Ысмайыл Ата архитектуралық кешені

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ысмайыл Ата архитектуралық кешені – ортағасырлық сәулет өнері ескерткіші (11 – 19 ғасырлар). Қазығұрт ауданы Тұрбат аулында орналасқан. Мешіт шағын ауланы қоршай шеңберлене бытырай орналасқан бірнеше мазардан тұрады. Бұл құрылыстардың айналасын қазіргі кезде зираттар басқан, мешіттің алдында гүлзар, жеміс ағаштары мен жүзім өсірілген бақ бар. Кешеннің аумағы бір кезде қоршаулы болған. Бүгінде бұл қоршаудан архитуралық ескерткіш болып табылатын қақпалар ғана қалған. Зираттың аула композициясы архитуралық құралдармен безендірілген, тор тәрізді қасбеттері порталдар түрінде аула жаққа қаратылған. Жергілікті Түркістан архитектура мектебінің дәстүрлерін бейнелейтін шатыр тәрізді жабындылар ескерткішке ерекше сән беріп тұр. Ғимараттың басты бөлігіне үш жағынан жанасып жататын апсидалар салу бірқатар құрылысқа тән ерекшелік болған. Кешеннің кейбір құрылыстарын әрлеуде «қырма» техникасымен жасалған көгеріс өрнек, геометриялық және эпиграфиялық оюлар түріндегі полихромды нақыш бөліктері сақталған. Қазір құрылыстың күйі өте мүшкіл. Мешіттің солтүстік-шығыс бұрышы құлап түскен; мазарлардың кейбіреуі мүлде қирап қалған, олардың қабырғалары ғана сақталған. Қазіргі кезде бұл құрылыстарды сақтап қалуға бағытталған шаралар жүзеге асырылуда: шілдехана қалпына келтірілген.[1][2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
  2. Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы