Халықаралық атомдық уақыт
Халықаралық атомдық уақыт (фр. Temps Atomique International, TAI) – атомдар мен молекулалардағы электромагниттік толқындардың таралу қасиеттеріне негізделген уақыт өлшеу стандарты.
1967 жылы өткізілген Өлшемдер мен салмақтар жөніндегі жалпы конференцияда цезий-133 элементінің 9 192 631 770 рет сәулелену периоды 1 секундқа тең деп шешілген болатын.
Мұндай тәсілмен өлшенген уақыттың тәулік ішінде, тіпті ғасыр ішінде ауытқулары болмайды. Алайда 1970-шы жылдары келесідей кемшілігі анықталды: Жердің түрлі аймақтарында орналасқан атом сағаттары гравитацияның әсерінен сәл болса да, түрліше уақыт көрсетеді.
Осы себеппен халықаралық атомдық уақытты 450-ге жуық атом сағатының көрсеткіштерін орташа мәнге келтіру арқылы белгілеген дұрыс деп шешілді.[1]
Азаматтық қолданысқа ыңғайлы дүниежүзілік үйлестірілген уақыт (UTC) халықаралық атомдық уақыттың негізінде өлшенеді. Бірақ айырмашылығы бірнеше секундты құрайды. 2017 жылғы есептеу бойынша, TAI стандарты UTC стандартынан 37 секунд алда келеді.[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ BIPM Annual Report on Time Activities — International Bureau of Weights and Measures. — Vol. 15. — P. 9. — ISBN 978-92-822-2280-5.
- ↑ Bizouard, Christian Bulletin C 52 (ағыл.). Париж: IERS (6 шілде 2016).
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
