Шейх-Хайдар бен Әбілхайыр
Шейх Хайдар | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
1469 — 1471 | |||
Ізашары | Едігер хан | ||
Ізбасары | Күш-Хайдар хан | ||
Өмірбаяны | |||
Діні | Ислам | ||
Дүниеге келуі | белгісіз | ||
Қайтыс болуы | 1471 | ||
Әкесі | Әбілқайыр хан | ||
өңдеу |
Шейх-Хайдар бен Әбілхайыр (туған жылы белгісіз – 1471 жыл) — XV ғасырдағы көшпелі Әбілхайыр ордасының билеушісі. Шайбани әулетінен шыққан Әбілхайыр ханның баласы. 16 ғасырдағы жазба деректерге қарағанда, Шейх-Хайдар бен Әбілхайыр хан тағына әкесі қайтыс болғаннан кейін тікелей мұрагерлік жолмен отырған.
Бірақ Шадидің “Фатхнама” атты еңбегінде Әбілхайыр қайтыс болған соң хан тағына Иодгар (Ядғар, Жәдігер) ие болды деп көрсетілген. Дегенмен, әр түрлі деректердің барлығы Шейх-Хайдар бен Әбілхайырдың өзбек ұлысында билік құрғанын баяндайды. Бірақ ол елде берік тәртіп орната алмады. Соңында әскер басылары да Шейх-Хайдар бен Әбілхайырды тастап кетуге мәжбүр болды. Оның осындай әлсіздігін пайдаланған Жошы хан әулетінің өкілдері Айбақ хан мен Ахмед ханның әскерлері Шейх-Хайдар бен Әбілхайырға шабуыл жасап, оны талқандады. Осы шайқаста ханның өзі де қаза тапқан.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Көшпелі өзбектер мемлекеті, Ахмедов, Мәскеу., 1965 жылы
- Қазақ хандықтарының тарихы бойынша 15 – 18 ғғ. материалдар, Алматы., 1969 жылы
- Қазақстан тарихы, 2-т., Алматы, 2002
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |