны үшін. [58]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Томас Уэллер
Фредерик Роббинс АҚШ Фредерик Роббинс
1955 Хуго Теорелль Швеция Хуго Теорелль Қышқылдану ферменттерінің әрекет ету тетігі және сипаты туралы ашылулары үшін. [59]
1956 Nobel prize medal grey.png АҚШ Андре Курнан Қан айналымы жүйесіндегі жүрек катетеризациясын және патологиялық өзгерістерге қатысты ашылулары үшін. [60]
Вернер Форсман Германия Вернер Форсман
Nobel prize medal grey.png АҚШ Дикинсон Ричардс
1957 Даниеле Бове Италия Даниеле Бове Ағзадағы кейбір заттардың әрекетін бұғаттайтын синтетикалық қосылыстарға қатысты ашылулары, және олардың тамыр-бұлшық жүйесіне әсері үшін. [61]
1958 Nobel prize medal grey.png АҚШ Джордж Бидл
(сыйлықтың 1⁄4-і) 		Нақты биологиялық процестердегі гендердің рөліне қатысты ашылулары үшін. [62]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Эдуард Тейтем
(сыйлықтың 1⁄4-і)
Джошуа Ледерберг АҚШ Джошуа Ледерберг
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Бактериялардың генетикалық рекомбинациясы мен генетикалық материалдарының ұйымдастырылуына қатысты ашылулары үшін.
1959 Северо Очоа АҚШ Северо Очоа Рибонуклеин және дезоксирибонуклеин қышқылдарының биологиялық синтезінің тетіктерін ашқаны үшін. [63]
Артур Корнберг АҚШ Артур Корнберг

1960-ші[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1960 Фрэнк Макфарлейн Бёрнет Аустралия Фрэнк Макфарлейн Бернет Жасанды иммундық толеранттылықты (төзімділік) ашқаны үшін. [64]
Питер Брайан Медавар Ұлыбритания Питер Брайан Медавар
1961 Дьёрдь фон Бекеши АҚШ Дьёрдь фон Бекеши Ұлудыӊ физикалық тітіркендіргіштерініӊ қабылдау тетіктерін ашқаны үшін . [65]
1962 Фрэнсис Крик Ұлыбритания Фрэнсис Крик Нуклеин қышқылыныӊ молекулалық құрылымына қатысты жаңалықтары үшін және оныӊ тірі жүйелердегі ақпаратты аударудағы маңызы үшін. [66]
Джеймс Уотсон АҚШ Джеймс Уотсон
Морис Уилкинс Ұлыбритания Жаңа Зеландия Морис Уилкинс
1963 Джон Экклс Аустралия Джон Экклс Жүйке жасушаларыныӊ перифериялық және орталық үлестерімен қозу және тежелу тартылған иондық тетіктеріне қатысты ашылулары үшін. [67]
Алан Ходжкин Ұлыбритания Алан Ходжкин
Эндрю Филдинг Хаксли Ұлыбритания Эндрю Филдинг Хаксли
1964 Конрад Блох АҚШ Конрад Блох Холестерин және май қышқылдарын реттеу тетіктеріне қатысты ашылулары үшін. [68]
Германия Феодор Линен
1965 Франсуа Жакоб Франция Франсуа Жакоб Ферменттерді және вирустардыӊ синтезін генетикалық бақылауға қатысты жаңалықтары үшін. [69]
Франция Андре Львов
Жак Моно Франция Жак Моно
1966 Nobel prize medal grey.png АҚШ Фрэнсис Пейтон Роус Онкогенді вирустарды ашқаны үшін. [70]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Чарлз Брентон Хаггинс Простата қатерлі ісігін гормональды емдеуді ашқаны үшін.
1967 Рагнар Гранит Швеция Рагнар Гранит Көздегі бастапқы биологиялық және химиялық көрнекі процестерге қатысты ашылулары үшін. [71]
Рагнар Гранит АҚШ Холден Хартлайн
Nobel prize medal grey.png АҚШ Джордж Уолд
1968 Роберт Холли АҚШ Роберт Холли Генетикалық кодты декодтағаны үшін және ақуыз синтезіндегі оның рөлі үшін. [72]
Хар Гобинд Корана АҚШ Хар Гобинд Корана
Маршалл Ниренберг АҚШ Маршалл Ниренберг
1969 Макс Дельбрюк АҚШ Макс Дельбрюк Вирустардың репликациялық механизмі және генетикалық құрылымы туралы ашылулары үшін. [73]
Алфред Херши АҚШ Алфред Херши
Сальвадор Лурия АҚШ Сальвадор Лурия

