Шағырлы қалыптық құм кен орны

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
 Басқа мағыналар үшін Шағырлы деген бетті қараңыз.


Шағырлы қалыптық құм кен орны
Ел Қазақстан
АймақАқмола облысы
Ашылған уақыты1932 жыл
Теңгерімдік қорлары7,2

Шағырлы қалыптық құм кен орныКөкшетау қаласынан солтүстікке қарай 60 км жерде орналасқан. 1932 жылы табылғын жардың астын толтыруға қажетті балласт құм алынатын кен орны ретінде ашылған. 1947 жыл ы Г.И.Крылов осы түзілімдердің арасынан кварц құмын ашып, 1949 жылы оны қалыптық материал мен шыны өндіруге қажетті шикізат үшін пайдалану мүмкіндігі анықталған.

Жатыс сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кен орнының өнімді қат-қабаты ақ, ақшыл сұр, кейде ақшыл сары құмнан және 2,85 км2 алаңды алып жатқан олигоценнің майда түйірлі, слюдалы құмынан тұрады. Өнімді қат-қабат жартылай сулы, қалыңдығы 7 м, құмы 1,1–9 м тереңдікте жатыр.

Құрамы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Құмының құрамында кварц (80–90%), дала шпаттар мен кремнийлі тау жыныстары бар. Барланған құмының түйірлік құрамы бірқалыпты, сығылу беріктігі 0,16 кг/см2, отқа төзімділігі 1695–1780°С. Құмынан шойын балқымаларын, қола мен жез құймаларын, құрғақ және ылғал күйіндегі алюминий құймаларын, тағы басқа қалыптауға жарамды қалыптар жасалады. Барланған қоры 7,2 млн. тонна шамасында.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]