Шри-Ланка (арал)
| Шри-Ланка санскрит श्री लङ्का | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ауданы | 65 610 км² |
| Ең биік нүктесі | 2524 м |
| Тұрғындар (2012 жыл) | 20 277 597 адам |
| Халық тығыздығы | Айтылым қатесі: Күтілмеген оператор < адам/км² |
| Орналасуы | |
| 7°37′ с. е. 80°46′ ш. б. / 7.617° с. е. 80.767° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 7°37′ с. е. 80°46′ ш. б. / 7.617° с. е. 80.767° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Акватория | Үнді мұхиты |
| Ел |  Шри-Ланка |
 Шри-Ланка Ортаққорда | |
Шри-Ланка (санскр. श्री लङ्का, атақты, құдай берген өлке) — Үнді мұхитындағы арал. Шри-Ланка Демократиялық Социалистік Республикасының ірі аралы.
Аралдың аумағы - 65 610 км² құрайды. Ең биік нүктесі - Пидуруталагала тауы, 2524 м.
Солтүстік-батыста Шри-Ланка Үндістан түбегінен Полк бұғазы, Полк шығанағы және Манар шығанағы бөліп жатыр. Бұрын, XV ғасырға дейін, арал материкпен қылта арқылы байланысқан болатын, алайда 1481 жылғы күшті жер сілкінісінен кейін қылта аралдар тізбегіне «ыдыраған» - Көпір Адамов.
Аралдың солтүстігі мен шығысында Бенгал шығанағы ұласады.
1972 жылға дейін ресми атауы - Цейлон (санскритше सिंहल द्वीप «Синхала двипа», Сингалдардың аралы деген сөз) болды.
Өзендер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аралдың ең ірі өзені - Махавели-Ганга, аралдың орталық бөлігінен солтүстік-шығысқа қарай Бенгал шығанағына ағады. Басқа ірі өзендер: Келани, Калу, Аруви-Ару.
Шығанақтар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аралдардың шығанақтарының көп бөлігі солтүстік-шығыс және солтүстік жағалауда орналасқан, олардың ішіндегі ең ірісі, Джафна лагунасы, аралдың аттас ең ірі түбегі бар Бенгал шығанағынан жабық.
Шығанақтар Путталам қаласынан Потвилл қаласына дейін: Путалтам лагунасы, Дути шығанағы, Португал, Полк шығанағы, Джафна лагунасы, Көккилай, Коддиаяр шығанағы, Перия-Калапува лагунасы, Карай-Калапу, Тандиди-Калапу, Комари-Калапу.
Түбектер мен аралдар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шри-Ланканың ең ірі түбегі - солтүстікте орналасқан Джафна.
Шри-Ланка жағалауларында, көбінесе Полк бұғазы мен Манар шығанағында: Аналайтиву, Карайтиву, Веланай, Элувайтиву, Мандайтиву, Палетиву, Эрумайтиву, Каккативу, Манар, Пулянтиву, Каллиадитиву сияқты көптеген шағын аралдар бар.
Тұрғындар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Халқының саны 20 277 597 адамды құрайды (2012 ж.).
Сингалдар 74,88%, тамилдер - 11,2% құрайды, негізінен солтүстік және шығыс өңірлерде тұрады. Ланкалық маврлар (ларакалла - арабтардың ұрпақтары) - 9,2%, бюргерлер (еуропалықтардың аралас некеден туған ұрпақтары) - шамамен 0,3%, веддтер (аралдардың ең көне тұрғындардың ұрпақтары) - шамамен 1 мың адам.
Халықтың 70,19% -ы (негізінен сингалдар) буддизмді (негізінен Тхеравада), 12,61% - индуизмді (тамилдер), 9,71% - ислам, 7,45% - христиан дінін ұстанады.
Христиандардың 82% -ы католиктер, ал қалғандары англикандар және басқа протестанттар.