1970-ші[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1970 Ұлыбритания ГерманияБернард Кац Нерв ұштарындағы, гуморальді таратқыштарға қатысты ашылулары үшін, оларды сақтау, босату және залалсыздандыру және тетіктері үшін. [74]
Швеция Ульф фон Эйлер
Джулиус Аксельрод АҚШ Джулиус Аксельрод
1971 Nobel prize medal grey.png АҚШ Эрл Сазерленд Гормондардың Іс-қимыл тетіктеріне қатысты жаңалықтары үшін. [75]
1972 Nobel prize medal grey.png АҚШ Джералд Эдельман Антиденелердің химиялық құрылымы туралы жаңалықтары үшін. [76]
Ұлыбритания Родни Портер
1973 Германия Карл фон Фриш Жануарлардың жеке және топтық мінез-құлық модельдерін құру және белгілеушге байланысты ашылулары үшін. [77]
Конрад Лоренц Аустрия Конрад Лоренц
Николаас Тинберген және Конрад Лоренц Ұлыбритания Николаас Тинберген
1974 Nobel prize medal grey.png Бельгия Альбер Клод Жасушаның құрылымдық және функционалдық ұйымдастырылу мәселелеріне қатысты ашылулары үшін. [78]
Бельгия Кристиан де Дюв
АҚШ Джордж Паладе
1975 Дейвид Балтимор АҚШ Дейвид Балтимор Онкогенді вирустар және жасушалардың генетикалық материалы арасындағы өзара іс-қимылды, олардың жаңалықтардың үшін . [79]
Ренато Дульбекко АҚШ Ренато Дульбекко
Nobel prize medal grey.png АҚШ Хоуард Темин
1976 Барух Бламберг АҚШ Барух Бламберг Жұқпалы аурулардың пайда болуы мен таратылудың жаңа тетіктеріне қатысты олардың ашылулары үшін. [80]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Карлтон Гайдушек
1977 Nobel prize medal grey.png АҚШ Роже Гиймен
(сыйлықтың 1⁄4-і) 		Мидың Пептидті гормондарының секрециясына байланысты ашылулары үшін. [81]
Эндрю Шалли АҚШ Эндрю Шалли
(сыйлықтың 1⁄4-і)
Розалин Сасмен Ялоу АҚШ Розалин Сасмен Ялоу
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Пептидті гормондардың айқындауда радиоиммунологиялық әдістерді дамытқаны үшін.
1978 Вернер Арбер Швейцария Вернер Арбер Шектеу ферментінін анықтағаны үшін және оларды молекулярлық генетикада пайдаланғаны үшін. [82]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Даниел Натанс
Хамилтон Смит АҚШ Хамилтон Смит
1979 Nobel prize medal grey.png АҚШ Аллан Кормак Компьютерлік томографияны дамытқаны үшін. [83]
Ұлыбритания Годфри Хаунсфилд

1980-ші[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1980 Nobel prize medal grey.png АҚШ Барух Бенасерраф Иммундық реакцияларды реттейтін жасуша бетіндегі генетикалық кейбір құрылымдарға қатысты жаңалықтары үшін. [84]
Жан Доссе Франция Жан Доссе
Nobel prize medal grey.png АҚШ Джордж Снелл
1981 Nobel prize medal grey.png АҚШ Роджер Сперри
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Ми жартышарлары функционалдық мамандануына қатысты ашылулары үшін. [85]
АҚШ Дэвид Хьюбел
(сыйлықтың 1⁄4-і)

Нейрондық құрылымдардағы ақпаратты өңдеу принциптері туралы жаңалықтары үшін

Torsten Wiesel-7Nov2006.jpg Швеция Торстен Визель
(сыйлықтың 1⁄4-і)
1982 Суне Бергстрём Швеция Суне Бергстрём Простагландиндерге және оларға жақын биологиялық белсенді заттарға қатысты ашылулары үшін. [86]
Nobel prize medal grey.png Швеция Бенгт Самуэльсон
Ұлыбритания Джон Вейн
1983 Барбара Мак-Клинток АҚШ Барбара Мак-Клинток Транспозицияланатын генетикалық жүйелерді ашқаны үшін. [87]
1984 Нильс Ерне Дания Нильс Ерне Гибридтерді пайдалану арқылы моноклоналды антиденелердің генерациялау принциптерін ашқаны және дамытқаны үшін. [88]
Nobel prize medal grey.png Германия Жорж Келер
Milstein lnp restauración.jpg Ұлыбритания Аргентина Сезар Мильштейн
1985 Майкл Браун АҚШ Майкл Браун Холестериннің алмасуы және қандағы холестерин деңгейінің бұзылуын емдеу жөніндегі көрнекті жаңалықтары үшін. [89]
Джозеф Голдштейн АҚШ Джозеф Голдштейн
1986 Стэнли Коэн АҚШ Стэнли Коэн Жасушалар мен ағзалардың өсуін реттеу механизмін түсіну үшін маңызды болып табылатын жаңалықтарды тану ретінде. [90]
Рита Леви-Монтальчини Италия АҚШ Рита Леви-Монтальчини
1987 Nobel prize medal grey.png Жапония Судзуми Тонегава Антиденелердің түрлерін қалыптастыруға арналған генетикалық принципті ашқаны үшін. [91]
1988 Nobel prize medal grey.png Ұлыбритания Джеймс Блэк Дәрілік терапияның маңызды принциптерін ашқаны үшін. [92]
Гертруда Элайон АҚШ Гертруда Элайон
Nobel prize medal grey.png АҚШ Джордж Хитчингс
1989 Джон Майкл Бишоп АҚШ Джон Майкл Бишоп Ретровирустық онкогендердің жасушалық табиғатын ашқаны үшін. [93]
Харолд Вармус АҚШ Харолд Вармус

1990-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
1990 Nobel prize medal grey.png АҚШ Джозеф Мюррей Мүшелерді трансплантациялау және ауруларды емдеудегі жасушларға қатысты ашылулары үшін. [94]
АҚШ Эдвард Донналл Томас
1991 Эрвин Неер Германия Эрвин Неер Жасушалардағы жалғыз иондық арналардың функциясына қатысты ашылулар үшін. [95]
Берт Сакман Германия Берт Сакман
1992 Nobel prize medal grey.png АҚШ Швейцария Эдмонд Фишер Биологиялық реттеу тетігі ретінде қайтымды ақуыз фосфорлануына қатысты ашылулары үшін. [96]
АҚШ Эдвин Кребс
1993 Ричард Робертс АҚШ Ричард Робертс Бір-бірінен тәуелсіз, геннің үзікті құрылымын ашқаны үшін. [97]
Филлип Шарп АҚШ Филлип Шарп
1994 АҚШ Альфред Гилман G-ақуыз ашқаны және жасушаға дабылдың түрленуіндегі осы ақуыздардың рөлі үшін. [98]
Мартин Родбелл АҚШ Мартин Родбелл
1995 Nobel prize medal grey.png АҚШ Эдвард Льюис Эмбрионалдық дамудың ерте кезеңдерінде генетикалық бақылауға қатысты жаңалықтары үшін. [99]
Кристиана Нюсляйн-Фольхард Германия Кристиана Нюсляйн-Фольхард
Эрик Вишаус АҚШ Эрик Вишаус
1996 Nobel prize medal grey.png Аустралия Питер Доэрти Иммундық жүйесі саласындағы олардың жаңалықтары үшін, атап айтқанда, оның вирусты жұқтырған жасушаларды анықтау қабілеті үшін, [100]
Рольф Цинкернагель Швейцария Рольф Цинкернагель
1997 Стенли Прузинер АҚШ Стенли Прузинер Инфекцияның жаңа биологиялық принципі, приондарды ашқаны үшін. [101]
1998 Роберт Ферчготт АҚШ Роберт Ферчготт Жүрек-қан тамырлар жүйесін реттеу бойынша дабыл молекуласының азот оксидінің рөлін ашқаны үшін. [102]
Луис Игнарро АҚШ Луис Игнарро
Ферид Мурад АҚШ Ферид Мурад
1999 Гюнтер Блобел АҚШ Гюнтер Блобел Жасушадағы мақсатты ақуыздардың тасымалдануына жауапты, ақуыз молекулаларындағы сигналдық амин қышқылының реттілігін анықтағаны үшін. [103]

2000-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
2000 Арвид Карлссон Швеция Арвид Карлссон Жүйке жүйесінде дабылдың түрленуіне қатысты ашылулары үшін. [104]
Пол Грингард АҚШ Пол Грингард
Эрик Кандель АҚШ Эрик Кендэл
2001 Nobel prize medal grey.png АҚШ Леланд Хартвелл Жасуша циклінің негізгі реттегіштерін ашқаны үшін. [105]
Тимоти Хант Ұлыбритания Тимоти Хант
Пол Нерс Ұлыбритания Пол Нерс
2002 Сидней Бреннер (второй справа) Ұлыбритания Сидней Бреннер Мүшелердің даму және апоптоз тетіктерінің генетикалық реттелу мәселелері саласындағы жаңалықтар үшін. [106]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Роберт Хорвиц
Джон Салстон Ұлыбритания Джон Салстон
2003 Пол Лотербур АҚШ Пол Лотербур магнитті-резонансты томография әдісін ашқаны үшін. [107]
Питер Мэнсфилд Ұлыбритания Питер Мэнсфилд
2004 Линда Бак (крайняя слева) және Ричард Эксел (крайний справа) АҚШ Ричард Эксел Зерттеу барысында иіс сезу рецепторларын және иіс сезу мүшелер жүйесін ұйымдастырғаны үшін. [108]
Линда Бак АҚШ Линда Бак
2005 Барри Маршалл Аустралия Барри Маршалл Helicobacter Pylori бактериясының гастрит, асқазан жарасы эәне ұлтабар жарасы пайда болуына әсері туралы жұмысы үшін. [109]
Робин Уоррен Аустралия Робин Уоррен
2006 Эндрю Файер АҚШ Эндрю Файер Белгілі бір гендердің қызметін бәсеңдету әсері — РНК-интерференциясын ашқаны үшін. [110]
Крейг Мелло (второй справа) АҚШ Крейг Мелло
2007 Марио Капекки АҚШ Марио Капекки Тышқандарда эмбриондық бағаналы жасушалар арқылы нақты ген модификацияларын жүргізу принциптерін ашқаны үшін. [111]
Мартин Эванс Ұлыбритания Мартин Эванс
Оливер Смитис Ұлыбритания Оливер Смитис
2008 Харальд цур Хаузен Германия Харальд цур Хаузен
(сыйлықтың 1⁄2-і) 		Жатыр мойыны қатерлі ісігінің пайда болуына әкелетін. адам папилломавирусын ашқаны үшін. [112]
Франсуаза Барре-Синусси Франция Франсуаза Барре-Синусси
(сыйлықтың 1⁄4-і) 		АИВ-ты ашқаны үшін.
Люк Монтанье Франция Люк Монтанье
(сыйлықтың 1⁄4-і)
2009 Элизабет Блэкбёрн АҚШ Аустралия Элизабет Блэкбёрн Теломерлер хромосомаларын және теломераза ферменттерін қорғау тетіктерін ашқаны үшін. [113]
Кэрол Грейдер АҚШ Кэрол Грейдер
Джек Шостак АҚШ Джек Шостак

