Шаянот

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Шаянот
Arum palaestinum
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Alismatales
Тұқымдасы: Araceae
Кіші тұқымдасы: Aroideae
Тайпасы: Areae
Тегі: Arum
Карл Линней
түрлері

60 түрі белгілі

Шаянот (лат. Arum) – шаяноттар тұқымдасының 113 тегінің бірі.

Биологиялық сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Улы, түйін тамырды, көпжылдық шөптес өсімдік.

Жапырағы жебе пішіндес, гүлі бір жынысты, гүлшоғыры - собық. Жемісі - ашық қызғыл-қызыл, жұмырт қатірізді жидек. Дәні көп болады.

Таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аронниктің жер шарында 30 түрі белгілі, Оңтүстік және Орталық Еуропада (Дания, Ұлыбритания, Ирландия, Швеция, Аустрия, Бельгия, Нидерланд, Чехия, Германия, Венгрия, Польша, Швейцария, Корсика, Франция, Португалия, Балеар аралдары, Сардиния, Испания, Албания, Болгария, Грекия, Италия, Крит, Румыния, Сицилия, Түркия, Югославия, Ресейдің Еуропалық бөлігі) , Азияда (Қазақстан, Қырғызстан, Түркіменстан, Тәжікстан, Өзбекстан, Ауғанстан, Кипр, Иран, Ирак, Палестина, Израиль, Қытай, Непал, Пәкістан) және Африкада ( Алжир, Ливия, Марокко, Тунис, Азор аралдары, Канар аралдары, Мадейра) [1] орманды жерде өседі.

Қоныржай және субтропикалық климатта өседі.

Химиялық құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ароннктің барлық түрі улы болады, құрамында улы алколоидтар болады. Кептірген кезде улы қасиетін жоғалтады.

Тамырында 25 % крахмал болады.

Түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аронниктің жер шарында 30 түрі белгілі[2]:

Галерея[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Arum
  2. [1] в базе
  • Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Arum

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  • Arum(қолжетпейтін сілтеме)// www.cate-araceae.org  (ағыл.)  (Тексерілді 9 қарашаның 2010)
  • Arum Мұрағатталған 25 ақпанның 2008 жылы.// www.agbina.com  (Тексерілді 10 қарашаның 2010)
  • Arum// flower.onego.ru  (Тексерілді 10 қарашаның 2010)
  • Arum species  (фран.). IPCS Poisons Information Monograph (PIM) G006. IPCS. Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 наурыз 2014. Тексерілді, 14 наурыз 2014.