Шу сүйірікқанаты

Шу сүйірікқанаты (Capoetobrama kuschakewіtschі orіentalіs) – тұқы тәрізділер отрядына жататын, сүйрікқанаттылар түрінің эндемикті түр тармағы. Бұрын Шу өз-нің Бішкектен Кіші Қамқалыға дейінгі төм. ағысында мекендеген. Ал қазір оның таралу аймағы туралы дерек жоқ. Шу сүйірікқанатының ұзындығы 16 см-ден аспайды. Уылдырық шашар алдында топтанып бір жерге жиналады. Маусым – шілде айларында өзеннің баяу ағатын жерлеріндегі бөгеулерге және тастарға; кейбір зерттеушілердің дерегіне қарағанда, өзен ағысы қатты жерлердегі су түбіндегі құмды және қиыршық тастарға уылдырығын (2,44 – 8,77 мыңдай) шашады. Негізінен детритпен, сирек балдырлармен, хирономид және қосқанаттылардың дернәсілдерімен қоректенеді. Шу атырабындағы Шу сүйірікқанатының басқа балықтардан, арқа қанатында мықты, тегіс тікенектерінің болуымен айрықшаланады. Шу сүйірікқанаты село тіршілігі аз зерттелген, өте сирек кездесетін, қазіргі кезде жойылып кеткен түр тармағы болып саналады. Сондықтан қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.

Дереккөздер

• «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
• Красная книга Казахстана, 3 изд., А., 1996.