2010-шы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жыл Суреті Ел, лауреат Марапаттау негіздемесі Ақпарат қайнары
2010 Nobel prize medal grey.png Ұлыбритания Роберт Эдвардс In vitro жасанды ұрықтандыру технологиясы үшін. [114]
2011 Жюль Хоффман Франция Люксембург Жюль Хоффман
(сыйлықтың 1⁄4-і) 		Туа біткен иммунитеттің белсендірілуін зерттеудегі жұмысы үшін. [115]
Брюс Бётлер АҚШ Брюс Бетлер
(сыйлықтың 1⁄4-і)
АҚШ Канада Ральф Стайнман
(сыйлықтың 1⁄2-і; қайтыс болғаннан кейін[118]) 		Дендриттік жасушаларды ашқаны үшін және жүре пайда болған иммунитетті үшін зертеудегі маңызы.
2012 Джон Гёрдон Ұлыбритания Джон Гёрдон Даму және индукцияланған бағаналы жасушаны алу биологиясын дамытқаны үшін. [119]
Shinya Yamanaka, 20130224.jpg Жапония Синъя Яманака
2013 Nobel prize medal grey.png АҚШ Джеймс Ротман Біздің жасушаларымыздағы негізгі тасымалдау жүйесі — везикулалық тасымалдауды реттеу механизмін ашқаны үшін [120]
Randy Schekman 8 February 2012.jpg АҚШ Рэнди Шекман
Nobel prize medal grey.png Германия Томас Зюдхоф
2014 John O'Keefe (neuroscientist) 2014b.jpg АҚШ Джон О’Киф Мидағы орынды анықтау жүйесін құрайтын жасушаларды ашқаны үшін [121]
Мей-Бритт Мозер Норвегия Мей-Бритт Мозер
Эдвард Мозер Норвегия Эдвард Мозер
2015
William C. Campbell 4983-1-2015.jpg Ирландия Америка Құрама Штаттары Уильям Кэмпбелл Олардың дөңгелек жәндіктерге туындаған инфекцияға қарсы жаңа терапиясы үшін [122]
Satoshi Ōmura 5086-1-2015.jpg Жапония Сатоши Омура
Tu Youyou 5012-1-2015.jpg ҚытайТу Юю Безгекпен күресте жаңа терапияға қатысты оның жаңалықтары үшін [122]
2016 Yoshinori Osumi 201511.jpg Жапония Йошинори Осуми Аутофагия механизмдеріне қатысты ашылулары үшін [123]
2017 Nobel prize medal grey.png АҚШ Джеффри Холл

(1945)

Цираган ритмі басқаратын молекулярлық механизмдерді табқаны үшін [124]
Nobel prize medal grey.png АҚШ Майкл Росбаш ‎

(1944)

Michael W Young.jpg АҚШ Майкл Янг

(1949)

1900-шы · 1910-шы · 1920-шы · 1930-шы · 1940-шы · 1950-ші · 1960-ші · 1970-ші · 1980-ші · 1990-шы · 2000-шы · 2010-шы

Жынысы және жасы бойынша статистика[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Ең бірінші сыйлықтың әйел-лауреаты 1947 жылы Герти Кори атанды; сол уақыттан бері физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы тағы 9 әйелге берілді.
  • Сыйлықтың марапаттау кезіндегі ең жас лауреаты Фредерик Бантинг болатын, оған 1923 жылы сыйлық берілген уақытта небәрі 32 жаста еді. Ең егде лауреат 1966 жылы Фрэнсис Роус атанған, сол уақытта оның жасы 87 жасқа келген еді.
  • Нобель сыйлығын алған лауреаттардың арасында ең көп өмір сүрген, оның ішінде физиология немесе медицина саласында Нобель сыйлығының лауреаттары арасында, 1986 жылғы лауреат Рита Леви-Монтальчини болатын, ол 2012 жылы 104 жасында өмірден озды.[125].

