Фразеологиялық тұтастық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Фразеологиялық тұтастық - фразеологизмнің құрамындағы сөздердің бір-бірімен тұтасып, жымдасып кеткен мағыналық жігін ешқандай ажыратуға болмайтын тұрақты тіркестер. Мысалы, мұрнынан шаншылып жүр, мұрнына су жетпеді дегеннен қолы тимеді, бұрылуға мұршасы болмады дегенді түсінеміз. Бұл мағына осындағы үш сөздің тұтас жиынтығынан келіп шығады. Түйдек ішіндегі жекелеген сөздерге талдау жасап, бірін екіншісінен беліп алуға болмайды. Түйені түгімен жұтты дегеннен ойсырата пара алу деген мағына туады. Бұл мағынаның жасалуына түйе, түк, жұту сөздерінің тікелей қатысы жоқ, соларды бірінен соң бірін тіркеп, жұбын жазбай қолдану арқылыжасалған. Фразеологиялық тұтастық жеке сөздердің іүтас жиынтығынан пайда болғанымен, олар іштей түрлі белшектерге белінбей, іс-әрекетті, сапа мен белгіні, зат пен құбылысты бір бүтін атау ретінде көрсетіп бере апады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3