Фьючерстік мәміле

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Фьючерстік мәмілетауар және қор биржасындағы мәміле түрі‚ мерзімдік мәміле.

Тауарды (қызметтерді), бағалы қағаздарды мәміле жасалғаннан кейін келісімшартта көрсетілген бағамен сатып алу немесе сату жөніндегі биржа мәмілесі. Оның мақсаты — акциялардың бағасындағы немесе бағамындағы мәміле аяқталған кезде пайда болатын айырманы алу. Ол екі қатысушы арасындағы стандартталған фьючерстік келісімшарт болып табылады. Оның үстіне мәміле белгілі бір уақыт аралығында және өте сирек жағдайда іске асырылады‚ өйткені келісімшарттың өзінде тауардың қасиеті — сатылу және сатып алыну қасиеті болады. Келісімшарттармен жасалатын сауда мамандандырылған фьючерстік биржаларда жүзеге асырылады. Биржа шарттарының арқасында келісімшартты сатушы кез келген сәтте оны өтеуін төлеп ала алады. Стандарттаудың мәні сауда тек биржа шарттары (келісімшарттың құны‚ сауда өлшемі‚ жеткізілім күні‚ өзара шарт бағасының қозғалысы) жағдайында ғана ықтимал дегенді білдіреді. Мәміле клирингілік палата арқылы ресімделеді‚ ол келісімшарттың растығына кепілдік береді. Келісімшарт пен міндеттеменің күшін жоюдың бірден-бір мүмкіндігі — осыған ұқсас келісімшартты сатып алу немесе сату. Көбінесе Ф. м. нақты мәмілені өткізу мақсатында емес‚ болашақтағы мәмілені хеджерлеу (сақтандыру) немесе қайта сату есебінен табыс алу мақсатында жасалады. Ф. м. негізінен а. ш. дақылдарының болашақтағы түсіміне немесе болашақта қорытылатын металға‚ өндірілетін қақтамаға‚ т.б. арналып жасалады.[1][2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім жэне ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2
  2. Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006. ISBN 9965-783-20-9