Чорум
Басқа мағыналар үшін Corum (disambiguation) деген бетті қараңыз.
Çorum Province Çorum ili |
|
— Түркия илы — | |
Location of Çorum Province in Turkey | |
Ел | Түркия |
---|---|
Ил | Black Sea |
Елордасы | Çorum |
Аумағы | |
— Total | 12,820 km² (Айтылым қатесі: Танылмаған тыныс белгісі «,» sq mi) |
Жұрты (Үлгі:Metadata Population Turkish province)[1] | |
— Total | 540,704 |
— Тығыздығы | Айтылым қатесі: Танылмаған тыныс белгісі «,»/km² (Айтылым қатесі: Күтілмеген оператор </sq mi) |
Өңірлік белгілемесі | 0364 |
Торабы: çorum.gov.tr |
Чорум — Түркияның шығысындағы ил.
Географиясы[өңдеу]
Чорум облысының шығысында — Кырыккале, оңтүстік-шығысында — Самсун, солтүстігінде — Синоп, солтүстік-батысында — Кастамону, батысында — Йозгат, оңтүстігінде — Амасья, оңтүстік-батысында — Чанкыры.
Чорум Анадолы тегіс тауында орналасқан. Теңізден алшақ. Климаты шұғыл-континентал. Қазақстандағыдай, қысы суық, қарлы; жазы ыстық, ұзақ. Ешіл-Ырмак өзенінің орта ағысында орналасқан облыс (Қара теңіз бассейні).
Халқы[өңдеу]
Халқы — 365 мың адам (2000).
Ең ірі қаласы — Чорум.
Әкімшілік бөлінуі[өңдеу]
Чорум 14 ауданға бөлінеді.
Экономика[өңдеу]
Тарих[өңдеу]

- 5000 — б.з.д. 3000 жыл: алғаш қоныстар.
- 3000 — б.з.д. 1000 жыл: қола дәуір. Алғаш қалалар.
- шамамен б.з.д. 2000 жыл: хатты патшалығы.
- б.з.д. 1950 жыл — б.з.д. 1850 жыл: ассириялықтардың сауда колониялары. Алғаш жазбалар.
- б.з.д. 1500 жыл — б.з.д. 1200 жыл: Хетт патшалығы астанасы Хаттуса
- Теңіз халқы мен Хетт патшалығының өлімінен кейін фригиялықтарға, мидиялықтарға, парсыларға және римге бағынды.
- Диадохтар дәуірінен кейін Каппадокияның бөлігі болды, кейіннен Рим империясының және Византияның құрамында.
- 1075: түріктер жаулап алды, Данишменд хандығына қосылды.
- 1276: моңғолдарды Әмір Джелалетдиннің арқасында жеңді.
- XIV ғасыр: Осман халифатының құрамына енді.
- 1923: Чорум Түркияның құрамында.
Сұлу жерлері[өңдеу]
2010 жылы облыс Қара теңіз аймағының туризм орталығына айналды. Жаңа қонақүйлер, жолдар салынып, авиарейстер ашылды.
- Бүйік қорғаны, Гүллижек, Кушсарай, Гүзелжедере, Пазарлы Чикхасан ауылында, Ескияпар мен Калынкая
- Чорум қамалы, Калетепе, Кале (Егержидағ), Искилип и Османжик (Кандыбер)
- Мелик Гази мекен қалдықтары, Калехисар, Гердеккая и Язылыкая
- Искилип-Баят пен Кызылжапелит жартас молалары.
- Чорум, Алажахөйік пен Боғазкаледегі қала мұражайы
- Чорумның үлкен мешіті (Улуджами), Хамид мешіті, Хан мешіті, шейх Мухиддин Явси мешіті, Табакхане мешіті, Михри-Хатун мешіті, Огузкөй мешіті, Кожа Мехмед паша (Имарет) және Бүйік мешіт
- Синан паша медресесі, Алажа Хүсейін медресесі Ғази мен Акшемседдин медреселері.
- Койун Баба көпірі
- Гүпүр, Паша, Али-паша, Кожа Мехмед-паша және Сунгуроғлу моншалары
- ұлттық парк Боғазкөй-Алажа-Хүйік қала сынықтары мен мұражайымен
- Фиганы (Беке) гейзері
Мәдениеті[өңдеу]
- Халқаралық хетт фестивалі 15 шілде
- Османчык күріш фестивалі 1-10 қараша
- Межитөзөдегі қыркүйектің соңғы аптасындағы күнбағыс фестивалі
- Искилиптегі дәстүрлі күрес жарысы мен әуен мейрамы, қыркүйектің алғаш аптасы
- күзгі күрес жарысы және Сунгурлудағы мейрам
- Каргы ұлттық мейрамы между 31 қазан и 6 қараша
Белгілі жерлестер[өңдеу]
- Ибрахим Кайпаккая (1949—1973) — түрік төңкерілісшісі
- Назми Авлужа (1975) — түрік юнан-рим күресшісі
Сыртқы сілтемелер[өңдеу]
|