Ел бойынша статистика[өңдеу | қайнарын өңдеу]
АҚШ Ұлыбритания Германия Франция Швеция Швейцария Аустралия Дания Аустрия Бельгия Канада Италия Жапония Нидерланд Ресей Аргентина Португалия Испания Оңтүстік Африка Республикасы Мажарстан Жаңа Зеландия Люксембург
 бір азаматтығы ғана бар лауреаттар
 бір мемлекетке ғана тиесілі емес лауреаттар

Қайнары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ Nomination of the Laureates in Economics. The Nobel Foundation. Басты дереккөзінен мұрағатталған 16 шілде 2011. Тексерілді, 14 қазан 2012.
  2. ↑ Statutes for The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel approved by the Crown on the 19th day of желтоқсан 1968. The Nobel Foundation. Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қазан 2007. Тексерілді, 18 қазан 2007.
  3. ↑ Nomination and Selection of the Laureates in Economics. The Nobel Foundation. Басты дереккөзінен мұрағатталған 13 қазан 2007. Тексерілді, 18 қазан 2007.
  4. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1901  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  5. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1902  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  6. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1903  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  7. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1904  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  8. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1905  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  9. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1906  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  10. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1907  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  11. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1908  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  12. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1909  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  13. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1910  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  14. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1911  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  15. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1912  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  16. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1913  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  17. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1914  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  18. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1915  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  19. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1916  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  20. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1917  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  21. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1918  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  22. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1919  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  23. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1920  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  24. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1921  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  25. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1922  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  26. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  27. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1924  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  28. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1925  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  29. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1926  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  30. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1927  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  31. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1928  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  32. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1929  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  33. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1930  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  34. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1931  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  35. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1932  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  36. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1933  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  37. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1934  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  38. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1935  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  39. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1936  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  40. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1937  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  41. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1938  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  42. ↑ Власти нацистской Германии запретили Герхарду Домагку получение Нобелевской премии. Позже он получил диплом және медаль лауреата, но не денежную часть приза.
  43. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1939  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  44. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1940  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  45. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1941  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  46. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1942  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  47. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1943  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  48. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1944  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  49. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1945  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  50. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1946  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  51. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1947  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  52. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1948  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  53. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1949  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  54. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1950  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  55. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1951  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  56. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1952  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  57. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1953  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  58. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1954  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  59. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1955  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  60. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1956  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  61. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1957  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  62. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1958  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  63. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1959  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 10 қазан 2012.
  64. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1960  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  65. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1961  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  66. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1962  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  67. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1963  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  68. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1964  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  69. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1965  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  70. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1966  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  71. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1967  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  72. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1968  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  73. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1969  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  74. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1970  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  75. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1971  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  76. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1972  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  77. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1973  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  78. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1974  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  79. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1975  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  80. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1976  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  81. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1977  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  82. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1978  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  83. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1979  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  84. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1980  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  85. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1981  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  86. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1982  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  87. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1983  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  88. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1984  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  89. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1985  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  90. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1986  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  91. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1987  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  92. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  93. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1989  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  94. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1990  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  95. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1991  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  96. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1992  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  97. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1993  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  98. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1994  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  99. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1995  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  100. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1996  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  101. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1997  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  102. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1998  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  103. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1999  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  104. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2000  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  105. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2001  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  106. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2002  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  107. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2003  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  108. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2004  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  109. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2005  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  110. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2006  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  111. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2007  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  112. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2008  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  113. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2009  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  114. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2010  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  115. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2011  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  116. ↑ Нобелевская премия вручена посмертно. Lenta.ru (3 қазан 2011). Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 қараша 2012. Тексерілді, 27 қазан 2012.
  117. ↑ Press Release — Ralph Steinman Remains Nobel Laureate. Нобель қоры (3 қазан 2011). Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 қараша 2012. Тексерілді, 27 қазан 2012.
  118. ↑ Был нарушен устав Нобелевского комитета, разрешающий вручать премии только живым на момент объявления о присуждении премии (что было принято в 1974 ж.). По решению Нобелевского комитета Ральф Стайнман был награждён Нобелевской премией посмертно, поскольку на момент вручения премии Нобелевский комитет считал лауреата живым[116][117].
  119. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2012  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 қазан 2012. Тексерілді, 11 қазан 2012.
  120. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2013  (ағыл.). Нобель қоры. Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 қаңтар 2014. Тексерілді, 7 қазан 2013.
  121. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014  (ағыл.). Нобель қоры. Тексерілді, 6 қазан 2014.
  122. ↑ a b The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015. Nobel Foundation. Тексерілді, 5 қазан 2015.
  123. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2016. Nobel Foundation. Тексерілді, 3 қазан 2016.
  124. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014  (ағыл.). Нобелевский фонд. Тексерілді, 6 қазан 2014.
  125. ↑ Италияда ең егде тартқан нобель лауреаты өмірден озды. Euronews (30 желтоқсан 2012). Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 қаңтар 2013. Тексерілді, 30 желтоқсан 2012.

Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Чолаков В. Нобель сыйлықтары: учёные және открытия / болг. тілінен аударған А. С. Никольского; под ред. және с предисл. д-ра хим. наук А. Н. Шамина — М., 1987. — (Кітапханалық серия). — 100 000 таралым.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

 
Физиология немесе медицина саласында Нобель сыйлығының лауреаттарының тізімі
Бұл үлгіні қарау Бұл үлгіні талқылау Бұл үлгіні өңдеу
1901—1925

Эмиль Адольф фон Беринг (1901) • Рональд Росс (1902) • Нильс Рюберг Финзен (1903) • Иван Петрович Павлов (1904) • Роберт Кох (1905) • Камилло Гольджи / Сантьяго Рамон-и-Кахаль (1906) • Шарль Луи Альфонс Лаверан (1907) • Илья Ильич Мечников / Пауль Эрлих (1908) • Эмиль Теодор Кохер (1909) • Альбрехт Коссель (1910) • Альвар Гульстранд (1911) • Алексис Каррель (1912) • Шарль Рише (1913) • Роберт Барани (1914) • Жюль Борде (1919) • Август Крог (1920) • Арчибалд Хилл / Отто Мейергоф (1922) • Фредерик Бантинг / Джон Маклеод (1923) • Виллем Эйнтховен (1924)

1926—1950

Йоханнес Андреас Гриб Фибигер (1926) • Юлиус Вагнер-Яурегг (1927) • Шарль Николь (1928) • Христиан Эйкман / Фредерик Гоуленд Хопкинс (1929) • Карл Ландштейнер (1930) • Отто Генрих Варбург (1931) • Чарльз Скотт Шеррингтон / Эдгар Дуглас Эдриан (1932) • Томас Хант Морган (1933) • Джордж Уиппл / Джордж Майнот / Уильям Мерфи (1934) • Ханс Шпеман (1935) • Генри Дейл / Отто Леви (1936) • Альберт Сент-Дьерди (1937) • Корней Хейманс (1938) • Герхард Домагк (1939) • Хенрик Карл Петер Дам / Эдуард Адальберт Дойзи (1943) • Джозеф Эрлангер / Герберт Спенсер Гассер (1944) • Александр Флеминг / Эрнст Борис Чейн / Говард Флори (1945) • Герман Джозеф Меллер (1946) • Карл Фердинанд Кори / Герти Тереза Кори / Бернардо Альберто Усай (1947) • Пауль Герман Мюллер (1948) • Уолтер Гесс / Антониу Эгаш Мониш (1949) • Эдуард Кендалл / Тадеуш Рейхштейн / Филип Хенч (1950)

1951—1975

Макс Тейлер (1951) • Зельман Ваксман (1952) • Ханс Адольф Кребс / Фриц Альберт Липман (1953) • Джон Франклин Эндерс / Томас Хакл Уэллер / Фредерик Чапмен Роббинс (1954) • Аксель Хуго Теодор Теорелль (1955) • Андре Фредерик Курнан / Вернер Форсман / Дикинсон Ричардс (1956) • Даниеле Бове (1957) • Джордж Уэлс Бидл / Эдуард Тейтем / Джошуа Ледерберг (1958) • Северо Очоа / Артур Корнберг (1959) • Фрэнк Макфарлейн Бернет / Питер Брайан Медавар (1960) • Дьёрдь фон Бекеши (1961) • Фрэнсис Крик / Джеймс Уотсон / Морис Уилкинс (1962) • Джон Кэрью Экклс / Алан Ходжкин / Эндрю Филдинг Хаксли (1963) • Конрад Эмиль Блох / Феодор Феликс Конрад Линен (1964) • Франсуа Жакоб / Андре Львов / Моно (1965) • Фрэнсис Пейтон Роус / Чарлз Брентон Хаггинс (1966) • Рагнар Гранит / Холден Кеффер Хартлайн / Джордж Уолд (1967) • Роберт Холли / Хар Гобинд Корана / Маршалл Ниренберг (1968) • Макс Дельбрюк / Алфред Херши / Сальвадор Лурия (1969) • Бернард Кац / Ульф фон Эйлер / Джулиус Аксельрод (1970) • Эрл Сазерленд (1971) • Джералд Эдельман / Родни Портер (1972) • Карл фон Фриш / Конрад Лоренц / Николаас Тинберген (1973) • Альбер Клод / Кристиан де Дюв / Джордж Паладе (1974) • Дейвид Балтимор / Ренато Дульбекко / Хоуард Темин (1975)

