Халықаралық өзендер
Халықаралық өзендер - екі не бірнеше мемлекеттің аумағынан өтетін және пайдаланылуы халықаралық құқықтық қатынастардың тақырыбы болып табылатын өзендер. Халықаралық өзендердің әрбір бөлігі белгілі бір мемлекеттің шекарасын щегінде ағатын мемлекеттің егемендігінде болады. Халықаралық өзендердің арасында бірнеше мемлекеттің аумақтарын бөліп тұратын және әдетте халықаралық кеме қатынасына ашық болмайтын шекаралық өзендерді бөліп көрсету дағдыға айналған. Дүние жүзінде 200-ден астам аса ірі өзен мен олардың салалары халықаралық өзендерге жатады, олардың ішінде 52 өзен 3 және одан көп мемлекеттің аумағында ағады. Мысалы: Дунай, Рейн, Эльба, Амазонка, Вольта, Замбези, Конго, т.б. Қазақстанда Сырдария 3 мемлекеттің (Тәжікстан, Өзбекстан, Қазақстан), Ертіс 3 мемлекеттің (Қытай, Қазақстан, Ресей), Іле 2 мемлекеттің (Қытай, Қазақстан) аумағында ағады. Халықаралық өзендердің құқықтық режимі, әдетте жағалулық, кейбір реттерде басқа да мүдделі мемлекеттердің арасындағы келісімдермен белгіленеді.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан ұлттық энциклопедия. 9 том. Алматы, 2007.