Хризопраз

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Сурет:Chryzopraz 2.jpg
Хризопраз

Хризопраз (герк. chrysos — алтын және prasіos — ашық жасыл) — халцедонның өте көркем жасыл түсті түр өзгерісі. Хризопраздың түсі құрамына қоспа түрінде енген никель иондары немесе құрамында никель және темір иондары бар саланит қоспаларымен байланысты. [1] Табиғатта желі немесе сеппе, ұяшық түрінде аса негізді тау жыныстарының мору процесіне ұшыраған никельге бай белдемдерінде кездеседі. Хризопраз — зергерлік кәсіпте ерте заманнан пайдаланылып келе жатқан асыл тас. Одан бриллиант типтес, баспалдақ тәрізді қырланған зергерлік бұйымдар, геммалар, кабашондар жасалады. 18 ғасырдан бастап көркемдеу және әрлеу ісінде қолданылады. Мысалы, Прагадағы Әулие Вацлав, Подстамдағы Сан-Суси сарайларының сағаттары хризопразбен әшекейленген. Қазақстанда хризопраздың 100-ден астам кен орындары мен кен білінімдері бар.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2