Мазмұнға өту

Экзитпол

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Экзитпол (ағылш. exit poll, әріптер. шығу сауалнамасы; дұрыс емес «эксит-пул», кейде «экзит-полл», «эксит-полл») — әлемдік әлеуметтанулық тәжірибеде қолданылатын дауыс беруден кейін сайлау учаскелерінен шығу кезінде әлеуметтік қызметтер жүргізетін азаматтардан сұрау рәсімі.[1][2][3]

Экзитполдың негізгі міндеттері сайлау нәтижесін жедел болжау мүмкіндігін алу және сайлаушылар туралы статистикалық деректерді жинақтау болып табылады.

Сайлау учаскелерінен шыққан адамдар кімге дауыс бергені туралы сұралады (анонимділік шарттарымен). Сайлаушылардың көпшілігінде шындықты айтуға негіз жоқ деген болжамға сүйене отырып, мұндай сауалнамалардың деректері ресми түрде жарияланған дауыс беру деректерімен тексеру (корреляция) үшін қолданылады. Сайлау күні экзитполдардың деректері дауыс беру тәртібі мен рәсімі туралы есеп беру кезінде ТД пен баспасөзде кеңінен жарияланады.

World Exit Poll интернет-технологиясын пайдалана отырып, әртүрлі елдердегі халықтың әртүрлі топтарының сауалнамаларының қорытындылары бойынша дүниежүзілік ақпарат алуға, сондай-ақ алдын ала дауыс беруге болады. Осы онлайн-технологияның көмегімен көптеген адамдар үйден шықпай-ақ жасырын дауыс бере алады және кез-келген саяси немесе әлеуметтік қызмет үшін рейтинг жасай алады.

Экзитпол ақпараттық (жұртшылықты сайлау нәтижелерімен алдын ала таныстыру) және бақылау (сайлау нәтижелерін қасақана бұрмалау мүмкіндігін азайту) функцияларын орындайды.

Бұл әдіс алғаш рет АҚШ-та пайда болды. Журналист Уоррен Митофский 1967 жылы Кентукки губернаторының сайлауы кезінде сайлаушыларға сауалнама жүргізді.[4]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]