1976—2000

Барух Бламберг / Карлтон Гайдушек (1976) • Роже Гиймен / Эндрю Шалли / Розалин Сасмен Ялоу (1977) • Вернер Арбер / Даниел Натанс / Хамилтон Смит (1978) • Аллан Кормак / Годфри Хаунсфилд (1979) • Барух Бенасерраф / Жан Доссе / Джордж Снелл (1980) • Роджер Сперри / Дэвид Хьюбел / Торстен Визель (1981) • Суне Бергстрем / Бенгт Самуэльсон / Джон Вейн (1982) • Барбара Мак-Клинток (1983) • Нильс Ерне / Жорж Келер / Сезар Мильштейн (1984) • Майкл Стюарт Браун / Джозеф Леонард Голдштейн (1985) • Стэнли Коэн / Рита Леви-Монтальчини (1986) • Судзуми Тонегава (1987) • Джеймс Блэк / Гертруда Элайон / Джордж Хитчингс (1988) • Джон Майкл Бишоп / Харолд Вармус (1989) • Джозеф Мюррей / Эдвард Донналл Томас (1990) • Эрвин Неер / Берт Сакман (1991) • Эдмонд Фишер / Эдвин Кребс (1992) • Ричард Джон Робертс / Филлип Шарп (1993) • Альфред Гилман / Мартин Родбелл (1994) • Эдвард Льюис / Кристиана Нюсляйн-Фольхард / Эрик Вишаус (1995) • Питер Доэрти / Рольф Цинкернагель (1996) • Стенли Прузинер (1997) • Роберт Ферчготт / Луис Игнарро / Ферид Мурад (1998) • Гюнтер Блобель (1999) • Арвид Карлссон / Пол Грингард / Эрик Кандел (2000)

2001-ден бері

Леланд Хартвелл / Тимоти Хант / Пол Нерс (2001) • Сидней Бреннер / Роберт Хорвиц / Джон Салстон (2002) • Пол Лотербур / Питер Мэнсфилд (2003) • Ричард Эксел / Линда Бак (2004) • Барри Маршалл / Робин Уоррен (2005) • Эндрю Файер / Крейг Мелло (2006) • Марио Капекки / Мартин Эванс / Оливер Смитис (2007) • Харальд цур Хаузен / Люк Монтанье / Франсуаза Барре-Синусси (2008) • Элизабет Блэкбёрн / Кэрол Грейдер / Джек Шостак (2009) • Роберт Джеффри Эдвардс (2010) • Брюс Бетлер / Жюль Хоффман / Ральф Стайнман (2011) • Синъя Яманака / Джон Гёрдон (2012) • Джеймс Ротман / Рэнди Шекман / Томас Кристиан Зюдхоф (2013) • Джон О’Киф / Мей-Бритт Мозер / Эдвард Мозер (2014) Кэмпбелл / Омура / Ту Юю (2015) Осуми (2016) Холл / Росбаш / Янг (2017) Эллисон / Хондзё (2018) Кэлин / Рэтклифф / Семенза (2019) Алтер / Хаутон / Райс (2020)

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Физиология_немесе_медицина_саласында_Нобель_сыйлығының_лауреаттарының_тізімі&oldid=3119483» бетінен алынған