Френель Огюстен Жан

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Френель Огюстен Жан (1788-1827) - француз физигі, Париж Fылым Академиясының мүшесі.

Ол жарықтың толқындық табиғаты жөніндегі болжамға сүйене отырып жарықтың интерференциясы мен дифракциясының теориясын жасады, жарықтың поляризациясы мен қосарланып сынуын зерттеді, жарық тербелістернің көлденең көлденең тербеліс екендігін дәлелдеді. Френель жарықтың толқындық теориясының негізінде екі мөлдір орта шекарасының бетінен сынған дарықтың интенсивтілігн анықтайтын формуланы қорытып шығарды. Оның негізгі ғылыми еңбектері 1815-22 жылдары орындалды. Ферель Френель айнасы мен Френель линзасын құрастырды.[1]

Френель қазіргі толқындық оптиканың негізін салды. Гюйгенс принципін, екінші реттік толқындар идеясымен толықтыра отырып, ол дифракцияның сандық теориясын құрды. Осы принцип негізінде Френель геометриялық оптика заңдарын атап айтқанда, жарықтың біртекті ортада түзу сызықты таралу сипатын түсіндірді. Ол толқын бетінің зоналарға бөлінуіне негізделген дифракциялық көріністі есептеудің жуық методың жасап шығарған. Жарық толқындарының көлденендігін алғаш Френнель дәлелдеді.

Френель теориясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Oeuvres complètes, 1866

Дифракцияны зерттеу Френель еңбектерімен тиянақталды. Френель тәжірибе кезінде дифракцияның түрлі жағдайларын мұқият зерттеп қана қойған жоқ, дифракцияның сандық теориясын да жасады, ол теория, жарық әйтеуір бір бөгетті орап өткен кезде пайда болатын, дифракциялық көріністі есептеуге мүмкіндік берді. Ол тағы алғаш рет толқындық теория тұрғысынан жарықтың біртекті ортада түзу сызықпен таралуына анық түсінік берді.

Френель бұл табыстарға, Гюйгенс принципін екінші реттік толқындардың интерференция идеясымен біріктіріп барып, жеткен болатын. Френель идеясы бойынша кез келген уақыт мезетіндегі толқындық бет дегеніміз айналып өтетін екінші реттік толқындардың жай ғана өзі емес, олардың интерференцияларының нәтижесі(Гюйгенс-Френель принципі).

Кеңістіктің кез келген нүктесіндегі жарық толқынының амплитудасын есептеп шығару үшін жарық көзін ойша тұйық бетпен қоршау керек. Осы бетке орналасқан екінші реттік жарық көздерінің толқындар интерференциясы кеңістіктің қарастырылып отырған нүктесіндегі апмлитуданы анықтайды. [2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ҚСЭ энциклопедиясы, 1977
  2. Физика. Орта мектептің 10-кл. арналған оқулық. Мякишев.Г.Я, Буховцев.Б.Б