Футболдан Қазақстан бірінші лигасы

Бірінші лига

Футболдан Қазақстан бірінші Лигасы 2021
Құрылуы	1992
Командалар саны	14
Ел(дер)	Қазақстан
Квалификация	Премьер-лигасы
Шығып кету	Екінші лига
Соңғы чемпион (команда)	Ақтөбе (2 рет), Атырау (1 рет)
Ең лауазымды чемпион(дар)	Қайсар (4 рет)
Ресми сайты	Бірінші лига

Қазақстан бірінші Лигасы - Қазақстан футболының деңгейіне қарай екінші дивизионы.

Сипаттамасы

2010 жылдан бастап турнирде 18 команда өнер көрсетеді. Әр маусымның соңында ең жоғарғы орын алған 2 команда Премьер Лигасына жолдама алады, ал олардың орнына ол жақтағы ең төменгі орын алған 2 команда келеді. 2002 жылы турнир Жоғарғы Лига болып аталды, 2003 жылдан бастап Бірінші Лига. 2003-2007 жылдар аралығында бірінші лига Оңтүстік-Батыс, Солтүстік-Шығыс боп 2 топқа бөлінді.

Қатысушы командалар саны бірнеше рет өзгертіліп тұрды. 2002 жылы - 7 команда, 2003 - 23 команда, 2004-2005 - 26 команда, 2006-2007 - 27 команда, 2008-2009 - 14 команда, 2010 - 18 команда.

Жеңімпаздар

Маусым	Саны	Топ	Чемпион	2-орын	3-орын
1994	11		Мұнайшы (Ақтау) (1)	Қайнар (Талдықорған)	Көкшетау
1995	13	Финал	Қайсар (Қызылорда) (1)	Еңбек (Жезқазған)	Көкше
1997	9	Финал	Ферро (Ақтөбе) (1)	Жәңгір (Орал)	Наша Кампания (Ақмола)
1998	6	Финал	Томирис (Шымкент) (1)	СОПФК Қайрат (Алматы)	Мұнайшы (Ақтау)
1999	8	Финал	Динамо (Шымкент) (1)	Кеден (Шымкент)	Көкше
2000	7	Финал	Ақтөбе-Ленто (1)	Манғыстау (Ақтау)	Наша Кампания (Астана)
2001	8	Финал	Томирис (Шымкент) (1)	Іле-Бент (Іле ауданы)	Болат (Теміртау)
2002	7		Екібастұз (1)	Батыс (Орал)	Достық (Шымкент)
2003	12	Солт-Шығыс	Химик (Степногорск) (2)	Цесна (Алматы)	Болат-ЦСКА (Теміртау)
	11	Оңт-Батыс	Яссы-Рахат (Түркістан) (1)	Горняк (Хромтау)	Каспий (Ақтау)
2004	13	Солт-Шығыс	Болат-ЦСКА (Теміртау) (1)	Қарасай Сарбаздары (Қаскелең)	Химик (Степногорск)
	13	Оңт-Батыс	Жамбыл (Тараз) (1)	Ордабасы-2 Шымкент	Каспий (Ақтау)
2005	13	Солт-Шығыс	Энергетик (Павлодар) (1)	Семей (Семей)	Ертіс-2 (Павлодар)
	13	Оңт-Батыс	Қайсар (Кызылорда) (2)	Цесна (Алматы)	Железнодорожник (Алматы)
2006	13	Солт-Шығыс	Авангард (Петропавловск) (1)	Асбест (Жітіқара)	Болат-АМТ
	14	Оңт-Батыс	Жетісу (Талдықорган) (1)	Каспий (Ақтау)	Горняк (Хромтау)
2007	27	Финал	Қазақмыс (Сатпаев) (1)	Мегаспорт (Алматы)	Энергетик-2 (Павлодар)
2008	14		Қазақмыс (Сатпаев) (2)	Тараз (Тараз)	Спартак (Семей)
2009	14		Қайрат (Алматы) (1)	Ақжайық (Орал)	Намыс (Астана)
2010	18		Восток Өскемен (1)	Қайсар (Қызылорда)	Сұңқар (Қаскелең)
2011	18		Сұңқар (Қаскелең) (1)	Оқжетпес (Көкшетау)	Іле-Сәулет (Өтеген-Батыр)
2012	16		Іле-Сәулет (Өтеген-Батыр) (1)	Восток (Өскемен)	Астана-1964 (Астана)
2013	18		Қайсар (Қызылорда) (3)	Спартак (Семей)	Оқжетпес (Көкшетау)
2014	15		Оқжетпес (Көкшетау) (1)	Қыран (Шымкент)	Астана-1964 (Астана)
2015	13		Ақжайық (Орал) (1)	Восток (Өскемен)	Болат-АМТ (Теміртау)
2016	10		Қайсар (Қызылорда) (4)	Алтай (Семей)	Қызылжар (Петропавловск)
2017	9		Жетісу (Талдықорган) (2)	Қызылжар (Петропавловск)	Қайрат А (Алматы)
2018	12		Оқжетпес (Көкшетау) (2)	Тараз (Тараз)	Қыран (Шымкент)

Сұрмергендер

Маусым	Ойыншы	Клуб	Гол
1994	Виктор Ваванко	Қайнар	19
1995	Сергей Курнаев	Ферро	11
1997	Владимир Глебич	Наша Кампания	7
1998	Асқар Қожабергенов Андрей Травин Сергей Климов	Қайрат	4
1999	Бағлан Ергешев	Кеден	5
2000	Андрей Несмеянов	Ақтөбе-Ленто	5
2002	Вадим Чижиков	Екібастұз	11
2003	Ерлан Оразаев (Солт-Шығыс) Александр Пак (Оңт-Батыс)	Цесна Яссы-Рахат	20 18
2004	Алексей Шакин (Солт-Шығыс) Василий Просеков (Оңт-Батыс) Бейбіт Тәтішев (Оңт-Батыс)	Қарасай-Сарбаздары Энергетик Мұнайлы	16 16 15
2005	Василий Просеков (Солтүстік-Шығыс) Дәурен Құсайынов (Оңт-Батыс)	Энергетик Железнодорожник	34 23
2006	Рустам Усманов (Оңт-Батыс) Евгений Нестеров (Солт-Шығыс)	Жетісу Шахтёр-Юность	32 21
2007	Гейсар Алекперзаде (Солт-Шығыс) Сергей Матаганов	Қазақмыз Мегаспорт	23 22
2008	Игорь Абдушеев	Ақтөбе-Жас	27
2009	Алексей Мальцев	Ақжайық	19
2010	Дәурен Құсайынов	Сұңқар	27
2011	Қанат Ахметов	Ақтөбе-Жас	24
2012	Қуаныш Бегалин	Екібастұз	22
2013	Жасұлан Молдақараев	Қайсар	28
2014	Константин Задорожный	Жетісу-Сұңқар	23
2015	Олег Хромцов Мұрат Онал	Ақжайық Қыран	14
2016	Алексей Шакин	Алтай ШҚО	14
2017	Бошко Ступич	Қызылжар	13